Reflectietool bij de Beroepsstandaard Schoolleiders VO

24 november 2022

SRVO (de voorganger van Schoolleiders VO) en de VO-academie hebben - in samenwerking met Bardo - in 2022 een reflectietool ontwikkeld, die gebaseerd is op de leiderschapspraktijken en persoonlijke kwaliteiten van de Beroepsstandaard. Deze reflectietool is kosteloos beschikbaar voor iedere schoolleider in het vo, van teamleider tot rector, en geeft inzicht in waar je staat in je leiderschap en hoe je je verder kunt ontwikkelen. Je gaat zelf aan de slag, maar met de mogelijkheid om hulp te vragen als je er niet uitkomt.

Waarom een nieuwe reflectietool? 

De Beroepsstandaard Schoolleiders VO geeft gemeenschappelijke taal aan het vak van schoolleider. De reflectietool is ontwikkeld om deze standaard actief in de praktijk te benutten. Het biedt een handvat om meer inzicht te krijgen in waar je staat in je leiderschap en hoe je je blijvend kunt ontwikkelen. 
 

Hoe werkt het?

Je kunt als schoolleider toegang aanvragen op https://schoolleidervo.bardo.nl. De aanvraag wordt binnen ongeveer 2 werkdagen beoordeeld en je ontvangt vervolgens een bericht over toegang tot het platform. Heb je vragen? Neem contact op met Schoolleiders VO via info@schoolleidersvo.nl.
 

Wat kun je (o.a.) met de reflectietool?

  • Reflectievragen: leg focus op één of meer leiderschapspraktijken en persoonlijke kwaliteiten in een open ontwikkeldocument.
     
  • Zelfscan: beoordeel jezelf en ontvang een uitslag 
    • Leiderschapspraktijken: 31 stellingen met een 5-puntsschaal 
    • Persoonlijke kwaliteiten: 24 stellingen met een 5-puntsschaal 
       
  • 360° feedback: laat collega’s dezelfde stellingen over jou beantwoorden en reflecteer op de resultaten, zodat duidelijk is waar je je in kunt ontwikkelen.

 

Kan ik ook toegang krijgen tot de Reflectietool als ik geen schoolleider ben?

Dat kan in bepaalde gevallen. Als schoolbestuurder of HR-adviseur (bijvoorbeeld) ben je benieuwd of de Reflectietool geschikt is voor de schoolleiders in je school. Wil je de Reflectietool eerst zelf uitproberen alvorens je het aan collega’s gaat aanbevelen? Neem dan contact op met info@schoolleidersvo.nl om een account aan te vragen. Je kunt dan één van de vier rollen kiezen die het best past bij de collega voor wie je de tool wilt uitproberen.

Heb je vragen? Neem contact op via info@schoolleidersvo.nl.

 

Inhoudelijke verdieping over de reflectietool

Je reflecteert en zoomt uit

De reflectietool is een hulpmiddel waarmee je op ‘afstand’ kunt kijken naar je eigen leiderschap. Het helpt je om los te komen van de ‘waan van de dag’ en de vele prikkels die je dagelijks krijgt. Wanneer je uitzoomt zie je hoe je zelf werkt en hoe anderen op jou reageren. Daar kun je van leren. De reflectietool ondersteunt je 'waar' te nemen wat er toe doet in je werk, hoe jij daaraan bijdraagt en wat je zelf wilt verbeteren. De reflectietool levert geen informatie over goed en fout maar over hoe je je handelen kunt waarnemen zonder de etiketten goed, beter of best. Wanneer je jezelf toestaat echt waar te nemen is leren van ervaringen mogelijk. 
 

Je objectiveert je zelfbeeld

Omdat je zelf reflecteert op je eigen handelen, geeft dat per definitie een vertekend beeld (bias). Ook al ben je nog zo ontvankelijk (wat wel erg helpt om goed te kunnen reflecteren), je kunt maar een deel van de werkelijkheid objectief waarnemen. Je hebt aanvullende informatie van anderen nodig om je zelfbeeld aan te vullen of bij te stellen. Daarom bestaat een reflectietool zowel uit instrumenten voor zelfonderzoek als uit instrumenten voor feedback van anderen.
 

Je geeft woorden aan je professionele ontwikkeling

Het is eenvoudiger om het te hebben over activiteiten, ideeën en wat er opgelost moet worden dan over het professionele handelen wat daarvoor nodig is. Tussen wat we graag willen en het beoogde resultaat zit de vraag: hoe dan? De valkuil is dat we deze vraag beantwoorden met ‘wie wat gaat doen en wanneer’, terwijl het gewenste professionele handelen onbesproken blijft. In deze reflectietool zijn voor de belangrijkste rollen en beroepssituaties het professioneel handelen uitgewerkt in concrete gedragingen. Zo kun je woorden geven aan je gewenste professionele handelen en kun je inzichtelijk maken welke ontwikkeling je wilt doormaken.
 

Je reflecteert op je professionele handelen en je persoonlijke kwaliteiten

Evaluatie en reflectie zijn ingeburgerde begrippen en worden vaak door elkaar heen gebruikt, terwijl ze toch over verschillende dingen gaan. Wanneer we terugkijken op een proces of de resultaten en daar een waarde aan toekennen dan noemen we dat evalueren. Bijvoorbeeld, wanneer bepaalde stappen in een veranderingsproces beter hadden gekund dan komt dat in een evaluatie aan de orde. Reflecteren gaat over het vaststellen van de effectiviteit van je professionele handelen en je persoonlijke kwaliteiten. Daarbij stel je bijvoorbeeld de vraag: hoe heeft mijn handelen bijgedragen aan het veranderingsproces en was dat effectief? De reflectietool ondersteunt je bij het stellen en beantwoorden van dit type vragen, met als doel er achter te komen waar je je professionele handelen en je persoonlijke kwaliteiten kunt versterken.
 

Je valideert je reflectie met behulp van de Beroepsstandaard Schoolleiders VO

Je hoeft niet alles zelf uit te zoeken om naar de juiste dingen te kijken in je leiderschap. Je kunt gebruik maken van bestaande en beproefde inzichten over leiderschap in het onderwijs. In deze reflectietool staat de inhoud van de Beroepsstandaard Schoolleiders VO centraal. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen het professionele handelen in leiderschapspraktijken en persoonlijke kwaliteiten. Beide aspecten komen in deze reflectietool aan de orde die jou als het ware een 'spiegel' voorhouden en je leiderschapskwaliteiten reflecteren. Zo valideer je als schoolleider je reflectie op je professionele handelen.