ALV: leden stemmen in met actualisatie Code Goed Onderwijsbestuur VO
05 juni 2019
De monitoringscommissie toetste tot eind 2018 de naleving van de lidmaatschapseisen van de Code Goed Onderwijsbestuur VO en aandachtspunten hierbij, en onderzocht ook of actualisatie van de code gewenst was. Dit leidde tot het adviesrapport 'Betekenisvol besturen', dat eind november 2018 aan de ALV van de VO-raad werd gepresenteerd en als basis voor actualisatie van de code werd meegegeven.
De commissie concludeert in dit rapport dat veel bepalingen uit deze code uit 2015 gemeengoed zijn geworden in de praktijk. Er werden 15 aanbevelingen gedaan voor actualisatie van de code. Zo werd onder meer geadviseerd om meer aandacht te besteden aan het samenspel tussen bestuur en intern toezicht, het bevorderen van regionale samenwerking en het structureel betrekken van belanghebbenden.
Deze aanbevelingen zijn in opdracht van de VO-raad door een werkgroep - onder leiding van Karin van Oort en bestaande uit bestuurders, intern toezichthouders en een onafhankelijke governance-expert - nader uitgewerkt en verwerkt in een geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur. Hiervoor is gesproken met vele belanghebbenden en is nauw samengewerkt met de VTOI-NVTK. Deze vernieuwde code is voorgelegd aan de ALV van 6 juni 2019, en door de leden akkoord bevonden.
Daarnaast is er een infographic beschikbaar die laat zien welke ondersteuning er beschikbaar is op de verschillende onderdelen die in de code terugkomen.
De geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur VO is niet langer opgebouwd vanuit (voorschrijvende) richtlijnen, maar gebaseerd op vier principes: verantwoordelijkheid, professionaliteit, integriteit en openheid. Deze principes vormen de basis voor de wijze waarop bestuur en intern toezicht belangen afwegen en hun koers bepalen. De code is zo bedoeld om verdere bewustwording van de genoemde principes, kritische reflectie op de toepassing hiervan en het waardengedreven handelen van bestuur én intern toezicht te stimuleren. Door te kiezen voor een principle-based code wordt er een groter beroep gedaan op de verantwoordelijk van schoolbesturen en intern toezichthouders, en wordt de code een meer inspirerend document dat aanzet tot gesprek.
Daarnaast staan in de code 20 good practices, voor toepassing binnen de eigen onderwijsorganisatie en zijn regionale context.
De code kent ook vier ‘pas toe-bepalingen’, die gelden als lidmaatschapseis en waaraan vanzelfsprekend moet worden voldaan. De lidmaatschapseisen zijn hiermee teruggebracht van zes naar vier overzichtelijke, meetbare en ‘harde’ eisen.
De code bevat zo basisvoorwaarden voor goed bestuur en intern toezicht en is voor het overige en belangrijkste deel een ondersteunend, richtinggevend en ter inspiratie bedoeld instrument om de governance van onderwijsorganisaties te helpen vormgeven en de maatschappelijke opgave van het onderwijs te realiseren.
Commissie ter stimulering en handhaving
De leden van de VO-raad hebben op de ALV van 6 juni jl. ook ingestemd met het verder uitwerken van een commissie, die goed bestuur in het algemeen en de naleving van de Code Goed Onderwijsbestuur VO in het bijzonder moet gaan stimuleren en handhaven. Deze commissie – bestaande uit zes bestuurders en drie intern toezichthouders in te stellen – krijgt een tweeledige opdracht:
- het stimuleren van toepassing van de principes uit de code (o.a. middels regionale bijeenkomsten) en in gesprek gaan met over specifieke onderwerpen (bijvoorbeeld regionale samenwerking of het samenspel tussen bestuur en intern toezicht);
- het aanspreken van individuele leden over naleving van de pas toe-bepalingen. De commissie kan, indien nodig, zelfstandig melding maken bij de onafhankelijke governance commissie.