Hoe kun je variëren in de onderwijstijd van leerlingen? Wat zijn de mogelijkheden binnen de wettelijke regels in de hoeveelheid, verdeling en de vorm van onderwijstijd? In deze brochure lees je welke ruimte er op schoolniveau is om schooleigen keuzes te maken en krijg je tips van andere scholen bij aanpassingen in de onderwijstijd. Vijf verschillende scholen vertellen daarnaast hoe zij de ruimte in de wet benutten.
De overheid heeft regels vastgesteld voor de onderwijstijd voor leerlingen. Binnen deze regels is er speelruimte om keuzes te maken; scholen hebben de mogelijkheid om maatwerk voor leerlingen en/of meer ontwikkeltijd voor leraren mogelijk te maken. In de praktijk blijkt dit voor veel scholen echter nog een flinke puzzel. Om scholen te informeren en inspireren op dit vlak, heeft de VO-raad deze uitgave ontwikkeld.
Meer lezen
- Bekijk de onderwerppagina over onderwijstijd van de VO-raad
- Lees het kennisdossier van Voion
- Luister naar lector Marco Snoek over het verminderen van lesuren in zijn podcastserie ‘Minder uren, betere lessen?’
- OCW zet de ruimte in regels rondom onderwijstijd op een rij in de brochure ‘Ontdek de ruimte’
Pilot onderwijstijd
In vergelijking met andere Westerse landen geven leraren in Nederland veel les en hebben leerlingen veel lestijd. Tegelijkertijd hebben scholen, ook in het licht van het lerarentekort, moeite om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden en is er bij leraren een grote behoefte aan meer ontwikkeltijd. In het schooljaar ’24/’25 en ’25/’26 loopt er een tweejarige pilot waarin scholen de ruimte krijgen om uit te zoeken wat het betekent om substantieel minder lesuren aan te bieden aan leerlingen. In plaats daarvan kunnen scholen meer uren besteden aan lesvoorbereiding en/of ontwikkeltijd voor leraren. De pilot, een gezamenlijk initiatief van het ministerie van OCW, de onderwijsbonden en de VO-raad, moet uitwijzen of een herziene balans scholen meer ruimte biedt om te werken aan de kwaliteit van lessen en de aantrekkelijkheid van het lerarenberoep. Via een monitoringsonderzoek dat parallel aan de uitvoering loopt, worden de opbrengsten van de pilot voor de sector in kaart gebracht.
In vergelijking met andere Westerse landen geven leraren in Nederland veel les en hebben leerlingen veel lestijd. Tegelijkertijd hebben scholen, ook in het licht van het lerarentekort, moeite om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden en is er bij leraren een grote behoefte aan meer ontwikkeltijd. In het schooljaar ’24/’25 en ’25/’26 loopt er een tweejarige pilot waarin scholen de ruimte krijgen om uit te zoeken wat het betekent om substantieel minder lesuren aan te bieden aan leerlingen. In plaats daarvan kunnen scholen meer uren besteden aan lesvoorbereiding en/of ontwikkeltijd voor leraren. De pilot, een gezamenlijk initiatief van het ministerie van OCW, de onderwijsbonden en de VO-raad, moet uitwijzen of een herziene balans scholen meer ruimte biedt om te werken aan de kwaliteit van lessen en de aantrekkelijkheid van het lerarenberoep. Via een monitoringsonderzoek dat parallel aan de uitvoering loopt, worden de opbrengsten van de pilot voor de sector in kaart gebracht.