Op het Farel College is aandacht voor het welzijn van medewerkers met een interne personeelscoach
06 juni 2022
Interne personeelscoach
Na 20 jaar ervaring als gymdocent is Matthijs Boer nu sinds anderhalf jaar, na verschillende coachopleidingen, interne personeelscoach op het Farel College. Voor zo’n twee en een halve dag per week is hij op deze locatie te vinden. Voordat Matthijs begon werd deze rol ingevuld door een afdelingsleider van de school. Na zijn vertrek leek het de school beter om een personeelscoach in dienst te nemen, die zijn of haar volledige aandacht kon richten op coaching. Wie de nieuwe coach moest worden werd uitgevraagd bij de medewerkers. Wat voor iemand moest het zijn, wat moet diegene kunnen, waar moet die persoon in de school zitten? De behoeften van de medewerkers speelden een centrale rol in de zoektocht naar een personeelscoach. Ze slaagden erin om de goede match te vinden.
Persoonlijke aandacht
Medewerkers komen bij personeelscoach Matthijs met klachten als stress, slaapproblemen, last van perfectionisme en frustraties, of om zich professioneel verder te ontwikkelen. Zij komen vanuit eigen beweging of in sommige gevallen op aanraden van hun leidinggevende. Schoolleider Nienke Stolk vindt de personeelscoach van grote waarde. Nienke: “Afdelingsleiders hebben soms niet voldoende tijd om leraren voldoende persoonlijke aandacht te geven. Een uur met iemand zitten gaat meestal niet.” Dan kunnen ze bij de personeelscoach terecht.
Gehoord en gezien
Door de personeelscoach voelen collega’s zich gehoord, gezien en gesteund, vertellen Nienke en Matthijs. “Verschillende collega’s waren mogelijk zelfs uitgevallen als er geen personeelscoach binnen de school was geweest”, vertelt Matthijs. Volgens Matthijs is de drempel om naar de personeelscoach te gaan laag in vergelijking met bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon of een psycholoog. Bij de personeelscoach kun je ook ‘gewoon’ terecht om (anoniem) je hart te luchten. En “hoe eerder je hulp vraagt, hoe meer schade je al voorkomt”, aldus Matthijs. Van collega’s hoort hij regelmatig dankbare berichten over zijn werk.
Verschillende collega’s waren mogelijk zelfs uitgevallen als er geen personeelscoach binnen de school was geweest
Advisering hrm-beleid
Matthijs biedt zowel coaching als counseling. Waar het bij coaching gaat om werken aan een specifiek leerdoel, gaat het bij counseling meer om je hart luchten. Daardoor krijgt hij veel van wat er binnen de school speelt te horen. Matthijs: “Ik ben eigenlijk de ogen en de oren van de school.” Om de ontwikkeling en het welzijn van de medewerkers blijvend te stimuleren en faciliteren, laat de schoolleiding zich regelmatig door Matthijs adviseren over het hrm-beleid.
Aandacht voor werkdruk
Zo werd dit jaar op zijn advies een studiedag georganiseerd over werkstress met werkdruk-deskundige Thijs Launspach. En de schoolleiding maakt volgend jaar individuele coaching met een externe coach, gespecialiseerd in werkdruk, mogelijk. Aansluitend is een traject opgezet, waarin op organisatieniveau wordt gezocht naar mogelijkheden voor stressreductie. Op teamniveau wordt gezocht naar een open sfeer waarin de medewerkers durven te spreken over het ervaren van stress. En op individueel niveau worden verschillende coachtrajecten aangeboden, zoals een cursus timemanagement.
Voorkomen van uitvallen
Uiteindelijk zou het inzetten van de personeelscoach ook moeten voorkomen dat leraren uitvallen. Afdelingsleider Nienke: “Als je dit goed neerzet en uitrolt in de school, dan kost dat je uiteindelijk ook minder geld. Verzuim zorgt tenslotte ook voor meer werkdruk voor de andere medewerkers en kost een school veel geld."
Hoe Matthijs de medewerkers coacht, maar ook wat er vanuit de organisatie nodig is, hoe hij omgaat met interne conflicten en tot waar hij bepaalde informatie en advies aan de schoolleiding kan doorgeven schreef hij, toen hij begon, in zijn visiestuk. Dit stuk kwam tot stand op basis van zijn gesprekken met alle betrokken partijen: vertrouwenspersonen, leidinggevenden en leraren.
Ter illustratie van zijn aanpak een voorbeeld: meerdere keren in zijn carrière als coach klopten leraren bij hem aan met frustraties over besluiten vanuit het management. In sommige gevallen was het voor de docent niet meer mogelijk om nog begrip op te brengen voor de schoolleiding. Bij zo’n casus kijkt hij samen met de docent bijvoorbeeld vanuit de Cirkel van invloed en betrokkenheid naar de situatie. Hierbij bespreken ze samen welke invloed de betreffende docent zelf heeft op de situatie en welke concrete stappen diegene vervolgens kan zetten om de situatie te veranderen. Hoort Matthijs de specifieke klacht vaker terugkomen, dan deelt hij dit op anonieme basis met het management. Matthijs: “Zij kunnen vervolgens besluiten of hier iets mee moet gebeuren.”
Autonome functie
Op het Farel College is coaching van het personeel dus geen taak, maar een afzonderlijke functie. De personeelscoach valt direct onder de rector en is geen onderdeel van een team. Volgens Matthijs is juist dat onafhankelijke karakter van zijn functie van groot belang. Doordat hij geen persoonlijke belangen heeft binnen een team, voelen collega’s zich veilig om vrijuit te spreken over waar ze mee zitten. Nienke onderstreept dit. Volgens haar wordt er mede daardoor door veel collega’s gebruik gemaakt van zijn diensten. Om zijn onafhankelijkheid te borgen zit Matthijs niet in de lerarenkamer en probeert hij niet te persoonlijke relaties met collega’s aan te gaan. Tegelijkertijd ligt hier ook een uitdaging voor hem: “hoe kun je een onafhankelijke positie waarborgen en tegelijkertijd in verbinding staan met collega’s?”
Wil je op jouw school ook een personeelscoach of aan de slag met het hrm-beleid? Dan heeft Nienke drie tips voor je:
1. Vraag aan het personeel waar de behoefte ligt. Neem niet zomaar een personeelscoach aan, maar bespreek wat voor iemand het zou moeten zijn, wat hij/zij zou moeten kunnen, waar hij/zij zou moeten zitten in de school.
2. Zorg ervoor dat de coach geen onderdeel is van de schoolleiding.
3. Ga voor iemand met ervaring in het onderwijs.
Meer weten over de personeelscoach? Je kunt contact opnemen met Matthijs Boer via zijn mailadres boerm2@farel.nl.