Nieuw rapport 'Educatief partnerschap tijdens corona' toont voorbeelden van veerkracht in crisistijd

Tijdens de coronacrisis bleek al snel dat leerlingen die tijdens de periodes van schoolgebouwsluitingen geen gunstige leeromgeving hadden thuis en minder hulp konden krijgen van hun ouders, extra risico liepen om lager te presteren en leerachterstanden op te lopen. Via een spoedsubsidie van ZonMw is onderzocht hoe vmbo-scholen hiermee om zijn gegaan en veerkrachtig vormgaven aan partnerschap met ouders om de risico’s in het leren van deze groep leerlingen te verkleinen of te voorkomen. Dit is verkend op vijf vmbo-scholen in Amsterdam en Nijmegen. Er werden groepsinterviews afgenomen met leidinggevenden en zorgmedewerkers, leraren, leerlingen en ouders.

De resultaten laten zien dat om veerkrachtig te handelen tijdens de schoolgebouwsluitingen het behulpzaam was als scholen al voor de coronacrisis geïnvesteerd hadden in educatief partnerschap met ouders. Deze scholen hadden al korte lijntjes en een vertrouwensband met ouders van risicoleerlingen, waarop zij tijdens de crisis konden voortbouwen. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat scholen relatief veerkrachtig reageerden bij het vormgeven van de basisvoorwaarden voor leren en communicatie met ouders van risicoleerlingen, maar dat er meer problemen waren met het ondersteunen van de thuisbetrokkenheid. Verder bleken de interne context van de school (bijvoorbeeld samenwerking tussen collega’s) en het externe netwerk rond de school (bijvoorbeeld samenwerking met maatschappelijk werk) cruciaal om als schoolorganisatie veerkrachtig te reageren tijdens de crisis.

Voorbeelden van veerkrachtig handelen

Het onderzoek biedt goede voorbeelden van het vormgeven aan educatief partnerschap met ouders van kwetsbare leerlingen én een concrete operationalisering van het concept veerkracht. Hoewel we vaak horen dat mensen en scholen veerkrachtig moeten reageren om met een crisis om te gaan, is onduidelijk wat een veerkrachtige reactie precies inhoudt. De praktijkvoorbeelden van de vijf vmbo-scholen illustreren hoe scholen hier invulling aan kunnen geven. Ze laten zien hoe de scholen in staat waren de situatie te analyseren en passende acties te ondernemen.  

Andere scholen en besturen kunnen deze studie gebruiken als reflectiekader om hun eigen veerkracht te begrijpen en verder te ontwikkelen: hun veerkracht in relatie tot de coronacrisis, maar ook in relatie tot andere crisissituaties, zoals bijvoorbeeld in relatie tot het oplopende lerarentekort.

Kansen in Crisis

Het onderzoek vond plaats vanuit het project ‘Kansen in Crisis’, dat wordt uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam, Radboud Universiteit en BMC en wordt ondersteund door de VO-raad. Het is gesubsidieerd door ZonMw.

Contactgegevens:

• Projectleider en contactpersoon: Frank Cornelissen l.j.f.cornelissen@uva.nl  
• Projectgroepleden: Frank Cornelissen, Eddie Denessen, Femke Geijsel, Bieke Schreurs, Peter Sleegers, Annemie Struyf en Petrie van der Zanden