‘Werk maken van strategisch HRM’ in 10 praktijkvoorbeelden - Versterk het peoplemanagement

13 juni 2021

Steeds meer besturen zien strategisch personeelsbeleid (SHRM) als aangrijpingspunt voor kwaliteitsverbetering, onderwijsontwikkeling en professionele ontwikkeling. SHRM kan ook helpen bij actuele vraagstukken zoals het terugdringen van het lerarentekort, personeelsbehoud bij krimp, ontwikkeling van de school als professionele (school)organisatie en goed werkgeverschap. Hoe geven we SHRM vorm in het vo? In deze artikelenreeks bouwen we voort op de 10 opdrachten uit het slothoofdstuk van het katern ‘Werk maken van strategisch HRM’. Ditmaal: versterk het peoplemanagement.

‘Echte aandacht gaat verder dan functioneel contact’

Dit schooljaar heeft buitengewoon veel gevraagd van alle medewerkers in de school. Goed peoplemanagement – echt aandacht hebben voor je medewerkers – is nu belangrijker dan ooit, zegt teamleider Wim van Brummen van Singelland VO Surhuisterveen.

Wim van Brummen

“Wij zijn dit jaar vrij goed doorgekomen, maar mensen zijn wel moe van de voortdurende druk en onzekerheid”, zegt Wim van Brummen, die teamleider is van de bovenbouw VMBO op Singelland VO Surhuisterveen. “Voor alle dingen die voorheen gewoon waren, hebben we nieuwe draaiboeken moeten maken. In mijn team van 25 mensen hebben er 7 corona gehad, één met langdurige gevolgen, en horen anderen tot een risicogroep. Gelukkig hebben we binnen ons team geen grote verschillen van inzicht over corona: we kunnen elkaar goed vinden op het gemeenschappelijk belang. Onderling afstand houden, mondkapjes op... We moeten het samen doen.”

Weet wat er speelt

Die boodschap wint aan geloofwaardigheid doordat Wim, net als andere teamleiders op Singelland, zelf ook voor de klas staat. Vanwege het (niet-coronagerelateerde) vertrek van een biologie collega nam hij er het afgelopen jaar zelfs twee examenklassen bij. “Ik denk dat collega’s het daardoor niet als een cliché ervaren als ik zeg dat ik begrip heb voor hun situatie. Weten wat er bij mensen speelt, is dit jaar nog belangrijker dan anders. Dus bel ik bijvoorbeeld ook af en toe even met een zieke conciërge, ook al zit die eigenlijk niet in mijn team. En vraag ik aan een collega die gisteren thuis moest zijn: ‘Is je kind nu weer beter?’ Het gaat erom dat mensen voelen dat je niet alleen functioneel of professioneel contact zoekt. Echte interesse wordt enorm gewaardeerd.”

Geef erkenning en herkenning

Eigenlijk hebben Wim en zijn collega-teamleiders in het kader van peoplemanagement dit jaar geen andere dingen gedaan dan anders, alleen méér en vaker. “In de lockdowns hebben we iedereen om de week persoonlijk gebeld, af en toe hebben we een attentie gestuurd. Aan het begin van dit schooljaar hebben we met iedereen een startgesprek gevoerd: hoe gaat het met je, waar loop je tegenaan? En verder voeren we vooral veel gesprekken. Je merkt dat mensen meer dan anders behoefte hebben aan erkenning en herkenning. Ze hebben ook wat meer ruimte nodig. Dus als een collega zorgverlof vraagt omdat haar schoolkind thuiszit nu de juf in quarantaine is, dan kan dat bij ons. Als je over dat soort dingen moeilijk doet, vergroot je de druk. En je wilt dat mensen het volhouden.”

Kijk wat er wel kan

Wel betrekt Wim medewerkers altijd in de oplossing. “Je kijkt samen wat mogelijk is. Oké, jij gaat met zorgverlof naar huis, kun je die ene les dan misschien online geven? Oké, jij kunt er morgen niet zijn, is dat de hele dag of alleen de ochtend? Met een beroep op de verantwoordelijkheid van de ander kom je er samen uit. Voor mij hoort dat bij mensen serieus nemen. Vraagt iemand om verlof, dan denk ik niet: ‘die heeft gewoon geen zin’; dan ga ik ervan uit dat die ander met een serieus probleem zit. Dat kun je naïef noemen, maar het is me nog nooit overkomen dat ik achteraf dacht: daar ben ik te makkelijk in meegegaan.”

Zorg voor opportunity’s

Mensen serieus nemen gaat hand in hand met kansen bieden. “Ik denk dat wij daar als leidinggevenden in het onderwijs soms te bang voor zijn”, zegt Wim. “Terwijl het AMO-model laat zien dat opportunity’s – naast bekwaamheid en motivatie – een belangrijke manier zijn om de ontwikkeling van medewerkers te stimuleren. Dat kun je bijvoorbeeld doen met scholing: Singelland-breed bieden wij medewerkers nu bijvoorbeeld allerlei cursussen voor duurzaam leven en werken, als onderdeel van ons overkoepelende SHRM-beleid. Maar je kunt ook kansen bieden binnen het werk. Tegen een docent die met een ambitieus plan komt, zeg ik niet: ‘Zou je dat nou wel doen?’ maar: ‘Laten we kijken wat er kan. Wat kun je zelf doen en wat heb je van mij nodig?’”
 

Versterk het peoplemanagement
Het is zaak om team- en afdelingsleiders mede te selecteren op grond van hun bekwaamheid (A) en motivatie (M) voor peoplemanagement en hen vervolgens de mogelijkheden te bieden om deze verder te ontwikkelen. Zorg er ook voor dat de ruimte en hulpmiddelen (O) op orde zijn, met name de beschikbare tijd, teamgrootte en -samenstelling en bevoegdheden. Voor team- en afdelingsleiders die zich verder willen ontwikkelen als peoplemanager vindt dit najaar de leergang Peoplemanagement plaats, georganiseerd door Voortgezet Leren. Meer informatie over peoplemanagement binnen het voortgezet onderwijs vindt u in Katern 11 - Aan de slag met Peoplemanagement van de VO-academie. 


Geef medewerkers de credits

Ontwikkelingskansen werken motiverend voor medewerkers en zijn goed voor de school, is de ervaring van Wim. Een mooi voorbeeld is de totstandkoming van het vak technologie en toepassing op de locatie Surhuisterveen. “Een teamlid kwam bij me met het voorstel om dat vak te gaan ontwikkelen. Hartstikke mooi, maar er was een ingewikkelde subidieaanvraag voor nodig. ‘Die wil ik graag schrijven’, zei deze collega. Ik sloeg steil achterover, want voor mij zou dat echt strafwerk zijn. Maar zij vond het geweldig en haalde vervolgens zó die subsidie binnen. Dan vind ik dat je als leidinggevende ook alle eer moet geven aan de collega die het geweldig heeft gedaan. Ook dat werkt motiverend.”

Sta open voor alternatieve ideeën

Maar wat als medewerkers met voorstellen komen waar je weinig voor voelt? “Wij zijn gaan beseffen dat je meer bereikt als je veranderingen in samenspraak met het personeel ontwikkelt”, zegt Wim. “Bij het nadenken over een andere teamindeling kwamen collega’s bijvoorbeeld met een heel ander idee dan wij als teamleiders hadden bedacht: minder georganiseerd rondom klassen en meer gericht op leren van elkaar. Het is niet gezegd dat we het voorstel overnemen, want er zitten ook praktische bezwaren aan. Maar we gooien de deur niet dicht, want als je alleen maar denkt ‘past dit wel in onze lijn?’, dan ga je altijd op hetzelfde spoor verder. Terwijl het geweldig is dat mensen een voorstel doen dat eraan bijdraagt dat wij een lerende organisatie worden. Dat verdient op zijn minst overweging. Want elkaar stimuleren en tot grotere hoogte brengen, daar gaat het om.”