‘Rol bestuurssecretaris in ontwikkeling’

01 mei 2024

Eind maart heeft de Governance Academy in het netwerk bestuurssecretarissen van de VO-raad de uitkomsten van het Nationale Secretarissen Onderzoek 2024 (NSO) gepresenteerd. Dit onderzoek biedt secretarissen en schoolbesturen interessante inzichten in hoe binnen andere (school)organisaties vorm wordt gegeven aan de rol van bestuurssecretaris en wat ontwikkelingen op dit vlak zijn.

Bevindingen

Als het gaat om de rol en positie van de bestuurssecretaris op scholen, concludeert de Governance Academy het volgende:

  • De meeste secretarissen dienen zowel het (college van) bestuur als de raad van toezicht. Vaak hebben zij binnen de organisatie ook andere rollen.
  • De secretaris werkt vooral voor het bestuur en veelal de voorzitter van het bestuur. De secretaris werkt daarnaast met een toenemend aantal verbindingslijnen. Zo is er bijvoorbeeld meer contact met interne en externe partijen buiten bestuur en intern toezicht.
  • De secretaris ziet zichzelf vooral als ‘procedure-bewaarder’ en adviseur. Door een adviserende en verbindende rol neemt de invloed van de secretaris op besluitvorming en governance toe.
  • Een van de belangrijkste uitdagingen die een secretaris ervaart is tijdsdruk, o.a. als gevolg van een brede scope aan werkzaamheden en verantwoordelijkheden. In de praktijk ervaren secretarissen ook dat veel onvoorspelbare en ad hoc zaken bij hen terechtkomen.
     
​Laura de Kruijs, zakelijk directeur Governance Academy: “Het onderzoek bevestigt het beeld dat wij zien in onze secretarisopleidingen: de secretarisrol neemt toe in complexiteit, de secretaris maakt meer verbinding en oefent over de jaren heen steeds meer invloed uit. In lijn hiermee zien wij in de praktijk dat veel secretarissen zich bezighouden met de vraag hoe de rol van sparringpartner te versterken, waarbij de waarde van een steengoede administratie natuurlijk niet over het hoofd mag worden gezien.”


Daarnaast wordt geconcludeerd dat de invloed van de bestuurssecretaris zich verdiept en verbreedt. De secretaris heeft een groeiende invloed op de besluitvorming, zo schrijven de onderzoekers, mede doordat deze persoon steeds meer een adviserende rol krijgt en ook meer vertrouwen ontvangt.

Laura de Kruijs: “De impact van een goede secretaris op de governance en het functioneren van bestuur en toezicht is erg groot. Menig bestuur / raad van toezicht zal dan ook geholpen worden met meer inzichten over de potentie van de secretarisrol. En soms moet je als secretaris jouw (college van) bestuur / raad van toezicht hier een handje bij helpen.”


Het onderzoek concludeert tenslotte dat secretarissen in een steeds professionelere governance-context werken en dat deze trend zich verder doorzet. Daarnaast wordt het werk van de secretaris steeds diverser (in taken, doelgroepen) en relevanter (meer invloed), en wordt het veld complexer. De functie zal meer vragen aan kennis, inzet, persoonlijkheid en omgevingssensitiviteit (binnen én buiten de organisatie).

Dit NSO is na 2014 en 2019 nu voor de derde keer uitgevoerd. In totaal namen meer dan 350 secretarissen deel, waarvan 94 (26%) uit het onderwijs.

Uitwisseling

Na de presentatie van het onderzoek zijn de aanwezige secretarissen met elkaar in gesprek gegaan over de positie en (invulling van de) rol van de bestuurssecretaris.

Arjenne Sättler, bestuurssecretaris CVO Groep: “Het is erg leuk en leerzaam om met elkaar uit te wisselen over situaties waar je mee te maken krijgt in je dagelijkse praktijk. Vaak vervul je de secretarisrol alleen binnen je organisatie en het is fijn om dan anderen te kunnen raadplegen. Ik vind het goed dat de VO-raad dit faciliteert en dat ons netwerk zo deskundig wordt begeleid.”


Over het netwerk bestuurssecretarissen

Het netwerk bestuurssecretarissen van de VO-raad wil secretarissen ondersteunen en inspireren bij het vormgeven van hun functie, via kennisdeling en het faciliteren van ervaringsuitwisseling. Het netwerk komt jaarlijks vier keer (twee keer fysiek en twee keer digitaal) bij elkaar.

Ook lid worden van het netwerk? 

Ben je bestuurssecretaris in het vo en nog geen lid van het netwerk bestuurssecretarissen? Aanmelden kan door een mail te sturen naar secretariaatbeleid@vo-raad.nl. Voor vragen over dit netwerk kun je contact opnemen met Tammy van Son, beleidsadviseur Governance bij de VO-raad, via tammyvanson@vo-raad.nl