Maatwerk: hoe dan?

20 maart 2018

Leerlingen onderwijs bieden dat recht doet aan al hun talenten. Dat is de uitdaging waar de vo-sector voor staat. Want een leerling die voor álle vakken precies hetzelfde niveau heeft, is eerder uitzondering dan regel. Dat betekent ook aanpassing van de huidige inrichting van het onderwijs. Het vraagt om flexibiliteit en differentiatie, het centraal stellen van de leerling. Schoolleiders gaan hier graag mee aan de slag binnen hun school, maar ervaren belemmeringen bij het uitvoeren van deze ambitie. Daarom rijst de simpele, maar treffende vraag: maatwerk … hoe dan?

Om hier een antwoord op te geven waar schoolleiders direct mee aan de slag kunnen, zijn we samen met vlogger Rob Koops op pad gegaan langs drie schoolleiders van middelbare scholen in Nederland. Niet zomaar drie schoolleiders; drie schoolleiders die al veel stappen hebben gezet als het gaat om meer maatwerk binnen hun school. De juiste mensen dus om te ontmoeten, te interviewen en van te leren! Wie zijn deze schoolleiders?

  • Karin Wouters, directeur onderwijs van het Christelijk Lyceum Veenendaal in Veenendaal.
  • Carolien Hueting, conrector van het Spinoza Lyceum in Amsterdam
  • Jeroen van Grunsven, rector van het Picasso Lyceum in Zoetermeer


Vlogger Rob heeft hen drie verschillende uitdagingen voorgelegd, waar schoolleiders tegenaan kunnen lopen bij de uitvoering van meer maatwerk. Met de ervaring die deze drie schoolleiders hebben, beschrijven zij voor iedere uitdaging een mogelijk antwoord of mooie oplossing. Bekijk onze vlogs en laat u informeren en inspireren! Heeft u vragen, opmerkingen of wilt u advies over het onderwerp maatwerk van een expert? Neem dan contact op via 030- 232 48 00 of mail naar maatwerk@vo-raad.nl

Vlog 1: ‘Brede vorming inzichtelijk maken’

De feestelijke diploma-uitreiking in juli: veel leerlingen kijken er aan het einde van hun schooltijd reikhalzend naar uit. Maar geven het diploma en de cijferlijst volledig weer wat leerlingen hebben geleerd? Hoe laat een leerling bijvoorbeeld zien dat ze het schoolfeest heeft mede georganiseerd of lid is van de leerlingenraad? Een meer dan terechte vraag daarom van veel schoolleiders: ‘Brede vorming inzichtelijk maken, hoe dan?’ Bekijk de vlog en hoor hoe drie schoolleiders dit hebben aangepakt binnen hun school.

Vlog 2: ‘Variëren in uren per vak’

Scholen werken continu aan de verbetering van het onderwijs. Variëren in onderwijstijd per leerling is een goed instrument om recht te doen aan verschillen tussen leerlingen. Zo worden leerlingen zinvol uitgedaagd en kunnen zij een zo goed mogelijk leerresultaat bereiken. De wet Modernisering onderwijstijd biedt ruimte om te variëren in het aantal lesuren per vak. Dat geeft leerlingen de gelegenheid om meer tijd te besteden aan een vak waar zij moeite mee hebben, te versnellen of om meer tijd te besteden aan brede vorming. Een ontwikkeling die op veel scholen wordt toegejuicht, maar ook een organisatorische uitdaging kan zijn. Want hoe rooster je dit bijvoorbeeld?‘ Variëren in uren per vak, hoe dan?’ Bekijk de vlog en hoor hoe drie schoolleiders dit hebben aangepakt binnen hun school.

Vlog 3: 'Vakken volgen op een hoger niveau'

Scholen zijn steeds meer op zoek naar mogelijkheden om het onderwijs beter aan te laten sluiten bij de mogelijkheden van de leerlingen. Differentiëren naar niveau draagt bij aan meer gemotiveerde leerlingen. Het afsluiten van vakken op een hoger niveau wordt daarbij sinds dit jaar ook gewaardeerd met een vermelding op het diploma. Maar, hoe organiseer je de juiste begeleiding voor leerlingen die een of meer vakken op een hoger niveau kunnen volgen? 'Vakken volgen op een hoger niveau, hoe dan?' Bekijk de vlog en hoor hoe drie schoolleiders dit hebben aangepakt binnen hun school.