Home Nieuws Ministers: zonder toestemming filmen en delen beelden leraren is strafbaar

Ministers: zonder toestemming filmen en delen beelden leraren is strafbaar

14 juli 2019

Leerlingen mogen hun leraren niet stiekem filmen en deze beelden ook niet verspreiden. En ook voor het openbaar maken van beelden van een leraar die mét zijn of haar medeweten zijn gemaakt, moet de betreffende leraar nog expliciet toestemming geven. Wie zich niet aan deze regels houdt, is strafbaar. Dit schrijven de bewindslieden van OCW op 11 juli in een brief aan de Tweede Kamer. Naar aanleiding van een door de Kamer aangenomen motie hierover, hebben de ministers geïnventariseerd wat wel en niet mag op dit vlak.

De afgelopen jaren zijn er diverse incidenten geweest waarbij leerlingen stiekem beelden maakten van leraren in de les en deze beelden verspreidden, bijvoorbeeld via internet. Om de privacy en sociale veiligheid van leraren op dit vlak beter te beschermen, dienden GroenLinks en de PvdA tijdens een debat op 2 april jl. een motie in waarin de regering werd verzocht om in kaart te brengen in hoeverre dit toelaatbaar is volgens de AVG en overige wetgeving. Deze motie is op 9 april aangenomen door de Tweede Kamer; met hun brief geven de ministers van OCW er nu gehoor aan.

In de brief zetten de bewindslieden de belangrijkste regels op een rij:

Het is niet toegestaan om in het geheim opnames te maken van leraren in de les (opnames waarbij leraren herkenbaar in beeld komen). Die beelden mogen dus ook niet verspreid worden.
Beelden die wél met toestemming van de leraren zijn gemaakt, mogen alleen zonder toestemming worden verspreid in besloten kring (zoals een besloten WhatsApp-groep). Openbare verspreiding ervan - bijvoorbeeld op internet - mag alleen met toestemming van de betrokken medewerker(s)).
De beelden mogen nooit zodanig worden gepresenteerd dat er sprake is van bedreiging, smaad, laster of belediging.

Als een leerling of andere betrokkene binnen de school deze regels overtreedt, kan aangifte worden gedaan bij de politie, zo schrijven de bewindslieden.

De ministers benadrukken verder dat het belangrijk is dat de regels op dit vlak binnen de eigen school duidelijk worden gecommuniceerd richting leerlingen en leraren, bijvoorbeeld in de lessen en/of via het schoolplan en leerlingenstatuut. ‘Scholen kunnen duidelijk maken wat binnen de school de grenzen zijn, maar ook wat juridisch gezien de consequenties kunnen zijn als leerlingen dergelijke strafbare feiten plegen.’ Nu is hier nog te vaak onduidelijkheid over, aldus de bewindslieden.

Ondersteuning

In hun motie verzochten de PvdA en GroenLinks de regering ook om scholen desgevraagd te ondersteunen bij situaties waarin beeldmateriaal van leraren (ongewenst en ongevraagd) openbaar wordt gemaakt. De minister verwijst scholen op dit vlak naar Kennisnet en Stichting School en Veiligheid (SSV). SSV bekijkt de komende tijd of hun informatieaanbod dekkend is of dat het nog aanvulling behoeft. Wanneer er een concreet incident plaatsvindt, kunnen scholen indien gewenst voor advies ook terecht bij het calamiteitenteam van SSV.

De VO-raad wil daarnaast verwijzen naar de leidraad 'Omgaan met online verspreiding van ongewenste beelden van leerlingen en/of personeel' van de VO-raad en Kennisnet.

Download de Kamerbrief ‘Sociale veiligheid onderwijspersoneel’ (11 juli 2019)

In deze brief gaan de ministers van OCW ook in op de stand van zaken rond de andere ingediende moties en gedane toezeggingen tijdens de debatten op 27 maart en 2 april jl.