Praktische handvatten voor schoolleiders om aan de slag te gaan met strategisch personeelsbeleid

Goed onderwijs vraagt om leraren die bekwaam en gemotiveerd zijn en de ruimte krijgen om de opbrengsten te realiseren die waardevol zijn voor hun leerlingen, voor henzelf en voor de school. Als schoolleider lever je hier een essentiële bijdrage aan door middel van goed peoplemanagement. Bekijk welke lessen jij zelf kunt toepassen in het personeelsbeleid van jouw school.

1. Wat we van leerlingen en leraren vragen, moeten we ook van onszelf vragen. Eigenaarschap werkt door op drie lagen: bij de afdelingsleiders, leraren en leerlingen. Tip: maak gebruik van 360-graden feedback. Zo kom je erachter wat jij als schoolleider zelf kunt bijdragen aan de strategische doelen van jouw school.
    
2. Uitwisseling en consultatie tussen scholen en collega's is van meerwaarde. Ga bijvoorbeeld langs bij scholen die al verder zijn in het ontwikkelproces. Tip: doe mee aan een collegiale visitatie.
    
3. Oefen je gesprekvaardigheden met een zogenaamde 'testcollega’. Oefenen helpt wanneer je je gespreksvaardigheden wilt verbeteren. Dat kan met een collega of zoals in de leergang met een trainingsacteur. “Ik ging veel te snel op mijn doel af tijdens het gesprek met de acteur en nam niet genoeg tijd om te vragen naar hoe de persoon zich voelde. Mensen willen eerst hun verhaal kwijt, dan kun je pas door naar de strategische- en ontwikkeldoelen."
    
4. Wanneer je structureel aandacht besteedt aan welbevinden en werkgeluk is er vanzelf ook meer ruimte voor functioneren en ontwikkeling en strategische doelen. De balans hierin vinden is belangrijk. Tip: maak in het gesprek gebruik van de 4G-feedbackmethode.
    
5. Communiceer en herhaal de strategische doelen van jouw school zo vaak en zo duidelijk mogelijk. Formuleer en communiceer een gezamenlijke missie, visie en focus, en maak hier duidelijke afspraken over met elkaar. Wees hierin ook transparant over hoe jouw medewerkers hierin een specifieke rol spelen en hoe ze hieraan kunnen bijdragen. Dit voorkomt verrassingen aan het einde van het jaar. “Blijf mensen constant meenemen in je visie, blijf deze herhalen. Alle onderdelen, activiteiten en deelnemers in de ontwikkelcyclus moeten ook in verbinding met elkaar staan. Het strategisch doel van de ontwikkelcyclus moet geen blinde vlek worden.” Tip: Oefen er vooral ook zelf mee, door de strategische doelen te gebruiken en herhalen in berichtingeving of mails naar jouw team.
    
6. Zie strategisch personeelsbeleid als een prioriteit, niet als een extra ‘to do’. Probeer jouw focus scherp te hebben en te houden, laat het niet wegzakken in de waan van de dag. Er moet genoeg tijd beschikbaar zijn om een strategisch personeelsbeleid te ontwikkelen en te implementeren, voor zowel jou als jouw team. Tip: plan een maandelijks overleg in met alle teamleiders waarbij je even stil kunt staan en afstand kunt nemen. Hoe ver zijn jij en jouw collega's in het proces van het realiseren van de strategische doelen en wat is er nog voor nodig?
    
7. Behoeftes van collega’s moeten verbonden zijn met de schooldoelen. Verduidelijk en stel wederzijdse verwachtingen vast voordat je een schoolontwikkeling initieert. Haal verwachtingen op uit de teams en koppel deze ook weer terug, zodat er vanuit beide kanten helderheid bestaat over het takenpakket en de doelen. Tip: inventariseer verwachtingen per team en team – en afdelingsleiders, en ook bij de directie. Bespreek de overeenkomsten maar ook de verschillen in verwachtingen die naar voren komen. Kom hier op gezette momenten nog op terug. Bekijk hierbij ook goed wat past bij de (talenten van de) persoon.
    
8. Maak gebruik van tools. Gebruik bijvoorbeeld de BOOT (Beoordelings- en Ontwikkelingstool) en de DOT (Digitale Observatie Tool), of neem eens een kijkje op kwaliteitscholen.nl.
    
9. Maak gebruik van bestaande theorie. Dit geeft veel houvast om ook later met het team relevante thema's verder uit te diepen en de theorie om te zetten naar praktijk. Tip: neem het AMO-model als rode draad om te kijken hoe jullie de ontwikkeling van het onderwijs, personeel én organisatie in samenhang kunnen realiseren.
    
10. Werk samen als één team: het team ‘de school'. Voorkom bijvoorbeeld dat er eilandjes met teamleiders ontstaan die alleen hun afzonderlijke teamdoelen nastreven. “Zie de teamleiders ook als een soort kleine school, zodat ze zich niet alleen voor hun team verantwoordelijk voelen.” Tip: faciliteer intervisie- en sparmomenten voor jouw team- en afdelingsleiders.