Kabinet compenseert scholen structureel voor btw-verhoging

Voor de compensatie voor de btw-verhoging op leermiddelen voegt het kabinet jaarlijks 36,3 miljoen euro toe aan de basisbekostiging in het voortgezet onderwijs. Dit gebeurt vanaf 2026, als het verhoogde tarief ingaat. De VO-raad — die vanaf het eerste moment dat de btw-verhoging op cultuurgoederen bekend werd, aandacht vroeg voor de gevolgen voor het onderwijs — is tevreden met deze bijstelling. Dit geldt ook voor de voortzetting van het programma schoolmaaltijden.

Bezuinigingen

In de begroting voor 2025 zijn de in het hoofdlijnenakkoord aangekondigde bezuinigingen verwerkt. Deze lopen voor het voortgezet onderwijs op tot uiteindelijk een half miljard euro.  Dit betreft bezuinigingen op subsidies voor onder meer brede brugklassen, de functiemix Randstad en de rijksbrede subsidietaakstelling, die voor het voortgezet onderwijs neerkomt op 105 miljoen euro. Het is nog niet duidelijk hoe deze laatste bezuiniging concreet uitgevoerd gaat worden. Daarnaast wordt het budget voor het programma School en Omgeving verlaagd. Deze financiële keuzes bevestigen dat het kabinet geen ambitie heeft om de kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen. Het thema kansengelijkheid ontbreekt zowel in het hoofdlijnenakkoord als het regeerprogramma. De VO-raad zal de komende periode onverkort aandacht blijven vragen voor het belang van het stimuleren van kansengelijkheid voor onze leerlingen.

Continuïteit en structurele bekostiging

Het voorgenomen beleid in het regeerprogramma is in grote mate een voortzetting van reeds door het vorige kabinet ingezet beleid. Het belang van continuïteit en lange adem wordt benadrukt. Zo staat in het regeerprogramma de belofte: ‘We bieden leraren, schoolleiders en bestuurders duidelijkheid met langetermijndoelen, consistente sturing en structurele financiering voor structurele taken’. Hiermee geeft het kabinet gehoor aan  een ander belangrijk aandachtspunt dat de VO-raad inbracht: een einde aan de subsidieconfetti en het belang van structurele financiering.

Het Herstelplan kwaliteit onderwijs, dat de staatssecretaris in samenspraak met het onderwijsveld gaat maken, heeft nadrukkelijk een meerjarige ambitie en sluit aan bij het pleidooi voor een Deltaplan lerarentekort dat de VO-raad samen met sociale partners afgelopen voorjaar lanceerde.

De focus van het Herstelplan kwaliteit onderwijs ligt op het verbeteren van lezen, schrijven en rekenen, zoals reeds in het hoofdlijnenakkoord werd aangekondigd. Daarnaast ‘hebben we aandacht voor burgerschap en digitale geletterdheid’ staat in het regeerprogramma. Voor de VO-raad is belangrijk dat in ieder geval de ingezette curriculumvernieuwing met nieuwe kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid doorgaat.

Onduidelijkheid gevolgen asielmaatregelen

In de asielparagraaf van het regeerprogramma wordt onder meer gesproken over grote opvanglocaties voor asielopvang. Dit betekent voor scholen die in de buurt van deze grote locaties staan een hele grote opgave. We zien nu al dat bij de huidige grotere locaties de druk op de ISK’s groot is; zij moeten onderwijs verzorgen aan grote aantallen nieuwkomersleerlingen, vaak ook nog eens tijdelijk. Het is noodzakelijk dat hierover  goede afstemming plaatsvindt tussen het kabinet en de scholen.

Over sociale veiligheid staat in het regeerprogramma: ‘Om goed te kunnen leren en jezelf te ontplooien is mentaal welzijn van leerlingen en studenten van groot belang. Je moet veilig jezelf kunnen zijn. Ongeacht waar je wortels liggen, van wie je houdt en of je man of vrouw bent of je geen van beiden voelt.’ De VO-raad is blij met deze heldere uitspraak van de staatssecretaris en onderschrijft deze belofte aan onze leerlingen volledig.

Bezuinigingen en extra investeringen voortgezet onderwijs 2025 e.v.