Conferentie: Samen sterk voor de nieuwkomersleerling

14 maart 2017

Als gevolg van de grote instroom van vluchtelingen vereist de nieuwkomersleerling veel aandacht van scholen. De conferentie ‘Onderwijs op maat voor nieuwkomersleerlingen’ van de VO-raad is dan ook binnen de kortste keren volgeboekt. Ruim 200 deelnemers zijn op 9 maart in de schouwburg Orpheus in Apeldoorn om ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en kennis te nemen van goede praktijken.

En goede praktijken zijn er volop, zo blijkt uit het programma van de conferentie, waar dagvoorzitter Petra Stienen de deelnemers vaardig doorheen leidt. Uit de ‘verwachtingssteekproef’ die zij aan het begin van de dag in de zaal uitvoert, blijkt een sterke gedrevenheid van de aanwezigen om nieuwkomersleerlingen optimaal onderwijs te bieden. “Wij zoeken als reguliere school naar wegen om onze nieuwkomersleerlingen succesvol te laten doorstromen naar havo en vwo”, zegt een deelnemer. “Ik hoop daarvoor vandaag inspiratie en goede ideeën op te doen.”

Carrousel

Op het podium passeert vervolgens een ‘carrousel van praktijkvoorbeelden’, die erop zijn gericht dat elke nieuwkomersleerling vanuit de ISK vlekkeloos doorstroomt naar een passende plek in het reguliere onderwijs. In een serie korte pitches vertellen vertegenwoordigers van ISK’s en vo-scholen uit verschillende windstreken hoe ze daaraan werken. Allemaal zoeken zij naar manieren om de kloof tussen ISK en regulier onderwijs te overbruggen, bijvoorbeeld door het NT2-onderwijs na de ISK in het reguliere vo voort te zetten, ‘combiklassen’ te vormen, de uitstroomgroep van de ISK onder te brengen in de reguliere school of door ‘reguliere’ docenten les te laten geven in de ISK.

Bijzondere puber

Dat taal van essentieel belang is, behoeft in dit gezelschap eigenlijk geen betoog meer, maar het belang van de sociaal-emotionele ondersteuning van deze leerlingen wordt gedurende de dag herhaaldelijk benadrukt, ook door een aanwezige nieuwkomer zelf: “Ik ben geen puber zoals de Nederlandse pubers, omdat ik andere ervaringen heb waarmee ik moet leren omgaan. Ik ben dankbaar dat ik daarbij word geholpen.”
Het plenaire deel van het ochtendprogramma wordt op een vrolijke, maar indrukwekkende wijze afgesloten door Bright Richards (New Dutch Connections). Nadat hij de conferentiegangers laat lachen, klappen en dansen, vertelt hij aan een muisstille zaal hoe hij in de jaren negentig vanuit Liberia naar Nederland vluchtte. Zijn ontroerende verhaal over culturele verschillen, taalbarrières en slopende asielprocedures laat goed zien waar nieuwkomers mee worstelen.

Buddy

Ook de nieuwkomersleerling komt aan het woord, bijvoorbeeld in de goedbezochte workshop over ‘Peer2Peer’. Deze succesvolle methode koppelt de nieuwkomersleerling aan een buddy, een leeftijdgenoot, die hem of haar wegwijs maakt op school, coacht en ondersteunt bij de integratie. Een Nederlands meisje en een Syrische jongen vertellen dat ze minimaal een keer per week met elkaar afspreken, op of buiten school. “Het helpt mij om te wennen en om Nederlands te leren”, vertelt de jongen, die ruim een jaar in Nederland is. En het mooie van deze methodiek is dat niet alleen de nieuwkomer, maar ook de buddy er veel van opsteekt. “Ik heb veel geleerd van de buddytraining en ik vind het fijn en leerzaam om iemand uit een andere cultuur op weg te helpen.”

In de andere workshops komen onderwerpen aan de orde zoals het omgaan met nieuwkomersleerlingen in de klas, hoe voor een doorlopende leerlijn taalontwikkeling kan worden gezorgd, het inzetten van nieuwkomers als docent, internationale ervaringen met onderwijs aan nieuwkomers en wat nieuwkomersonderwijs van docenten vraagt.

Stapje extra

Als er iets opvalt op deze dag, is het wel de gedrevenheid van de aanwezigen om deze groep leerlingen verder te helpen. We zien de ambitie terug die vicevoorzitter van de VO-raad Hein van Asseldonk als volgt verwoordt: “We willen als onderwijssector klaar staan voor deze jongeren en hen goed onderwijs bieden. Wellicht moeten we voor deze doelgroep een stapje extra zetten om ze te laten functioneren naar hun eigen leerpotentieel. We hebben maar één kans om te investeren en dat is nu.”