Blog Henk Hagoort: puzzel

29 februari 2024

Hoe maken we het vak van leraar weer aantrekkelijker? Dat was deze week de centrale vraag in een debat van de Kamercommissie onderwijs. Het leverde een interessante discussie op waarbij een veelheid aan analyses en oplossingen langskwam.

Door de werkdruk te verlagen en dus iets te doen aan de onderwijstijd. Door leraren meer zeggenschap te geven. Door de klassen te verkleinen. Door focus aan te brengen in de het curriculum. Door een stagevergoeding te geven aan studenten van de lerarenopleidingen. Door grenzen te stellen aan passend onderwijs. Door samen te werken in onderwijsregio’s. Door te stoppen met allerlei onderwijsvernieuwingen. Door minder subsidies en een andere verdeling van de lumpsum. Etcetera.

Het debat liet zien dat de terechte ambitie om het vak van leraar aantrekkelijker te maken, raakt aan alle aspecten van het onderwijs. Het is een ingewikkelde puzzel die je niet willekeurig kunt leggen. Daarom is een samenhangend plan nodig met een reikwijdte van ten minste 10 of 15 jaar. Niet voor niets stonden we als sociale partners gezamenlijk voor het gebouw van de Tweede Kamer om de eerdere oproep om zo’n Deltaplan te maken nog eens te onderstrepen. En niet voor niets hadden we als actievorm een puzzel meegenomen. Samen met de Kamerleden legden we steeds een stukje van de puzzel, die optelt tot een gezamenlijk Deltaplan.

Gelukkig ondersteunt de nieuwe Tweede Kamer in meerderheid deze oproep. De volgende fase is om zo’n plan ook echt te gaan maken. Dan zijn we ook zelf aan zet. We zullen het als leraren, schoolleiders en bestuurders onderling en in samenhang eens moeten worden over al die losse puzzelstukjes, die raken aan aantrekkelijk werk voor leraren en aan de kwaliteit van onderwijs voor leerlingen. Ook de lastige puzzelstukjes komen dan langs, zoals besturing, bekostiging en zeggenschap waar we als sociale partners vanouds behoorlijk verschillend over denken. En toch zullen we die uitdaging moeten aangaan. Het alternatief is namelijk dat we de komende jaren veel energie verliezen aan verdeeldheid in de sector en aan het elkaar blijvend bevechten. Daar schiet niemand iets mee op. We hebben allemaal een stukje van de puzzel in handen en alleen samen kunnen we de complete puzzel leggen.