In Trouw: bijdrage schoolhuisvesting ontoereikend, breed gedragen oproep aan politiek

Het merendeel van de leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs krijgt les in schoolgebouwen waarvan het binnenklimaat niet op orde is. Dat betekent dat licht, lucht, temperatuur of akoestiek onder de maat zijn in de school. Dit is slecht voor de gezondheid van leraren en leerlingen, met als gevolg meer ziekteverzuim. Uit onderzoek blijkt dat een gezond binnenklimaat zorgt voor betere leerprestaties van leerlingen.

Eisen aan schoolgebouwen

Het is goed dat in Nederland hoge eisen gesteld worden aan het onderwijs en aan de schoolgebouwen. Schoolgebouwen van de toekomst moeten duurzaam zijn. Dat is onder andere nodig om te voldoen aan de ambities van het Klimaatakkoord. 31% van de schoolgebouwen heeft het laagste energielabel G. Ter vergelijking: kantoorgebouwen hebben vaak label C of beter. De komende 30 jaar moeten ieder jaar 310 scholen vernieuwd of gerenoveerd worden, dat zijn er nu 124. Het tempo moet fors omhoog om op tijd alle scholen gezond, veilig, energieneutraal, fris, aardgasvrij, functioneel en toegankelijk te maken.

Het onderwijs van nu vraagt daarnaast om meer flexibel gebruik van het schoolgebouw, met ruimte om klassikaal en in kleine groepjes te werken. De schoolgebouwen moeten ook geschikt zijn voor inclusiever onderwijs en om meer lessen bewegingsonderwijs te kunnen verzorgen.

Wat is er nodig? Realistische bekostiging

Zowel schoolbesturen als gemeenten krijgen geld van het Rijk voor schoolgebouwen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen, schoolbesturen voor exploitatie, onderhoud en kleine aanpassingen. De bekostiging uit Den Haag is niet toereikend noch realistisch.

McKinsey becijferde vorig jaar al dat schoolbesturen gemiddeld 15% meer uitgeven aan onderwijshuisvesting dan wat zij ontvangen van het Rijk. De vergoeding aan de gemeenten is niet meegegroeid met de stijgende bouwkosten van de afgelopen jaren. Bovendien kampen zij met ernstige tekorten in het sociaal domein waardoor noodzakelijke investeringen in schoolgebouwen niet haalbaar zijn voor veel gemeenten. Het recente Interdepartementaal Beleidsonderzoek Onderwijshuisvesting in opdracht van minister Arie Slob (Onderwijs) concludeert dat er per jaar 730 miljoen euro extra nodig is om schoolgebouwen de komende 30 jaar op orde te krijgen.

Den Haag moet zorgen voor realistische bekostiging zodat schoolgebouwen passen bij de eisen die aan het onderwijs worden gesteld. Ook moet er een inhaalslag gemaakt worden om verouderde schoolgebouwen op het gewenste niveau te krijgen en de klimaatdoelstellingen te behalen. Het nieuwe kabinet moet ervoor zorgen dat gemeenten en schoolbesturen fors kunnen investeren, zodat verder gebouwd kan worden aan goed onderwijs voor alle kinderen.