Snel besluitvorming nodig voor verdere ontwikkeling praktijkgerichte programma’s vmbo

In november 2022 liet de minister weten dat de praktijkgerichte programma’s vmbo, die momenteel in een pilot worden doorontwikkeld en uitgeprobeerd, definitief een vervolg krijgen en in de toekomst een (al dan niet verplicht) onderdeel zullen worden van de gemengde leerweg (GL) en de theoretische leerweg (TL). De minister verschafte daarmee enige duidelijkheid over het vervolg van de praktijkgerichte programma’s en de nieuwe leerweg, iets waar de VO-raad, SPV en Platform TL op hadden aangedrongen. De VO-raad, SPV en Platform TL zijn blij met de uitspraak van de minister en willen het enthousiasme in het onderwijsveld graag vasthouden. Daarvoor is wel meer duidelijkheid nodig.

Openstaande kwesties   

Er zijn momenteel twee groepen scholen waarvoor zaken geregeld moeten worden: de pilotscholen en de niet-pilotscholen. Een niet-pilotschool mag de praktijkgerichte programma’s als schooleigen vak extra curriculair aanbieden. Het behaalde cijfer telt dan niet mee in de uitslagbepaling en in het doorstroomrecht naar het havo. Ook kunnen de niet-pilotscholen geen aanspraak maken op ontheffing van een aantal regels (zoals slaag/zak regeling, ontheffing bevoegdheden).  
De pilotscholen hebben wél tot 1 augustus 2024 ontheffing en mogen het pgp met een schoolexamen afsluiten. Hoe het voor de pilotscholen met die ontheffing zit na 1 augustus 2024 is nog onbekend. De andere groep, niet-pilotscholen die graag willen starten, moeten duidelijkheid krijgen over onder welke voorwaarden zij kunnen starten met het pgp in augustus 2024.  

Vraagstukken die om een besluit vragen 

De belangrijkste vraagstukken van pilotscholen én niet-pilotscholen waarop spoedig besluitvorming nodig is: 

• Blijft de ontheffing die nu geldt voor de pilotscholen voor deze scholen gelden gedurende de gehele ontwikkeltijd van het pgp?
• Blijven de voorwaarden die hierbij horen (met betrekking tot de slaag/zak regeling, ontheffing bevoegdheden, etc.) gelijk? 
• Kunnen de overige TL en GL-scholen (de niet-pilotscholen) die dit willen, vanaf 1 augustus 2024 ook een ontheffing (gelijk aan die van de huidige pilotscholen) krijgen om het pgp aan te mogen bieden?
• Komt er in ieder geval een bekostiging voor de leerlingen die dit pgp gaan volgen die gelijk staat aan de reeds geldende bekostiging voor GL-leerlingen?

• Indien er nog subsidiemiddelen zijn, worden deze
    - óf gelijk verdeeld onder alle scholen die een pgp aanbieden vanaf 1 augustus 2024?
    - óf gelijk verdeeld onder de scholen die tot 1 augustus 2024 geen pilotschool waren en per 1 augustus 2024 het pgp invoeren? 

• Wordt het onderzoek dat nu al loopt onder de pilotscholen voortgezet en verbreed? Bevat de verbreding dan in ieder geval:
    - onderzoek naar de leerloopbaan van de leerlingen die met een pgp naar het mbo/havo zijn gegaan?
    - onderzoek onder docenten die het pgp-onderwijs hebben verzorgd/nog steeds verzorgen?  
   

Snel besluitvorming nodig

Het docententeam van de school dat op 1 augustus 2024 wil starten met het pgp heeft tijd nodig om de zaken goed voor te bereiden. Naast het regelen van ‘gewone’ organisatorische zaken is er ook een wettelijk te volgen proces van medezeggenschap. De ervaring leert dat de doorlooptijd van zo’n proces al gauw oploopt naar ruim een jaar. Een snelle besluitvorming op genoemde vraagstukken is daarom noodzakelijk.  

Eerder al riepen VO-raad, SPV en Platform TL het ministerie van OCW op om uiterlijk februari 2023 een besluit te nemen over bovengenoemde vraagstukken, zodat de verdere ontwikkeling en implementatie van de pgp’s op tijd en volgens de geldende regels kan worden uitgevoerd door de scholen.