LAKS-monitor: tevredenheid over docenten, motivatie leerlingen aandachtspunt

Motivatie

Met de LAKS-monitor brengt het LAKS elke twee jaar de tevredenheid van leerlingen over diverse aspecten van hun school in kaart. In vergelijking met voorgaande jaren springen dit jaar vooral de thema’s ‘motivatie’ en ‘manieren en vormen van lesgeven’ eruit. Hoewel nog altijd meer leerlingen hier positief dan negatief over zijn, toont een aantal leerlingen zich ontevreden over bijvoorbeeld de aansluiting op de actualiteit van de lessen (40%), de afwisseling in lesactiviteiten (27%) en de hoeveelheid praktijk in de lessen (met name havisten en vwo’ers). Ook geven steeds meer leerlingen aan niet te weten waarom ze iets moeten leren. In 2016 was nog 61% hierover positief, in 2018 59% en dit jaar 55%. Tenslotte geeft iets meer dan de helft van de leerlingen aan dat ze door de school worden uitgedaagd om hun best te doen; ook op dit vlak lijkt dus nog winst te behalen.

Eerder vroeg de Onderwijsinspectie al aandacht voor het ‘motivatieprobleem’ van Nederlandse leerlingen en dat scholen meer kunnen doen om hun leerlingen te motiveren. Zoals LAKS in een eigen reactie op haar monitor ook aangeeft, gebeurt er inmiddels veel op dit vlak - onder meer in het kader van Curriculum.nu - en is het belangrijk om te kijken hoe de motivatie van leerlingen verder versterkt kan worden.

Op het gebied van gepersonaliseerd leren worden er in dit kader ook stappen gezet. Zo is ruim vier vijfde van de leerlingen in de LAKS-monitor positief of neutraal als het gaat over de mogelijkheid om extra vakken en activiteiten te doen. Aandachtspunt is nog wel dat maar een derde van hen tevreden is hoe rekening wordt gehouden met hun sterke en zwakke punten. En nog een kwart van de leerlingen is ontevreden over het ict-gebruik in de klas, wat een belangrijke rol kan spelen als het gaat om het bieden van maatwerk.  

Veiligheid en sfeer

Wat betreft de leefbaarheid en sfeer op school zijn de scholieren iets minder tevreden dan in 2018, maar de meerderheid heeft hier een positief oordeel over. Twee derde van alle leerlingen geeft aan zich veilig te voelen op school; 10% is hierover niet tevreden. Voor de VO-raad blijft veiligheid een  aandachtpunt. Er is binnen veel scholen al aandacht voor bijvoorbeeld goede omgangsvormen en gedragsregels; belangrijk is om te kijken hoe het veiligheidsgevoel verder verbeterd kan worden.

Hetzelfde geldt voor thema’s als pesten en in het algemeen het creëren van een prettig schoolklimaat. Ook op dit vlak gebeurt al veel, zo hebben veel scholen een anti-pestcoordinator. Uit de monitor komt ook naar voren dat nog slechts 4% van de leerlingen pestgedrag ervaart. Tegelijkertijd is dit percentage niet verder gedaald sinds 2016 en is sowieso elke leerling die gepest wordt of zich onveilig voelt, er een teveel. Ook een aantal andere cijfers uit de LAKS-monitor onderstrepen dat aandacht op dit vlak nodig blijft: 47% van de leerlingen is tevreden over wat de school doet tegen pesten en  53% over de hulp die ze krijgen bij persoonlijke problemen.

Docenten

Wat positief naar voren komt uit het onderzoek is de tevredenheid van leerlingen over hun docenten. Een ruime meerderheid (78%) vindt dat leraren kennis hebben van hun vak en geeft aan dat ze terechtkunnnen bij hun docenten met vragen en door hen met respect behandeld worden. 

Leerlingparticipatie

Een laatste belangrijk aandachtspunt uit de LAKS-monitor is de leerlingparticipatie. Bijna driekwart van de leerlingen is op de hoogte van het bestaan van de leerlingenraad op hun school. Maar ook op dit vlak kunnen nog stappen worden gemaakt: ruim een kwart van de leerlingen is nog negatief over de mogelijkheden die scholen bieden om mee te praten, en minder dan de helft van de leerlingen (45%) vindt dat hun mening telt. Ook wil 28% meepraten over wat er op school gebeurt; 47% heeft hier geen belangstelling voor. 

In de geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur VO is de participatie van belanghebbenden, waaronder leerlingen, één van de centrale thema’s. Dit LAKS-onderzoek onderstreept het belang van het investeren in de inspraakmogelijkheden van leerlingen.
 

Dit jaar hebben 46.143 scholieren meegedaan met het LAKS-onderzoek.

De LAKS-monitor is de rode draad voor het LAKS bij het bepalen van de speerpunten en doelstellingen voor het komend jaar. De VO-raad zal met het LAKS in gesprek gaan over de uitkomsten van de monitor.