Blijvende aandacht gevraagd voor sociale veiligheid onderwijspersoneel

In hun Kamerbrief benadrukken de ministers dat er ongeveer één miljoen leerlingen in het vo naar school gaan die dagelijks in contact staan met docenten en onderwijsondersteunend personeel, en dat het daarom vrijwel onvermijdelijk is dat zich incidenten voordoen. Wel kunnen scholen zich goed voorbereiden op incidenten en, indien een incident speelt, dit op een goede manier afhandelen, aldus de bewindslieden. Ook is het volgens Slob en van Engelshoven cruciaal dat iedereen in de school op de hoogte is van het veiligheidsbeleid en de geldende regels op dit vlak, en dat het personeel zich voldoende gesteund voelt door collega’s en leidinggevenden. Juist het ontbreken van die steun bij een incident kan volgens de Inspectie SZW uiteindelijk leiden tot uitval van het onderwijspersoneel, zo staat in de brief.

De ministers benadrukken dat veel al goed gaat op dit vlak. Uit de Veiligheidsmonitor 2018 bleek dat 90% van het personeel zich veilig voelt op school. 89% geeft ook aan dat er sprake is van opvang na een incident binnen de school en 84% is tevreden over de aanpak van de daders. Ook uit een recent onderzoek van DUO Onderwijsonderzoek komt naar voren dat leraren zich overwegend veilig voelen op school. Tegelijkertijd toont dit onderzoek ook een aantal aandachtspunten: zo neemt dit veiligheidsgevoel wel af en vinden niet alle leraren dat er duidelijke regels zijn en dat de schoolleiding vaak en hard genoeg ingrijpt bij incidenten.

Incidentenregistratie

Een ander aandachtspunt is de incidentenregistratie. In de Arbeidscatalogus van Voion is belegd dat scholen verplicht zijn incidenten te registreren. 69% van de leidinggevenden in het vo heeft een dergelijke incidentenregistratie, zo blijkt uit de Veiligheidsmonitor 2018. 79% geeft aan dat de aanpak van agressie en geweld regelmatig wordt geëvalueerd. Tijdens het Algemeen Overleg in de Kamer waren verschillende partijen hier kritisch over. Ze gaven hierbij met name aan dat scholen scherper moeten toezien op het melden van incidenten.

Onderzoek

Gelet op deze aandachtspunten onderstreept ook de VO-raad dat verder investeren in een sociaal veilige werkomgeving voor leraren belangrijk is. De VO-raad doet momenteel samen met sociale partners een onderzoek naar de vraag wat er verder gedaan kan worden om het klimaat op scholen nog veiliger te maken.

Voor ondersteuning op dit vlak kunnen scholen terecht bij Stichting School & Veiligheid en Voion. Voion voert op het moment ook onderzoek uit naar het veiligheidsgevoel van docenten in het voortgezet onderwijs en werkt aan een tool die scholen kunnen inzetten om het veiligheidsgevoel van hun onderwijspersoneel te meten en te waarborgen.