Kinderombudsvrouw: ‘Verbreed de aanpak van pesten’

14 juni 2022

Kom tot één brede aanpak van pesten, die zich richt op de gehele sociale omgeving waarin kinderen en jongeren actief zijn en waarin bijvoorbeeld ook antidiscriminatiebeleid wordt meegenomen. En bied alle professionals die met kinderen en jongeren werken vanuit deze aanpak goede handvatten om pesten bespreekbaar te maken en tegen te gaan. Hiertoe roept Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer op, op basis van nieuw eigen onderzoek. In dit onderzoek werden kinderen gevraagd naar hun ervaringen met en hun gewenste aanpak van pesten.

De Kinderombudsvrouw geeft aan zich zorgen te maken over het pesten; ondanks veel maatschappelijke aandacht voor dit probleem krijgen nog (te) veel kinderen en jongeren hiermee te maken en vaak heeft dit grote impact op hun geluks- en veiligheidsgevoel. Kinderen geven in het onderzoek aan vooral gepest te worden vanwege hun uiterlijk of gedrag, maar ook redenen die eigenlijk discriminatie zijn - bijvoorbeeld pesten vanwege seksuele gerichtheid of armoede - komen vaak voor. 

Brede aanpak 

Het pesten speelt vooral op school, maar kinderen en jongeren worden op meerdere plekken gepest, bijvoorbeeld ook in hun wijk, online of bij de sportvereniging, zo onderstreept Kalverboer. Het huidige aanbod aan interventies en programma’s richt zich echter voornamelijk nog alleen op het onderwijs en is sterk versnipperd. De Kinderombudsvrouw pleit daarom voor één brede overal aanpak van pesten, die het domein van de school overstijgt. In deze aanpak zouden ook thema’s als discriminatie en armoede moeten worden meegenomen. Voor een dergelijke aanpak is samenwerking tussen de ministeries van OCW, VWS, BZK en SZW nodig. 

Dit pleidooi sluit aan bij een eerdere oproep van de VO-raad om tot meer samenhang te komen in de aanpak voor sociale veiligheid en hierbij meer de samenwerking te zoeken tussen onderwijs en omgeving. 

Toerusten professionals

Kalverboer pleit ervoor om vanuit deze brede aanpak ook alle professionals die met kinderen en jongeren werken, goed toe te rusten om pesten aan te pakken. Leraren, maar ook wijkagenten, jongerenwerkers en sportinstructeurs, zouden meer handvatten en instrumenten moeten krijgen op dit gebied, en ook in de opleidingen dient de aanpak van pesten meer terug te komen. 

Specifiek moet er hierbij volgens de Kinderombudsvrouw aandacht zijn voor het harder straffen en het meer bijbrengen van inzicht en empathie; pesters en andere kinderen zouden moeten weten hoe het voelt om gepest of buitengesloten te worden. Deze twee dingen werden door de kinderen en jongeren in het onderzoek het meest genoemd als oplossing tegen pesten. 

Een aanzienlijk deel van de gepeste kinderen geeft in het onderzoek verder aan dat zij hier met niemand over praten. Er zou volgens de Kinderombudsman tenslotte daarom ook geïnvesteerd moeten worden in een aanpak die kinderen stimuleert te praten over hun pestervaringen.

 

Op 14 juni publiceerde het LAKS een onderzoek onder leerlingen naar vertrouwensbanden op scholen. Hierin komt naar voren dat het vertrouwensnetwerk op scholen meer aandacht vereist. De VO-raad onderschrijft het belang om hier verder in te investeren. Het is belangrijk dat leerlingen weten bij wie ze terechtkunnen met problemen en zorgen en een vertrouwensband met hem of haar hebben; dit neemt ook drempels weg voor bijvoorbeeld gepeste leerlingen om over hun ervaringen te praten.