Conferentie Focus op Burgerschap 2020 inspireert en verheldert rol die onderwijs kan pakken

Het programma voorzag in twee sprekers - Lucas de Man en Claire Boonstra - en een interactief online 'spel' BurgerSmaken, waarbij deelnemers in kleine groepen uiteengingen. In de levendige chat was er lof voor de sprekers en de inspiratie die zij boden. Tegelijkertijd was er de roep om een 'platform', om praktijkervaringen uit te wisselen en te bespreken.

Openingswoord

De middag ging van start met een openingswoord van Paul Rosenmöller, voorzitter van de VO-raad en Anko van Hoepen, vicevoorzitter PO-Raad. Zij benadrukten het belang van maatschappelijke betrokkenheid en spraken ook letterlijk over burgerschap als het 'hart' van het onderwijs, waarbij zij verwezen naar het omgaan met elkaar en het in gesprek gaan met leerlingen. Bekijk de video van Paul Rosenmöller en Anko van Hoepen.

Bijdrage Lucas de Man

Lucas de Man van Stichting Nieuwe Helden praatte de aanwezigen in rap tempo en op animerende wijze bij over het begrip democratie. Het woord democratie vindt zijn oorsprong in het oude Athene, maar de democratische principes gaan veel verder terug. In Australië kreeg 40.000 jaar geleden 'iedereen en alles' een stem, ook de bomen en rivieren. Er werd gepraat totdat er consensus was. Burgerschap is voor De Man 'een oefening in het samen blijven zoeken'. Bekijk de keynote van Lucas de Man.

Na een pauze en de mogelijkheid om wat rond te klikken op het online Marktplein, gingen de deelnemers in kleine groepen uiteen voor het onderdeel 'BurgerSmaken', een tool/spel om op een effectieve en ontspannen manier in gesprek te raken over burgerschap.

BurgerSmaken

Zoals de naam BurgerSmaken al doet vermoeden is de basis van het spel een menu met componenten als de 'voorstelburger' (Wie ben je? Waar werk je en in welke functie?) en speelkaarten als de 'hete aardappel': Waar heb jij je tong weleens aan gebrand? En hoe heb je dit opgelost? Aan de hand van het menu en bijbehorende ingrediënten komt het gesprek onder leiding van een tafelheer/-dame op gang en krijgt het structuur.

Er ontstonden mooie gesprekken over het wel of niet integreren van burgerschap in meerdere schoolvakken, kant-en-klare leerlijnen, stappenplannen en meer. Wie interesse heeft om dit spel binnen de eigen school te spelen, kan een spel-set aanvragen. Meer informatie over BurgerSmaken.

Bijdrage Claire Boonstra

'Onderwijs en burgerschap in onkenbare tijden luidde de titel van de keynote van Claire Boonstra. van Operation Education. Zij bekeek burgerschap vanuit een heel weids perspectief. en sprak over samen een nieuw onderwijsverhaal creeren; een verhaal dat gaat over hoe we onze samenleving zien, hoe we samen mens zijn en welke rol het onderwijs hierin vervullen kan. Ze morrelde met diverse modellen aan het huidige 'programma-gestuurde gehoorzaamheidsonderwijs'. Ze vroeg daarbij ruimte voor de waarom-vraag: waarom doen we wat we doen? Waarom hebben we lange schoolvakanties, waarom klaslokalen, waarom lesmethodes, waarom lessen van 50 minuten? En oneindig veel meer. Een 'nieuw verhaal' zou positief kunnen uitpakken voor zaken als het lerarentekort, werkdruk, thuiszitters, kansenongelijkheid en andere vraagstukken, betoogde Boonstra. Bekijk de keynote van Claire Boonstra.

Irene de Kort (projectleider Versterking burgerschap vo) en Fleur Nollet (adviseur Stichting School & Veiligheid), blikten namens de organisatie terug op de middag, waarbij dagvoorzitter JanJaap Hubeek met hen nog een aantal prangende vragen besprak. Ook werden de BurgerschapsBorrels aangekondigd; deze bieden nog een extra mogelijkheid om vrijwel maandelijks verder te spreken over burgerschap: data en aanmelden. 

Volg onze Burgerschapspagina op LinkedIn voor actualiteiten.
Bekijk ons ondersteuningsaanbod op deze website van de VO-raad.