Minder jongeren positief over eigen gezondheid, ongezond gedrag neemt toe

28 mei 2024

Steeds minder jongeren ervaren hun eigen gezondheid als (zeer) goed. Ongezond gedrag onder jongeren neemt ook toe - waaronder vapen en problematisch gebruik van social media - , alsook de stress die ze ervaren. Dit blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023, waarvan de resultaten op 28 mei zijn gepubliceerd.

Gaf in 2015 nog 88% van de jongeren aan hun gezondheid als (zeer) goed te ervaren, in 2023 is dit gedaald naar 80%, zo blijkt uit de nieuwe monitor. We zien verder geen herstel als het gaat om de mentale gezondheid van jongeren, die in de coronatijd sterk is afgenomen. Het percentage jongeren dat in 2023 aangeeft zich meestal gelukkig te voelen blijft hangen op 77%, en 30% geeft aan psychische klachten te hebben. 

Jongeren ervaren ten opzichte van vóór de coronaperiode ook meer prestatiedruk en stress. In 2023 voelde 50% van de jongeren zich (zeer) vaak gestrest, met name door school of huiswerk (35%) en de ‘combinatie van alles wat ze moeten doen’ (30%). 

Toename ongezond gedrag

De monitor laat ook zien dat ongezond gedrag onder jongeren toeneemt. Zo loopt inmiddels 13% van de jongeren risico op problematisch gebruik van sociale media; in 2019 was dat nog 8%. Dit gedrag kan onder meer leiden tot slaaptekort, het afraffelen van huiswerk, het te maken krijgen met online pesten en/of minder real life contacten (12% geeft aan afspraken met vrienden ervoor af te zeggen).

Daarnaast is het aandeel jongeren dat wekelijks rookt en/of vapet de afgelopen 4 jaar gestegen van 5 naar 11%. Met name de groeiende populariteit van vapes is een aandachtspunt.

Gezonde school

Deze cijfers tonen opnieuw het belang om in te zetten op het bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren. Scholen hebben hier – samen met onder meer andere maatschappelijke organisaties en ouders – een grote rol in en kunnen hier werk van maken via de Gezonde School-aanpak.

Specifiek op het vlak van welbevinden verwijzen we daarnaast naar de themapagina ‘Mentale gezondheid en welbevinden', met een overzicht van ondersteuningsaanbod voor scholen. Op 14 oktober organiseert het Nationaal Programma Onderwijs de conferentie ‘Wegwijs in welbevinden’.

Met het project ‘Toetsdruk verminderen’ ondersteunen het LAKS en de VO-raad verder scholen om daadwerkelijk toetsdruk te verminderen. Dit moet ook bijdragen aan het reduceren van stress onder jongeren.

De Gezondheidsmonitor Jeugd is een vierjarig onderzoek van de GGD’en en RIVM naar de gezondheid, leefstijl en het welzijn van jongeren in Nederland. Voor de monitor van 2023 vulden 188.000 leerlingen in klas 2 en 4 van het vo in het najaar van 2023 een vragenlijst in. In 2015 en 2019 vonden eerdere metingen van de Gezondheidsmonitor Jeugd plaats. In 2021 was er een extra meting in het kader van corona. ​