Tweede Kamer over passend onderwijs: grote verbeterslag nodig 

In het debat uitten de partijen forse kritiek op passend onderwijs. Geconcludeerd wordt dat dit systeem nog niet goed functioneert: het aantal thuiszitters en doorverwijzingen naar het speciaal onderwijs neemt niet af, ouders en leerlingen ervaren dat er onvoldoende naar hen geluisterd wordt, de verschillen tussen regio’s zijn te groot, er zijn te hoge reserves bij samenwerkingsverbanden en juist voor deze leerlingen is het lerarentekort funest. 

Minister Slob wees er echter op – verwijzend naar de laatste voortgangsrapportage – dat niet generiek mag worden geoordeeld en dat in veel regio’s wel stappen worden gezet. Hij noemde bijvoorbeeld dat er meer transparantie komt binnen de samenwerkingsverbanden, onder meer door de afspraken over intern toezicht die in de geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur VO zijn opgenomen. 

De minister pleit er voor om niet over te gaan tot ingrijpende wijzigingen van het systeem van passend onderwijs, maar de positieve bewegingen de komende tijd voort te zetten en passend onderwijs verder uit te werken. Dit is in lijn met de wens van de leden van de VO-raad, zoals aangegeven op de ALV van 6 juni jl. 

Ook de Kamerleden gaven aan nog geen systeemwijziging te willen, maar ze willen wel dat hun - eerder ingediende - moties om tot verbetering te komen snel(ler) worden uitgevoerd. De minister heeft de evaluatie van passend onderwijs al naar voren verplaatst (naar het voorjaar van 2020), maar de Kamerleden vragen zich af of leerlingen drie jaar kunnen wachten op de effectuering van de uitkomsten daarvan. 

Een aantal belangrijke onderwerpen die in het debat besproken werden:

Basisondersteuning 

Minister Slob erkent dat er grote verschillen zijn tussen scholen als het gaat om de geboden ondersteuning aan leerlingen, maar hij gaat niet mee in het pleidooi van de Tweede Kamer om een minimumnorm voor basisondersteuning in de wet op te nemen. Hij neemt wel de aanbeveling over om hierover met ouders en leerlingen te praten en de vraag naar meer uniformering van de basisondersteuning mee te nemen in de evaluatie van het passend onderwijs in 2020.

Regulier-speciaal onderwijs en onderwijs-jeugdhulp 

De samenwerking regulier – speciaal en onderwijs – jeugdhulp is complex, maar hier wordt zeker aan gewerkt, aldus de minister. Om een betere verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp te bereiken heeft René Peeters een vervolgopdracht gekregen om vooral concreet aan de slag te gaan. Ook verwees Slob naar de start van het gezamelijke programma van de coalitie Onderwijs-Zorg-Jeugd voor het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs, kinderopvang, jeugdhulp en zorg in de regio.

Ouders 

Kamerleden pleitten in het debat voor een onafhankelijk vangnet voor ouders, zoals opgenomen in de petitie van de NVA en Balans. Dit vangnet van deskundigen zou beslissingsbevoegdheid moeten krijgen over geboden onderwijs en zorg, waarbij de behoeften van het kind – en niet regels en financiën – centraal moeten staan. Minister Slob wees in zijn reactie hierop op de extra impuls die hij heeft gegeven aan de onderwijs-zorg-consulenten en Gedragswerk en de mogelijkheid om een geschillencommissie in te schakelen. 

Reserves 

Kamerlid Beertema (PVV) pleitte in het debat voor de bevriezing van de verevening tot na de evaluatie volgend jaar, en toonde zich - net als de andere Kamerleden – erg kritisch over te hoge reserves bij de swv’en. De minister gaf hierop aan dat gesprekken worden gevoerd met swv’en met hoge reserves en zegde toe de Kamerleden hierover te zullen informeren.  

Ernstig meervoudig beperkte leerlingen

In het debat was ook aandacht voor ernstig meervoudig beperkte leerlingen. Slob gaf aan dat voor deze leerlingen gewerkt gaat worden met een uniform aanvraagformulier voor de toelaatbaarheidsverklaring voor de hele schoolperiode. Een groot deel van de betrokkenen is hier tevreden over, aldus de minister. In een aantal regio’s hebben de scholen andere afspraken met elkaar gemaakt, een combinatie met populatiebekostiging. Dit blijft mogelijk. 

Hoogbegaafdheid

In relatie tot zorgplicht moet er ook voor hoogbegaafden een aanbod zijn, aldus de Kamer. Kamerlid Heerema (VVD) vindt het niet terecht dat ouders hiervoor een bijdrage moeten betalen. De minister wees op de bestaande subsidieregeling voor hoogbegaafdheid waar bijna alle swv’en zich voor hebben ingeschreven.

Vervolg(overleg)

Op 4 juli vindt een vervolgoverleg plaats waarbij nieuwe moties kunnen worden ingediend. Op dezelfde dag nog wordt over deze moties gestemd.