Raad van State kritisch over wetsvoorstel ‘Vrij en veilig onderwijs’

02 april 2025

Deze week heeft de Raad van State haar advies over het wetsvoorstel ‘Vrij en veilig onderwijs’ gepubliceerd. De reactie van de Raad komt overeen met de zorgen die de sectorraden po, vo, go en pro vorige maand hebben geuit naar aanleiding van de internetconsultatie over het besluit ‘Vrij en veilig onderwijs’.

De Raad van State onderstreept in haar advies het belang van een veilige schoolcultuur, waarin men open kan praten over wat gewenst is en wat niet en waar grenzen liggen. Het versterken van veiligheid op school kan niet zonder aandacht voor deze veilige schoolcultuur, zo schrijft de Raad.  En met het wetsvoorstel – waarbij de focus ligt op administreren, monitoren, melden en controleren – bestaat volgens de Raad van State het risico dat de school vooral bezig gaat het met voldoen aan de procedurevoorschriften en dat er juist minder ruimte, tijd en aandacht overblijft voor dit open gesprek.

Daarnaast wijst de Raad van State erop dat de maatregelen uit het wetsvoorstel de vrijheid van inrichting beperken en leiden tot een toename van wettelijke verplichtingen voor scholen en overlap met Arbowetgeving. Ook wordt gewezen op een gebrek aan uitwerking van passende en specifieke maatregelen en waarborgen voor de verwerking van bijzondere persoonsgegevens.

Daarom adviseert de Raad van State de staatssecretaris van OCW het wetsvoorstel in de huidige vorm niet in te dienen bij de Tweede Kamer. Eerst dient per maatregel alsnog te worden onderzocht hoe deze maatregel effectief bijdraagt aan een veilige schoolcultuur, proportioneel is in het licht van de vrijheid van inrichting en opweegt tegen de administratieve lasten voor scholen en onderwijspersoneel.

 

Hieraan gerelateerd is deze week de internetconsultatie over de Wet borging gegevensverwerkingen funderend onderwijs van start gegaan. De VO-raad zal hier ook op reageren. Reacties kunnen worden gegeven tot en met 30 april aanstaande. 

​De wijzigingen die in de internetconsultatie worden geconsulteerd hebben betrekking op de tweejaarlijkse Landelijke veiligheidsmonitor en het verwerken van (bijzondere) persoonsgegevens van leerlingen en onderwijspersoneel, het verwerken van persoonsgegevens van onderwijspersoneel door de PO- en VO-raad, en het verwerken van (bijzondere) persoonsgegevens van leerlingen door de Nederlandse Organisatie voor Wettenschappelijk Onderzoek (NWO) voor schoolrapportages en landelijk onderzoek (Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs).