Brief over zorg en onderwijs: dyslexie, zorg in onderwijstijd en residentieel onderwijs

Dyslexie 

Allereerst geven de bewindslieden aan dat zij de zorg bij ernstige dyslexie niet overhevelen van de gemeente naar het onderwijs, zoals de Kamer via een motie had gevraagd. Uit onderzoek is gebleken dat deze overheveling geen meerwaarde heeft voor leerlingen met dyslexie. 
Naar aanleiding van de motie van Peters en Bisschop - om alleen dyslexieverklaringen te verstrekken aan leerlingen met de diagnose dyslexie én de behandelindicatie ernstige dyslexie - is na overleg met deskundigen geconstateerd, dat scholen hierdoor minder handvatten krijgen om leerlingen met minder ernstige vormen van dyslexie te ondersteunen. Dit verzwakt de ontwikkelkansen van leerlingen en is daarmee niet wenselijk. 
In de brief is een aantal verbetermaatregelen opgenomen, verwezen wordt naar het Masterplan basisvaardigheden en de landelijke norm voor basisondersteuning die onder andere wordt ontwikkeld voor lees- en spellingsproblemen en dyslexie op school.  

Zorg in onderwijstijd 

In 2018 is geconstateerd dat de financiering van zorg in onderwijstijd eenvoudiger moet. Vooralsnog gaat de brief in op de conclusies uit onderzoek in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Ingezet wordt op het collectief beschikbaar maken van zorg in onderwijstijd vanuit de Jeugdwet en de Wet Langdurig Zieken (Wlz) door onder andere een ontwerptafel in te richten en onderwijs- en zorgtaken af te bakenen. Om de vereenvoudiging te realiseren moet wet- en regelgeving worden aangepast. Tijdens de debatten van 5 april (passend onderwijs) en 31 mei (onderwijs en zorg) hebben Kamerleden gevraagd – conform de wens van de VO-raad – om zorg in onderwijstijd ook voor andere onderwijsvormen (cluster 1, 2 en regulier onderwijs) te verbeteren. De bewindslieden kiezen ervoor om eerst in te zetten op verbetering in cluster 3 en 4. 

Budgetten residentieel onderwijs 

De gesloten jeugdhulp en het bijbehorende onderwijs zijn bezig met een grote transformatie vanuit de oproep om te stoppen met gesloten jeugdhulp en meer in te zetten op ambulante, kleinschalige zorg. Onderwijs moet de constante factor zijn in het leven van kwetsbare jeugdigen, ook bij tijdelijk verblijf in een open of gesloten (kleinschalige) jeugdhulpinstelling. Met de af- en ombouw van de gesloten jeugdhulp zullen scholen voor vo en mbo steeds vaker betrokken zijn bij de jeugdigen om een passende onderwijsplek én de juiste ondersteuning te vinden. Op termijn is het de bedoeling om deze jeugdigen ingeschreven te laten staan op hun eigen school of een school in de buurt. De samenwerkingsverbanden passend onderwijs hebben in de transitie een trekkende rol. Voor 2023 en 2024 is een subsidieregeling verschenen waarbij de samenwerkingsverbanden vanaf de zomer een aanvraag kunnen indienen in een coalitie met minstens één samenwerkingsverband, bij voorkeur ook andere (instellings)scholen en zorgpartijen.  
In 2023 – 2024 is een bedrag van 4 miljoen euro beschikbaar voor de subsidie, in 2023 1,9 miljoen voor de scholen bij de jeugdhulpinstellingen. Vanaf 2025 is structureel een bedrag van 15,5 miljoen euro beschikbaar voor onderwijs aan jeugdigen in de jeugdhulp. 

De VO-raad heeft, om de overgang naar de nieuwe situatie te begeleiden, in 2022 vier regionale regioregisseurs aangesteld voor de transformatie van het onderwijs in de jeugdhulpinstellingen. Deze regioregisseurs kunnen tot en met oktober 2023 met de samenwerkingsverbanden meedenken over de inhoud van het plan van aanpak, hoe onderwijs kan aansluiten bij de actualisatie van de bovenregionale plannen van de elf coördinerende gemeenten en bij het maken of leggen van contacten met relevante partijen. Denk daarbij aan een coördinerende gemeente of een school bij een gesloten jeugdhulpinstelling. Ze organiseren regelmatig regionale bijeenkomsten en werken samen met de projectleiders van de coördinerende gemeenten gesloten jeugdhulp.

Aanvragers kunnen gebruikmaken van de informatie die de regioregisseurs de afgelopen tijd hebben opgehaald. Er kan contact worden opgenomen met de regioregisseurs voor meer informatie (residentieelonderwijs@vo-raad.nl).