Kamerbrief over passend onderwijs: blijven bouwen aan de basis op orde
15 mei 2024
De ministers noemen naast eerdergenoemde vooruitgang meer positieve ontwikkelingen:
- de uitvoering van het plan van aanpak voor (hoog)begaafdheid: voor drie jaar komt er 66 miljoen euro beschikbaar voor de swv’en in het kader van een dekkend aanbod en het versterken van het voltijd hoogbegaafdheidsonderwijs.
- het experiment onderwijszorgarrangementen.
- de komende drie jaar is 160 miljoen euro beschikbaar voor de invoering van een brugfunctionaris om scholen en gezinnen te ondersteunen.
Maar, zo schrijven de bewindslieden ook, we zijn er zeker nog niet. De druk op het stelsel van passend onderwijs is groot. Op het gebied van het aantal thuiszittende kinderen en jongeren, het leerlingenvervoer, het lerarentekort en wachtlijsten in gespecialiseerd onderwijs staan we voor grote en complexe uitdagingen.
De brief gaat in op de verbeterpunten en maatregelen die genomen worden om deze uitdagingen het hoofd te bieden, uitgewerkt in vijf thema’s:
- De voortgang op de Verbeteraanpak Passend Onderwijs en de geprioriteerde maatregelen. Ingegaan wordt op de verbeterpunten die inmiddels zijn afgerond of die dit jaar worden afgerond. De VO-raad steunt het voornemen om de uitspraken van de geschillencommissie landelijk niet bindend te maken, aangezien vrijwel alle adviezen van deze commissie al worden overgenomen en de problematiek in de overige gevallen zo complex is, dat deze niet juridisch afdwingbaar is.
- De aanpak van verzuim en het terugdringen van het aantal thuiszittende kinderen en jongeren. Het ministerie werkt aan een wetsvoorstel terugdringen verzuim, meer ruimte voor flexibiliteit en maatwerk en ruimte voor onderwijsaanbod voor niet-ingeschreven jongeren.
- Het versterken van de verbinding onderwijs en zorg, onder andere door het experiment onderwijszorgarrangementen en de subsidie voor de brugfunctionaris.
- De wachtlijsten gespecialiseerd onderwijs en het plan van aanpak; het verspreiden van praktijkvoorbeelden over tussenvoorzieningen, beter stroomlijnen van aanmeldprocedures en (op de langere termijn) een geïntegreerd plan van de ministeries van SZW, OCW en VWS voor de druk op de keten kinderopvang-onderwijs-zorg.
- De beweging naar inclusief onderwijs, het toewerken naar een inclusieve inrichting van het onderwijs, dichtbij huis. De basis van passend onderwijs op orde brengen, wordt gezien als het fundament voor inclusief onderwijs. Onder meer op verzoek van de VO-raad heeft de overheid een landelijke website ingericht, waar alle informatie te vinden is over inclusief onderwijs.
Verzuimaanpak en thuiszittende leerlingen
Er is een zorgwekkende groei van het aantal leerlingen dat niet naar school gaat. Aan de Kamerbrief is een analyse van de verzuimcijfers toegevoegd. De VO-raad vindt het belangrijk om in te zoomen op de verschillende groepen leerlingen die daarbij te onderscheiden zijn. Elke groep vraagt namelijk om een andere aanpak; de stijging in absoluut verzuim voor Oekraïense vluchtelingen vraagt een andere aanpak dan leerlingen met psychische problemen die op de wachtlijst voor de jeugdhulpverlening staan. Het ministerie spreekt over een tweeledige verzuimaanpak waarbij het verscherpen van de preventieve aanpak en het meer mogelijk maken in wet- en regelgeving centraal staan. De VO-raad wil benadrukken dat helderheid over de definities rond verzuim, de rollen van de betrokken partijen en de regie ondersteunend zijn aan bovengenoemde maatregelen. Leerlingen die niet ingeschreven staan op een school vragen om een andere regiehouder dan leerlingen die geoorloofd thuis zitten en nog wel op een school staan ingeschreven.
Voor wat betreft inclusief onderwijs is een focusambitie van de VO-raad, dat leerlingen zoveel mogelijk samen – onder één dak – naar school gaan. Daarbij zetten we voor de belangenbehartiging actief in op de juiste randvoorwaarden om dit te kunnen realiseren en voor sectorontwikkeling op de voorwaartse beweging vanuit de scholen met zoveel mogelijk draagvlak onder leraren, schoolleiders en bestuurders. Een belangrijke randvoorwaarde is intensieve samenwerking onderwijs-zorg, waarover de VO-raad met een aantal partijen uit de jeugdhulpverlening een manifest heeft aangeboden aan informateur Plasterk.