Minister over passend onderwijs: ‘Bij de pakken neerzitten geen optie’

30 mei 2024

De basis van passend onderwijs moet op orde. Hierop hamerde de Tweede Kamer in het debat over dit onderwerp op 29 mei jl. Kamerleden benadrukten hierbij dat dit ook een belangrijke voorwaarde is om tot inclusief onderwijs te kunnen komen. Minister Paul wees in haar reactie op de stappen die al zijn en worden gezet door de sector en politiek, maar stelde ook dat er nog veel werk aan de winkel is. Bij de pakken neerzitten is geen optie, zo begon ze haar betoog tijdens het debat.

Veel thema’s passeerden de revue tijdens dit debat, waaronder de toename van het aantal thuiszitters, de toename van deelname aan en wachtlijsten voor het gespecialiseerd onderwijs, de wachtlijsten voor de jeugdzorg, problemen met het leerlingenvervoer en het lerarentekort.

De Tweede Kamer was kritisch over het gebrek aan voortgang op het gebied van passend onderwijs en met name de coalitiepartijen stelden dat eerst de basis van passend onderwijs op orde moet zijn, voordat eventueel gepraat kan worden over inclusief onderwijs. Onder andere de BBB zette vraagtekens bij de haalbaarheid van de ambitie om inclusief onderwijs in 2035 te realiseren. De oppositiepartijen gaven hierbij aan dat het niet om een ambitie gaat, maar een verplichting vanuit internationale verdragen. Ook zij stelden dat ‘de basis op orde’ een voorwaarde is om tot inclusief onderwijs te kunnen komen.

Concreet pleitten veel politieke partijen in het kader van 'de basis op orde' voor kleinere klassen (met goede beschikbare basisondersteuning), behoud van speciaal onderwijs voor leerlingen met een complexe ondersteuningsvraag én het benutten van de expertise binnen dit speciaal onderwijs voor passend en inclusief onderwijs. Een aantal oppositiepartijen gaf aan het leerlingenvervoer niet meer aan te willen besteden én een maximum reistijd van 45 minuten vast te willen stellen.

Vorige week, op 23 mei, organiseerde de Vaste Kamercommissie een rondetafelgesprek over het terugdringen van het aantal thuiszitters en over thuisonderwijs. Als input voor dit gesprek heeft de VO-raad een position paper ingediend bij de commissie.

Draagvlak voor structurele bekostiging

Binnen de Kamer was er breed draagvlak voor de structurele bekostiging van passend onderwijs, en het schrappen van de (tijdelijke) bekostiging op dit vlak via allerlei subsidies en ‘losse potjes’, zoals de subsidieregelingen voor hoogbegaafdheid, onderwijs-zorgarrangementen, brugfunctionaris en samenwerking regulier-speciaal.

De oppositie toonde zich verder bezorgd om de aangekondigde bezuinigingen op het onderwijs. Hierbij kwam ook de vraag naar voren hoe passend onderwijs en inclusief onderwijs, dat bijvoorbeeld aanpassingen vraagt aan schoolgebouwen, in de toekomst gefinancierd moeten gaan worden.

Toezeggingen

Minister Paul wees in haar reactie op de stappen die zijn en momenteel worden gezet rond passend onderwijs, maar onderstreepte tegelijkertijd dat verdere actie van belang is om de gestelde doelen rond passend en inclusief onderwijs te bereiken. Ze gaf aan niet veel meer te kunnen toezeggen, omdat er op – naar verwachting korte – termijn een nieuwe bewindspersoon zal zijn. Met name voor huisvesting verwees de minister naar haar opvolger. Op de vraag waarom de subsidie voor de – zeer nuttige – onderwijsconsulenten maar voor één jaar verlengd is in plaats van vier, verwees de minister naar de demissionaire status van het kabinet.

Wel zegde de minister onder meer toe:

  • Na de zomer komt er een Kamerbrief over de stand van zaken doorzettingsmacht; 
  • Na de zomer komt er een onderzoek naar de aandacht voor hoogbegaafdheid in lerarenopleidingen;
  • In november volgt een onderzoek naar de aandacht voor kinderen met autisme in het onderwijs. 
     

Er is een tweeminutendebat aangevraagd, waarbij moties kunnen worden ingediend. Het is nog niet bekend wanneer dit plaats zal vinden.