Normering eindtoets aangepast; inspectie onderstreept belang heroverweging schooladvies

De Expertgroep Toetsen PO - een onafhankelijke expertcommissie - heeft geconcludeerd dat er door de coronamaatregelen sprake is van een kleine, maar aantoonbare leervertraging bij de huidige groep 8-leerlingen. Daarom is er voor gekozen om de normering voor de eindtoets aan te passen: de minimale toetsscore die nodig is om een advies voor een bepaald vo-niveau te krijgen, is met een punt verlaagd. Alleen voor vmbo-bb en -kb is deze score hetzelfde gebleven. Dit is gedaan zodat leerlingen het best passende niveau-advies uit de eindtoets krijgen, ondanks de omstandigheden van de afgelopen twee schooljaren. Het is vooralsnog niet duidelijk hoeveel leerlingen hierdoor een hoger advies uit de eindtoets krijgen, het lijkt om een klein percentage te gaan.

Aan de berekening van de (standaard)scores is dit schooljaar niets veranderd. Ook zijn de referentieniveaus niet aangepast: deze worden op dezelfde wijze berekend als andere jaren en laten dus zien wat een leerling op dit moment beheerst.

Heroverwegen schooladvies van groot belang 

Parallel aan de bekendmaking van de aangepaste eindtoetsnormering, publiceerde de Onderwijsinspectie een oproep aan po-scholen om juist ook dit jaar goed naar de eindtoetsscore te kijken en het schooladvies te heroverwegen - en tot bijstelling over te gaan - als de eindtoets hier aanleiding toe geeft. Aanleiding is een eigen onderzoek, waaruit onder andere blijkt dat een derde van de po-scholen dit jaar niet van plan is adviezen bij te stellen.

De inspectie wijst erop dat de coronamaatregelen ook het (oorspronkelijke) schooladvies negatief kunnen beïnvloeden. Door de schoolsluitingen hebben leerlingen immers minder fysiek onderwijs genoten en beschikken po-scholen ook over minder actuele toetsdata om het schooladvies - mede - op te baseren. Een aantal scholen geeft ook aan bij de totstandkoming van het schooladvies meer dan in andere jaren naar bijvoorbeeld ‘zachte leerlingkenmerken’ of de thuissituatie te hebben gekeken. Dit zorgt voor een subjectivering van het schooladvies, waarbij (voor)oordelen over wat een bepaalde leerling kan op de loer liggen; met name voor leerlingen uit de lagere sociaal-economische klasse kan dit ongunstig uitpakken.

Heroverweging en eventueel bijstelling van het schooladvies op basis van de eindtoets kan er dan ook aan bijdragen om tot een passender schooladvies te komen.   

Overleg po- en vo-scholen

De VO-raad wil nog een keer het belang ervan benadrukken om als vo-school in overleg te gaan met het po over de plaatsing van een leerling in het vo, met name als er twijfel is over welke schoolsoort het beste past, bijvoorbeeld doordat de eindtoetsscore afwijkt van het schooladvies. De VO-raad adviseert scholen - lettend op de omstandigheden van de afgelopen coronajaren - om in dit soort gevallen leerlingen kansrijk te plaatsen, in combinatie met goede begeleiding in de brugklas. Hierbij kan ook – via brede en/of verlengde brugklassen – worden ingezet op uitstel van selectie, zodat leerlingen langer de tijd hebben om te ontdekken welk niveau het best passend is. 

Zie ook het nieuwsbericht 'Opnieuw extra aandacht nodig voor kansrijke overgang po-vo' en de infographic 'Kansrijk adviseren'.