Uitgelicht: aangifte doen binnen het onderwijs

In een recent Kamerdebat over ‘Sociale veiligheid op scholen’ werd de zorg geuit dat bij strafbare incidenten lang niet altijd aangifte wordt gedaan door de school, personeelsleden en/of leerlingen en dat er soms ook onduidelijkheid is over wie deze aangifte zou moeten doen. De Kamer nam daarop een motie van de PVV aan waarin ‘de regering wordt verzocht om bij onderwijsinstellingen onder de aandacht te brengen om bij incidenten waarbij geweld, wapens en drugs betrokken zijn, altijd aangifte te doen en de rol van aangever van het slachtoffer over te nemen, met dien verstande dat het slachtoffer zelf het laatste woord heeft over wel of niet aangifte doen’.

De VO-raad ondersteunt de strekking van deze motie; bij ernstige geweldsincidenten en bedreigingen dient de school altijd aangifte te doen. Hiermee wordt een duidelijk signaal afgegeven richting dader en de gehele schoolgemeenschap dat een grens is overschreden van wat toelaatbaar is en dat dit ook gevolgen heeft (als in: aangifte bij de politie).

Soms lastige afwegingen voor scholen

De VO-raad beseft dat scholen soms lastige afwegingen moeten maken. Bij ernstige incidenten is het duidelijk hoe te handelen, maar in andere gevallen is het lastiger voor scholen om te bepalen of bij een bepaald incident aangifte moet worden gedaan. De VO-raad vindt dat het in dit soort gevallen aan de school moet worden gelaten om te bepalen of aangifte noodzakelijk en wenselijk is. Hierbij dient de afweging te worden gemaakt tussen het belang van het stellen van grenzen en het geven van straf, en de gevolgen die het doen van aangifte heeft voor de leerling (die mogelijk een strafblad krijgt). Altijd moet hierbij rekening worden gehouden met het feit dat het gaat om een minderjarige, en dat het opzoeken van grenzen en het maken van verkeerde keuzes hoort bij opgroeien.

Het is belangrijk dat schoolbesturen een goed aangiftebeleid opstellen (als onderdeel van hun veiligheidsplan).Dit beleid geeft leerlingen, ouders en personeel duidelijkheid over in welke gevallen altijd aangifte volgt, en in welke gevallen nader wordt gekeken of aangifte wenselijk is.

Tips en aandachtspunten bij aangiftebeleid

Op de website van School en Veiligheid vindt u tips en aandachtspunten voor een duidelijk aangiftebeleid, alsook een stroomschema dat u door de keuzes leidt die u achtereenvolgens tegenkomt als u overweegt aangifte te doen van een incident op school.
 

Update: Zie ook de beantwoording van schriftelijke Kamervragen over criminele activiteiten op scholen (9 juni 2020)