Agenda ‘Een Vak Apart’ vraagt aandacht voor versterking schoolleiderschap

20 april 2017

Er is meer aandacht nodig voor de professionalisering van schoolleiders, voor de positie en kwaliteit van team- en afdelingsleiders en voor de aanwas van nieuwe schoolleiders. Dit vraagt op de eerste plaats de inzet van schoolleiders zelf en schoolbesturen, maar ook een extra investering door een nieuw kabinet. Dat is de kern van de vandaag gepresenteerde Schoolleidersagenda ‘Een Vak Apart’, die de VO-raad, de Stichting Schoolleidersregister VO en het Netwerk van Schoolleiders in nauwe samenwerking met het Schoolleidersplatform van de VO-raad hebben opgesteld op basis van input uit het veld.

In de VO2020-tour en in een enquête dachten honderden schoolleiders en bestuurders de afgelopen maanden mee over de vraag hoe goed schoolleiderschap er in de toekomst uitziet en wat daar voor nodig is. De gesprekken en reacties laten zien dat de belangstelling voor schoolleiderschap de laatste jaren sterk is toegenomen. Tegelijkertijd is er nog heel wat werk aan de winkel om het vak aantrekkelijk te houden en voldoende goede mensen te vinden om leiding te geven aan de vele ontwikkelingen binnen het voortgezet onderwijs. De Schoolleidersagenda 'Een Vak Apart' presenteert een aantal voorstellen dat kan bijdragen aan de versterking van schoolleiderschap.

Aanbevelingen

De agenda doet binnen drie thema’s gerichte aanbevelingen, op de eerste plaats aan schoolleiders en schoolbesturen, maar ook aan sociale partners en de politiek, om leiderschap in scholen te versterken. De VO-raad zal deze beweging ondersteunen, onder meer door de onderlinge uitwisseling en het leren van elkaar in samenwerking met Schoolleidersregister VO en het Netwerk van Schoolleiders optimaal te faciliteren.

1. Een investering in structurele professionalsering
Geconstateerd wordt dat er nog onvoldoende structurele en concrete aandacht uitgaat naar de professionalisering van schoolleiders. Zo geeft een derde van de schoolleiders aan onvoldoende tijd te hebben om bezig te zijn met professionele ontwikkeling. De agenda roept schoolleiders zelf op om regie te nemen over de eigen professionele ontwikkeling, onder andere door deel te nemen aan het Schoolleidersregister. Schoolbesturen worden opgeroepen meer tijd en ruimte vrij te maken voor de professionele ontwikkeling van schoolleiders en die een meer structurele plek te geven. Politiek en overheid worden opgeroepen te investeren in de professionalisering van schoolleiders, onder meer door middel van een Professionaliseringsbeurs. Lees meer >>

2. Versterking kwaliteit en positie team- en afdelingsleiders
Hoewel het belang van kwalitatief goede middenmanagers in de school breed wordt (h)erkend, staat de professionele ontwikkeling van juist deze groep schoolleiders onder druk. Diverse onderzoeken en ook de gesprekken tijdens de VO2020-tour laten zien dat veel team- en afdelingsleiders een worsteling ervaren met een veeleisende combinatie van taken en verantwoordelijkheden. Een specifiek aandachtspunt is de begeleiding en ontwikkeling van startende team- en afdelingsleiders.

De agenda roept schoolbesturen op om goede randvoorwaarden te creëren voor een gerichte ontwikkeling van specifiek deze groep schoolleiders en kritisch te kijken naar de rol en positie van het middenmanagement binnen de structuur van de school. De VO-raad zal waar nodig in de eigen activiteiten meer accent leggen op team- en afdelingsleiders. Sociale partners wordt meegegeven mogelijkheden te verkennen om te komen tot een passende beloning op maat voor deze groep schoolleiders. Lees meer >>

3. Aanwas van goede nieuwe schoolleiders
Ook wordt gesignaleerd dat een aanzienlijk deel van besturen in de sector steeds meer moeite heeft om voldoende nieuwe en goed gekwalificeerde schoolleiders te vinden. De spoeling is dun, de uitstroom relatief groot en de nieuwe aanwas beperkt. Vier op de tien scholen hebben te maken met een groeiende vergrijzing onder schoolleiders, zo blijkt uit de enquête die onder schoolleiders is uitgezet. In de agenda worden besturen opgeroepen om de krachten te bundelen in de vorm van gecombineerde kweekvijvers en zogenaamde ‘huisacademies’ (samenwerking tussen en binnen besturen en scholen), een oriëntatie op leiderschaps- en managementrollen te organiseren voor leraren die een schoolleidersfunctie ambiëren en talent van buiten de sector aan te trekken. Lees meer >>

Acties

De Schoolleidersagenda 'Een Vak Apart' is nadrukkelijk geen eindpunt, maar is bedoeld als aandrijver van het gesprek over de verdere versterking van schoolleiderschap en gerichte acties binnen besturen en scholen. De VO-raad zal deze beweging, in samenwerking met de Stichting Schoolleidersregister VO en het Netwerk van Schoolleiders, ondersteunen.