Dialogisch leiderschap in het onderwijs | VO-praat met Jindra Kessener en Rens van Loon
27 februari 2024
“Niet rood, blauw of geel, maar je eigen gebruiksaanwijzing leren herkennen, kennen en erkennen.”
De complexe uitdagingen waarmee de maatschappij te maken heeft komen ook de school binnen. Dat vraagt ook iets van leidinggevenden, want de hedendaagse uitdagingen kunnen niet alleen beantwoord worden door autoriteit en daadkracht. Van Loon en Kessener geven je met dialogisch leiderschap kaders mee om met complexiteit om te gaan. Dialogisch leiderschap is het “vermogen van mensen om ruimte te creëren in zichzelf en hun relatie met de wereld om hen heen, om daardoor zichzelf beter te leren kennen en effectiever, authentieker en ethischer te kunnen handelen”.
Ik-posities
Een belangrijk aspect van dit gedachtegoed is dat je in ‘dialoog' gaat met de ‘zelf' die je op een bepaald moment bent, oftewel de zogenaamde ‘ik-posities'. Ik-posities worden in interactie met anderen gevormd en bestaan uit manieren van denken, voelen en doen. Vaak vereenzelvigen mensen zich met een specifieke ik-positie: ‘ik als directeur’; ‘ik als slim’ etc. Daardoor kan een fixatie ontstaan op bepaalde aannames, oordelen en gedragingen. Bewust omgaan met je ik-posities en valkuilen helpt je om met verschillende perspectieven naar complexe vraagstukken te kijken en keuzes te maken. Van Loon en Kessener geven hierbij twee voorbeelden binnen het concept dialogisch leiderschap: een nieuwe, dynamische en relationele visie op wat leiderschap en persoonlijkheid is. Proberen en oefenen om binnen de dialoog met de ander(en) te luisteren, respect te tonen en uit te spreken wat je vindt, zodat je je beter kunt inleven en kan aansluiten bij de ander(en).
Over Rens van Loon
Werkt al meer dan vijfendertig jaar op het gebied van organisatie- en leiderschapsontwikkeling voor en met organisaties en hun leidinggevenden, binnen Nederland en wereldwijd. De narratieve benadering van waarderingstheorie, zelfconfrontatiemethode, theorie van het dialogisch zelf en dialogisch leiderschap zijn Van Loons kernconcepten en -instrumenten. Na zijn docentschap en onderzoek aan de Radboud Universiteit bekleedde hij diverse managementfuncties, onder andere bij AMRA Consulting en Deloitte. Vanaf 2015 is hij hoogleraar aan de Tilburg University, inmiddels met emeritaat, en is zelfstandig consultant.
Over Jindra Kessener
Studeerde onderwijskunde aan de Universiteit van Twente en Utrecht. Werkt inmiddels meer dan dertig jaar in (non) profit organisaties als toezichthouder, HR-directeur, programmamanager en leiderschapsbegeleider. Helpt en traint instellingen teams met inrichten van veranderprocessen, (leiderschaps)besturing en besluitvorming. Werkt naast haar zelfstandig consultantschap samen met Rens van Loon aan Dialogisch Leiderschap en is als expert en docent verbonden aan TIAS, NVTZ en Avicenna.
Meer informatie
- Van Loon, R. (2019). Dialogisch Leiderschap: Als het ik wijkt. Amsterdam: Mediawerf.
- Van Loon, R. (2017). Creating Organizational Value through Dialogical Leadership: Boiling Rice in Still Water. Zürich: Springer Verlag.
- Van Loon, Rens & Ymke van Zwet (2023). Meer zien van jezelf. Anders leren kijken. Amsterdam: Mediawerf.
- Van Loon, R., & van den Berg, T. (2016). Dialogical Leadership: The “Other” way to coach leaders. In H. Hermans (Ed.), Nine Methods for stimulating a dialogical self: Applications in groups, cultures and organizations Springer.
- Kessener, J. & Palmen, S. (2023). Betekenisvol besturen: in dialoog balanceren in het recht: Boom management.
- Kessener, J. & Van Loon, R. (2023). Moed is niet genoeg: breng dialoog en moreel kompas in de besluitvorming: Boom management.
- Kessener, J. (2022). Use discomfort to learn forward in a continuous dialogue: Inspinity.