Praktijkvoorbeeld Eckart College: vanuit visie op onderwijs leiding geven aan het toetsbeleid

Het is als volgt georganiseerd: de adjunct-directeuren van de drie afdelingen – mavo, havo en vwo – zijn examensecretaris van de eigen afdeling. Daarnaast zijn er twee functionarissen die zich overkoepelend, op schoolniveau, bezighouden met dit beleidsterrein: de vestigingsdirecteur en de examencoördinator.

Kansen voor leerlingen

Draagt de examencoördinator met name zorg voor de organisatorische kant van de schoolexamens, de examensecretarissen fungeren als onderwijskundig leider van de toetspraktijk in hun afdeling, vertelt Donkers, die zelf examensecretaris is van het vwo. “Ik bespreek met mijn team de manier van toetsen, de toetsresultaten en ik stel de waaromvraag: waarom doe je het zo? Ik bekijk alle PTA’s en als mij daarin zaken opvallen, ga ik daarover in gesprek. Het is heel waardevol dat er in elke afdeling iemand is die zich richt op de inhoudelijke, onderwijskundige kant van PTA’s en van toetsen, omdat daardoor visie en uitvoering sterk met elkaar zijn verbonden.”

In die visie – en dus ook in de toetspraktijk – staan kansen voor leerlingen centraal. Concreet betekent dit onder meer dat er opbrengstgericht wordt gewerkt. Zo wordt bijvoorbeeld het gesprek gevoerd als opbrengsten tegenvallen. “Niet om docenten af te rekenen, maar om samen te onderzoeken hoe het beter kan”, benadrukt Donkers.

Iets anders dat voortkomt uit het uitgangspunt ‘kansen voor leerlingen’ is het besluit om leerlingen die het niet redden de mogelijkheid te geven om deelexamens te doen. In het kader van de pilot Regelluw heeft de school hiervoor de mogelijkheid.

Kracht van eenvoud

Kenmerkend voor het toetsbeleid van het Eckart is verder dat gekozen wordt voor de kracht van eenvoud. Donkers: “Het format van onze PTA’s is eenvoudig, goed leesbaar en goed werkbaar. Maar ook onze herkansingsregeling is heel simpel: we herkansen namelijk niet. In plaats daarvan strepen we het laagste cijfer uit het PTA weg, zoals dat ook gebeurt in vervolgopleidingen. Als secties een bepaalde toets of opdracht hiervan willen uitsluiten, kunnen ze dat aangeven. Dat wordt in overleg bepaald. Dit werkt heel goed, zowel voor leerlingen, docenten als voor de organisatie.”

Het toetsbeleid wordt in de drie afdelingen zo uniform mogelijk vorm gegeven, maar tegelijkertijd is er ruimte voor maatwerk. Ook hier wordt geprofiteerd van de kracht van eenvoud. “Mede dankzij de eenvoud en werkzaamheid van de PTA’s, kunnen we flexibel zijn”, zegt Donkers. “Zo bieden we bijvoorbeeld de mogelijkheid voor individuele PTA’s, versnelde PTA’s of een gespreid examen.”

Ambities

Het is duidelijk: het Eckart heeft het schoolexamenbeleid goed op orde. Toch zijn er nog de nodige ambities, vertelt Donkers. “We gaan aan de slag met een PTA voor opstromers en afstromers. In de praktijk hebben we daarvoor een heldere werkwijze, maar die is nog niet vastgelegd. Dat gaan we doen. Verder willen we het aantal toetsen terugdringen en willen we minder summatief en meer formatief gaan evalueren. En ook gaan we de functie van het schoolexamen onder de loep nemen, want het is nog te veel een oefening voor het centraal schriftelijk examen.”

Meer informatie

Nicole Donkers
n.donkers@eckartcollege.nl