Artikel ‘Strategisch HRM in het onderwijs: beter onderwijs en tevreden(er) medewerkers’

Hieronder vindt u een samenvatting van het artikel. De gehele Nieuwe Meso van december 2016 (inclusief dit artikel) is ook te downloaden, tegen betaling van 5,95 euro.

Samenvatting artikel

Er is volop aandacht voor strategisch HRM in het onderwijs, maar waar staat dat concept voor? Wat hebben schoolbesturen, schoolleiders en medewerkers er aan? Draagt het bij aan beter onderwijs en tevreden medewerkers? In dit artikel gaat hoogleraar bestuurs- en organisatiewetenschap Peter Leisink in op deze vragen, met medewerking van zijn collega Eva Knies en van Karen Oostvogel en Jasper Aalbers van de VO-raad.
 
HRM-beleid was van oudsher gericht op het welzijn van werknemers. Strategisch HRM-beleid is een volgende stap. Het beleid is gericht op het realiseren van het welzijn van de werknemers, maar ook op het bereiken van de doelen van de organisatie, en op de wijze waarop deze twee inspanningen elkaar kunnen versterken. Daarmee bouwt strategisch HRM voort op het Integraal Personeelsbeleid (IPB) dat het onderwijs al kent, maar gaat het verder dan dat. Een belangrijk fundament onder strategisch HRM-beleid is de erkenning dat HRM-activiteiten en leiderschap – samen te brengen binnen de term people management – een essentiële rol spelen in het realiseren van de onderwijskundige doelen en ambities van een school. Daarbij is people management niet alleen een verantwoordelijkheid voor de schoolleider, maar ook expliciet voor afdelings- en teamleiders.
 
Het eerste onderzoek naar strategisch HRM in het onderwijs – in Amerika en Nederland – toont aan dat SHRM, of elementen van SHRM, inderdaad een bijdrage kunnen leveren aan betere leerlingenprestaties. In Nederland biedt de VO-raad scholen een instrument aan om de stand en de beleving van hun HRM-beleid in kaart te brengen, en op basis van de resultaten strategisch HRM-beleid te ontwikkelen of bij te stellen. Dit instrument is de Spiegel Personeel & School. De Spiegel Personeel & School is ontwikkeld door de Universiteit Utrecht, samen met scholen. Een school kan gevalideerde vragenlijsten in de school uitzetten om tot een 360-gradenfeedbackbeeld te komen van het eigen strategisch HRM-beleid en de uitvoering daarvan. Een analyse van de uitkomsten van de Spiegel tot nu toe laat zien dat er een verschil is in de perceptie van het HRM-beleid door de schoolleiding en HR-managers enerzijds, en docenten en OOP’ers anderzijds. Dit biedt aanknopingspunten om het HRM-beleid door te ontwikkelen, om het eigenaarschap ervan bij het personeel te versterken en om de medewerkerstevredenheid te vergroten.
 
Scholen kunnen heel goed bezig zijn met hun personeelsbeleid en leiderschap zonder dat er gesproken hoeft te worden over strategisch HRM-beleid. Maar de inzichten waarop strategisch HRM is gebaseerd kunnen scholen wel helpen om hierin ook bewust bekwaam te worden.