Hoger basisniveau nodig voor schoolgebouwen

Het onderzoek werd ingesteld omdat het Interdepartementaal BeleidsOnderzoek Onderwijshuisvesting (IBO) constateerde dat er geen transparantie is in deze eisen en het voor gemeenten en schoolorganisaties niet altijd helder is waar het schoolgebouw aan moet voldoen. De onderzoekers concluderen dat de onduidelijkheid ontstaat, daar waar beleidsdoelstellingen geen wettelijke vertaling krijgen naar eisen. Daarnaast zorgt de gescheiden verantwoordelijkheidsverdeling tussen gemeenten en schoolbesturen voor onduidelijkheid.  

Ondergrens verschilt per schoolgebouw

Omdat het wettelijk minimum voor de kwaliteit van een schoolgebouw kijkt naar de regels op het moment van de oplevering, geldt voor het ene schoolgebouw een andere ondergrens dan voor het andere schoolgebouw. Daarom kent het wettelijk minimum niet altijd een relatie met gezondheid of onderwijsrendement. Oudere schoolgebouwen moeten alleen technisch gezien de potentie hebben om voldoende te kunnen ventileren, nieuwere schoolgebouwen moeten qua prestaties voldoende ventileren.   

Alle schoolgebouwen moeten voldoen aan de eisen uit het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL, voorheen Bouwbesluit) dat behoort bij de Omgevingswet. Het BBL verwijst naar het vigerende bouwbesluit ten tijde van de oplevering.

Naast het BBL gelden er Arbo-afspraken rond ventilatie en luchtkwaliteit die hogere normen stellen dan het Bouwbesluit, maar deze kennen een lagere status dan de bouwwetgeving. Klimaatdoelstellingen worden met enige vertraging naar eisen vertaald in de Omgevingswet en het BBL. Veel andere beleidsdoelstellingen, zoals passend onderwijs of inclusie, kennen geen vertaling naar wettelijke eisen aan het gebouw. De onderzoekers vonden geen tegenstrijdigheden in wetgeving.   

Tegenstrijdigheden kunnen wel verwacht worden bij regels rond multifunctionaliteit van het gebouw, inclusie en gemeentelijke regelgeving. Deze onderwerpen zijn helaas buiten beschouwing gelaten bij het onderzoek.

Oud en nieuw schoolgebouw moet onderwijs optimaal faciliteren

De VO-raad ondersteunt het advies van de onderzoekers en benadrukt het belang van de kwaliteit van het schoolgebouw voor goede leerprestaties en het tegengaan van ziekteverzuim onder personeel en leerlingen. Zowel bestaande schoolgebouwen als nieuwbouw moeten het onderwijs optimaal faciliteren. Uiteraard is een belangrijke randvoorwaarde dat er voldoende middelen beschikbaar zijn voor de eerste investering én de exploitatie en onderhoud van het schoolgebouw. Ook ziet de VO-raad graag nader onderzoek waarin multifunctionaliteit, inclusie en gemeentelijke regelgeving wel wordt meegenomen.