Extra inzet op passend onderwijs voor hoogbegaafden

12 januari 2023

Het kabinet zet in 2023 een aantal maatregelen in gang om het onderwijs aan hoogbegaafden verder te verbeteren. Belangrijke inzet is om tot een passend onderwijsaanbod voor alle hoogbegaafde leerlingen te komen. Hiervoor is dit jaar 23,5 miljoen euro aan subsidie beschikbaar; een verhoging van 9,5 miljoen ten opzichte van 2022. In zijn Kamerbrief over dit thema stelt minister Wiersma te gaan onderzoeken hoe hij in de toekomst structureel middelen beschikbaar kan stellen voor onderwijsaanbod voor hoogbegaafde leerlingen.

De afgelopen jaren is in de sector met behulp van de subsidie al veel ondernomen om het onderwijsaanbod voor hoogbegaafden te versterken. In zijn brief presenteert de minister nu een ‘Plan van aanpak hoogbegaafdheid’, waarmee wordt voortgebouwd op deze acties. Het plan is gebaseerd op onderzoek van Oberon, waarbij werd gesproken met schoolbesturen, samenwerkingsverbanden, (hoog)begaafdheidsspecialisten, vertegenwoordigers van jeugdhulporganisaties en ouders, vertegenwoordigers van gemeenten en kinderopvangorganisaties. De VO-raad heeft deelgenomen aan de expertbijeenkomsten.

Het plan van aanpak bevat een aantal maatregelen, die moeten leiden tot: 

  • meer erkenning van de ontwikkelingsbehoeften van hoogbegaafde leerlingen;
  • het garanderen van een passend, dekkend aanbod voor alle hoogbegaafden in het po en vo;
  • meer kennisontwikkeling en kennisdeling (via het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid en het Steunpunt Passend Onderwijs). En meer inzet op professionalisering op het vlak van hoogbegaafdheid, bijvoorbeeld door dit thema meer te verankeren in de lerarenopleidingen. 
  • meer duidelijkheid over wat wettelijk wel en niet mag als het gaat om bijvoorbeeld het bieden van maatwerk aan deze groep leerlingen. 


De VO-raad deelt de genoemde ambities. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat het inzetten op een passend aanbod voor hoogbegaafde leerlingen er niet toe mag leiden dat deze leerlingen helemaal apart onderwijs krijgen. Mede in het kader van brede vorming is ook juist ook de ontmoeting met andere leeftijdsgenoten belangrijk. Ook de minister wijst hierop in zijn brief. 

Meer middelen beschikbaar     

In het coalitieakkoord is afgesproken dat tussen 2019 en 2024 via een subsidieregeling extra middelen beschikbaar worden gesteld voor onderwijsaanbod voor hoogbegaafde leerlingen. In 2022 ging het om een bedrag van 14 miljoen euro; dit zou in 2024 worden verhoogd naar 28 miljoen. Door een amendement van Kamerlid Paul van Meenen komt er ook in 2023 al meer budget beschikbaar: aan de 14 miljoen wordt eenmalig extra 9,5 miljoen toegevoegd (in totaal gaat het dus om 23,5 miljoen). Van de samenwerkingsverbanden wordt verwacht dat zij de middelen voor 50% co-financieren.    

De minister kondigt in zijn brief aan in de toekomst structurele middelen voor onderwijsaanbod voor hoogbegaafde leerlingen beschikbaar te willen stellen, als onderdeel van de bekostiging. Hij gaat onderzoeken hoe deze structurele financiering vorm kan krijgen. 

De minister kiest er niet voor om initiatieven voor hoogbegaafde leerlingen rechtstreeks te bekostigen. Een terechte keuze volgens de VO-raad: de vormgeving van het beleid is aan de scholen, samenwerkingsverbanden en zorgpartijen in de regio.