‘Verbinding is een voorwaarde voor leren, zet daarom juist nu in op ontmoeting!’
07 juni 2020
Ontmoeting en verbinding waren altijd al belangrijke speerpunten van het Bernard Lievegoed College in Maastricht, maar blijken nu extra nodig. Want het zijn volgens rector Patricia Hanssen belangrijke voorwaarden voor zowel welzijn als leren: “Daarom besteden we bij de school extra aandacht aan contact met leerlingen door meer mentorgesprekken, online buddy’s, maatwerkklassen, ondersteuning voor ouders en lessen op andere locaties.”
Ontdekkingsreis
Bij de eerste lockdown vorig jaar merkte Patricia al snel dat een van de kernwaarden van de school in het gedrang kwam: ontmoeten en verbinden. Volgens haar valt er veel weg voor de leerlingen in een levensfase waarin ze zich juist via sociaal contact ontplooien. “Ze kunnen niet meer met vrienden op stap, niet meer fysiek samenwerken of van elkaar leren. Hun wereld is zoveel kleiner, juist nu ze op ontdekkingsreis moeten”, vindt Patricia. Die sociale ruimte om te reflecteren en ontdekken met elkaar, geeft het nodige perspectief en inspiratie voor groei – zowel emotioneel als cognitief. “Dit gaat niet alleen om kennis of vaardigheden, maar ook om ervaren.”
Dubbele mentoruren
Ook al zijn de scholen weer deels geopend, de meeste leerlingen volgen het onderwijs vanuit huis. In gesprekken vertelden leerlingen dat ze moeite hadden zich te concentreren en motivatie te vinden. Daarom zijn de lessen nu korter (van 50 minuten naar 35 minuten), ook zodat leerlingen niet de hele dag achter het scherm zitten. “Daarnaast dagen we de leerlingen uit met challenges om meer naar buiten te gaan en te wandelen. Sommige ouders doen daar ook in mee. Dat motiveert en geeft energie.” Om het contact te verbeteren en het welzijn beter te monitoren, zijn de mentoruren verdubbeld, naar twee keer per week. De leerlingen houden minimaal drie jaar dezelfde mentor waardoor die de leerlingen goed kent en goed signalen kan oppikken. Om het contact onderling te stimuleren, zijn er in de onderbouw in elke klas groepjes van drie tot vier leerlingen gemaakt. “Deze leerlingen zitten bij elkaar in een appgroepje en stellen zo bijvoorbeeld eerst vragen aan elkaar en zoeken de samenwerking op.”
Ook in de examenklassen speelde het onderwerp verbinding op. Hoewel die leerlingen wel naar school mochten, zaten ze per klas verspreid over twee lokalen in verband met de coronamaatregelen. “Dat vonden ze helemaal niet prettig en ook voor de leraren was het lastig om twee klassen tegelijk te bedienen. Dat stond weer dat goede contact in de weg.” Daarom keek Patricia verder dan de rand van het schoolplein. Nu hebben de examenleerlingen les in een lege Mercedesshowroom en bij het VISTA-college, een mbo-school waarvan veel leerlingen ook thuis zitten. Patricia: “De ruimtes daar zijn veel groter dan onze lokalen, waardoor ze toch veilig bij elkaar kunnen zitten en het groepsgevoel niet verloren gaat.”
Samen wandelen
Brugklasmentor en docent Duits Lydia Hauffen zorgt ervoor dat ze met iedere leerling bij elke online les contact heeft, vooral omdat de lessen nu ook op afstand zijn. “Sommigen zijn verlegen, vooral als het even niet lekker gaat. Daarom benader ik iedere leerling die ik lesgeef zelf als ik niet zeker weet hoe het met ze gaat”, vertelt Lydia. En dat betekent volgens haar vooral veel vragen stellen en goed luisteren, juist in deze tijd. “Is de camera opeens uit? Ben ik een leerling kwijt? Dan ga ik er direct achteraan.” Soms barst een leerling in huilen uit als ze het gesprek aangaat, in dat geval gaat ze thuis bij hen langs om een wandeling te maken. Lydia: “Maar wacht alsjeblieft niet tot er een probleem is, in deze tijd verdient iedere leerling extra aandacht.”
Positieve insteek
Ook voor zogeheten ‘kwetsbare leerlingen’ is er extra aandacht, maar Patricia noemt ze liever niet zo. “Leerlingen horen constant in de media dat ze ernstig achterlopen, kwetsbaar zijn of waarschijnlijk blijven zitten, dan slaat de paniek al snel toe.” Ze zoekt juist een positieve insteek. Leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben of het prettiger vinden om op school te werken, kunnen terecht in maatwerkklassen op school. “De leerlingen volgen er hun normale online lessen samen met andere leerlingen en krijgen ondersteuning van begeleiders in het structureren van het werk of juist in het motiveren”, vertelt Patricia. Toen ze de mogelijkheden voor ‘kwetsbare leerlingen’ communiceerden, was het animo laag. “Best logisch als je daarvoor eerst je eigen kind als kwetsbaar moet bestempelen”, vindt Patricia. Nu de insteek positiever is, hebben zich meer ouders en leerlingen gemeld.
Extra aanspreekpunt
Lydia voelt zich ook gesteund door de schoolleiding en haar collega’s. Zo stonden ineens haar collega’s in carnavalstenue voor haar deur met een verrassing. “Kijk zo werkt dat: je hoort wel hoezeer dat mij opvrolijkt!” Inhoudelijk worden de leraren ondersteund met extra studiedagen, workshops en aanspreekpunten op school. Zo besteedden ze recent een studiedag aan de omgang met technische snufjes en activerende werkvormen voort afstandsonderwijs. “Een van mijn collega’s is het aanspreekpunt geworden voor onderwijs-ict-vraagstukken, zo helpen we elkaar.”
Geef vertrouwen
Patricia krijgt ook meer vragen van ouders sinds de lockdown. “Ze zitten de hele dag met hun puber thuis, maar vinden het tegelijk lastig om echt te weten hoe het met hun kind gaat.” Daarom zijn er per jaar meerdere ontwikkelgesprekken met ouder, mentor en leerling en organiseert de school meer ouderavonden over de vragen die ze binnen krijgen. Tegelijk willen Patricia en Lydia benadrukken dat leerlingen in deze tijden juist ook nieuwe dingen leren. Lydia: “Het is inderdaad extra zwaar voor ze, maar ze leren ook omgaan met onzekerheid en hoe te werken met programma’s als Microsoft Teams. Sommige brugklassers hebben pas net hun eerste mobiel en moeten direct al op afstand leren werken. Ze maken enorme stappen.” Patricia voegt toe: “Ze zijn enorm veerkrachtig, benoem daarom het positieve en geef ze vertrouwen!”