Ik geef de pen door: Ria Kuper over de professionele schoolorganisatie

17 september 2018

In deze rubriek laten we diverse schoolleiders en bestuurders graag aan het woord over thema’s die hen nauw aan het hart liggen. In deze aflevering gaat Ria Kuper (schoolleider RSG-Enkhuizen in Enkhuizen) in op de kenmerken van een professionele schoolorganisatie en het belang van goed werkgeverschap. Haar vraag over de invoering van gespreid leiderschap op je school, wordt in de volgende uitgave beantwoord door Tineke de Schepper.

Wat kenmerkt (in jouw ogen) een professionele schoolorganisatie?

“Samengevat komt het erop neer dat je de koers, visie en onderwijsdoelen van je school koppelt aan het personeelsbeleid. Daar kun je als school natuurlijk je eigen accenten in aanbrengen. Wij zijn net weer gestart met de ontwikkeling van een nieuw schoolplan. De te formuleren onderwijsdoelen zullen wederom het uitgangspunt voor ons HR-beleid zijn.

Een maatgevend cultuuraspect voor onze school is dat iedereen blijft leren. Niet alleen de leerlingen, maar ook de docenten, onderwijsondersteunend personeel en de leidinggevenden. Zo maak je de verbinding tussen onderwijs- en schoolontwikkeling en de ontwikkeling van alle medewerkers. Wat ik ook belangrijke kenmerken van een professionele schoolorganisatie vind, zijn resultaatgerichtheid, het leren van fouten, zelfreflectie en persoonlijk leiderschap.”

Waar liggen de uitdagingen op het gebied van de professionele schoolorganisatie voor jouw school?

“Ik vind dat we op het RSG een behoorlijke lerende cultuur hebben en dat we voldoende ruimte bieden aan medewerkers om zich te ontwikkelen. Dat stimuleren we en faciliteren we ook. We hebben rond de 100 docenten en elk jaar zijn er 15 tot 20 docenten aan de studie. Ze volgen bijvoorbeeld een tweede tweedegraadsopleiding of pedagogiek. Daarnaast proberen we onze docenten ook uit te dagen buiten de eigen comfortzone aan de slag te gaan. Een docent die de stap maakt naar bijvoorbeeld onderwijsontwikkeling. Dat vraagt wel continu aandacht, dat is onze uitdaging. Je mag het niet laten verslappen. En daarnaast geldt dat we heel goed moeten blijven kijken naar wat onze medewerkers willen en nodig hebben. Als we maatwerk willen bieden aan onze leerlingen dan is dit evident voor onze medewerkers. Wat ik maar noem ‘bulkafspraken’, dat werkt niet. De uitdaging is hoe maatwerk te verzorgen voor je medewerkers, waarbij de lesroosters soms ook nog heel knellend kunnen zijn?”

Welke tips heb je om te delen met de collega’s?

“Blijf onderzoeken hoe je het leren van de leerling continu kunt verstevigen. Daar begint het natuurlijk mee. En zorg dat je met elkaar in gesprek blijft over de ontwikkelingen in je school. Het verankeren van bijvoorbeeld strategisch HRM in je school is geen rechtlijnig proces, maar is er eentje met veel bochten. Juist door met elkaar het gesprek te blijven aangaan, doe je nieuwe ideeën op. In deze regio komen P&O-ers van verschillende schoolbesturen vijf keer per jaar bij elkaar om met elkaar van gedachten te wisselen. Bijvoorbeeld over de vraag hoe je omgaat met een vergrijzend personeelsbestand of een daling van het aantal leerlingen. Nu is het natuurlijk per school verschillend hoe je met dat soort vraagstukken omgaat, maar je kunt wel leren van elkaar. En het mooie is ook dat het onderwerp strategisch HRM op de agenda blijft staan.”

Volgens jou kan goed werkgeverschap een verschil maken bij de waardering van het docentenberoep. Hoe zie je dat voor je en welke koppeling is er dan te maken met strategisch HRM en een professionele schoolorganisatie? 

“Als leidinggevende heb je echt een heleboel zaken zelf in de hand, zeker als het gaat om de culturele aspecten in je school. Of het nu gaat om aandacht en ruimte voor ontwikkeling van docenten, het bieden van voldoende uitdagingen of het stimuleren van persoonlijk leiderschap. Daar heb jij als leidinggevende echt invloed op. En die invloed moet je ook benutten vind ik. Dan geef je vorm aan is goed werkgeverschap en daarmee zet je een docent ook echt in zijn kracht. Geef een docent de ruimte en de verantwoordelijkheid die bij hem of haar past.  Daarmee laat je ook zien dat je het beroep van docent waardeert. En dan komt ook het begrip professionele schoolorganisatie weer om de hoek kijken en zaken als strategisch HRM en een lerende cultuur. Als je daarmee aan de slag gaat ontstaat er een nieuwe dynamiek in je school.”

Ik geef de pen door aan … Tineke de Schepper en wil haar graag het volgende vragen:

Het werkelijk handen en voeten geven aan het begrip gespreid leiderschap in je school. Hoe doe je dat en wat zijn de valkuilen?