In diverse media: Leraren voelen zich minder veilig op school

27 november 2018

Leraren voelen zich overwegend veilig op school, maar dit veiligheidsgevoel is de afgelopen jaren wel afgenomen. Dit meldt DUO Onderwijsonderzoek op basis van een enquête onder ruim 1100 leraren. In een reactie in het Algemeen Dagblad (AD) en op Radio 1 benadrukt de VO-raad dat vooral (verder investeren in) een veilig klimaat op scholen het verschil kan maken.

Leraren die deelnamen aan de enquête van DUO Onderwijsonderzoek geven hun veiligheidsgevoel op school gemiddeld het cijfer 7,8. In 2015 was dit nog een 8,6. Een kwart van de leraren geeft aan zich onveiliger te zijn gaan voelen en eén op de tien leraren vindt de sociale veiligheid op school echt onvoldoende (cijfer 5 of lager).

In de enquête geven veel leraren aan het afgelopen jaar te maken te hebben gehad met incidenten. Eén op de 50 docenten heeft meegemaakt dat een leerling fysiek geweld gebruikte; het gaat hierbij bijvoorbeeld om duwen, schoppen of slaan. Een op de vijf geeft aan wel eens te worden uitgescholden. Daarnaast hebben veel leraren meegemaakt dat een leerling stoned (39%) of dronken (12%) op school kwam. Bijna een derde heeft gezien dat leerlingen in drugs handelden op of rondom de school en/of dat er ongewenste bezoekers zoals drugsdealers rond de school hingen. 10% van de docenten zegt dat er afgelopen jaar een leerling met een wapen op hun school kwam. Ook diefstal komt geregeld voor (47%).

In de Stentor geeft een docent uit Tilburg aan dat het schoolklimaat de afgelopen tien jaar ook is veranderd. “De straatcultuur komt meer de school in”, omschrijft ze. “En ook ouders helpen niet altijd mee. Vroeger kreeg je nog wel eens een mail van een ouder die straf toejuichte. Nu zeggen ze: dat vind ik belachelijk, mijn kind hoeft dat niet te doen.’’

Veilig schoolklimaat

De docenten die zich de afgelopen jaren onveiliger zijn gaan voelen, geven aan dat ze vinden dat de schoolleiding meer en harder moet ingrijpen bij incidenten. Verder stellen ze dat er duidelijke regels en afspraken op de scholen moeten worden gemaakt, en dat de aanspreekcultuur kan worden verbeterd.

Ook de VO-raad onderstreept dat vooral (verder investeren in) een veilig klimaat op school belangrijk is. “Om de veiligheid te vergroten, hebben scholen camera's hangen, controleren ze kluisjes en zetten ze zelfs drugshonden in”, aldus de raad in een reactie in het AD. “Er is meer beveiliging. Tegelijkertijd beseffen scholen dat maatregelen zoals camera's weliswaar de veiligheid kunnen verbeteren, maar niet het verschil maken. Uiteindelijk gaat het om een veilig klimaat op school.''  

VO-raad voorzitter Paul Rosenmöller in het programma Stand.nl (Radio 1): “Waar je op moet uitkomen is dat er duidelijke omgangsregels zijn en dat iedereen weet wat de grenzen zijn, dat leerlingen die deze regels overtreden hier ook consequent op worden aangesproken en dat de schoolleiding altijd achter de leraren staat en ingrijpt bij overtreding. Het is hierbij ook belangrijk de verbinding te zoeken met betrokkenen buiten de school, zoals ouders.”

Ook de VO-raad voorzitter ziet een verandering in het schoolklimaat: “We zien meer verruwing in de samenleving en dit dendert ook de school binnen. Je moet hier als sector op handelen." Samen met sociale partners voert de VO-raad daarom momenteel een onderzoek uit naar de vraag wat er verder gedaan kan worden om het klimaat op scholen nog veiliger te maken. Hierbij wordt ook nadrukkelijk gekeken naar het pedagogische klimaat op school.