Uitslag poll: tijd en geld belangrijkste drempels voor aandacht aan gezonde school

Het landelijke programma Gezonde School van de PO-Raad, VO-raad, MBO Raad, RIVM/CGL en GGD GHOR Nederland stimuleert scholen in het primair, voortgezet, beroeps- en gespecialiseerd onderwijs tot het werken aan een gezonde leefstijl voor leerlingen. Tot 15 april 2024 kunnen scholen zich op verschillende stimuleringsregelingen inschrijven.

De peiling is ingevuld door 102 deelnemers, onder wie 73 schoolleiders, 6 rector-bestuurders en 19 bestuurders. Hun antwoorden leverden het onderstaande beeld op.

Uit de vraag naar wat scholen in de weg staat om structureel aandacht te kunnen besteden aan een gezonde leefstijl, komt duidelijk naar voren dat een tekort aan tijd en/of geld als grootste belemmering wordt gezien (55%). Op afstand worden ook het ontbreken van de juiste expertise (23%) en de afwezigheid van een gedeelde overtuiging van het nut ervan (16%) genoemd. Daar staat tegenover dat 21% van de respondenten geen belemmeringen in de organisatie ervaart om structureel te werken aan een gezonde leefstijl. Het missen van voldoende geschikt educatief materiaal (3%) wordt minder vaak genoemd. Onder ‘Anders’ wordt de (over)belasting van scholen voornamelijk genoemd als belemmering om voldoende aandacht aan een gezonde leefstijl te geven. Daarnaast worden de noodzaak tot samenwerken met externe partijen genoemd, het niet als ‘sexy’ onderwerp zien door leerlingen, en de hoeveelheid facetten van leefstijl waardoor het lastig is te bepalen waar de prioriteit moet liggen.

Uit de vraag naar de belangrijkste reden om aan een gezonde leefstijl van leerlingen te werken blijkt dat er verschillende motieven zijn om dat te doen. De zorgelijke ontwikkelingen bij leerlingen binnen de eigen organisatie en/of in de landelijke data (30%) worden het meest als reden genoemd, maar ook de verantwoordelijk van scholen om te zorgen voor gezonde, gelukkige leerlingen (25%) en het bijdragen aan een prettig en veilig schoolklimaat (20%) zijn voor een deel van de respondenten een belangrijke reden. De positieve bijdrage van een gezonde leefstijl aan betere leerprestaties (13%) en het verminderen van kansenongelijkheid (10%) worden minder vaak als belangrijkste reden opgevoerd voor het werken aan een gezonde leefstijl. Onder ‘Anders’ wordt de verantwoordelijkheid van ouders genoemd.

Een handreiking of stappenplan met concrete mogelijkheden om aan te werken (42%) wordt het meest genoemd als vorm van ondersteuning die kan helpen bij het meer of beter werken aan een gezonde leefstijl van leerlingen. Ondersteunende leefstijlprogramma’s en/of lesmateriaal voor leerlingen (28%), individuele ondersteuning door (externe) experts (28%), professionalisering van docententeams (24%) en praktijkvoorbeelden van andere scholen (23%) scoren alle redelijk gelijk in de peiling. Onder ‘anders’ wordt ondersteuning in de vorm van activiteiten door externen/gespecialiseerde organisaties genoemd, het activeren van ouders, integratie van een gezond leven in alle kerndoelen en eindtermen, extra financiën vanuit overheid of gemeenten en dat het hip moet zijn voor deze generatie.

We zien de input van deze poll als een bevestiging van het belang om via het onderwijs te werken aan gezondheidsbevordering. Gebrek aan tijd en geld en andere factoren maken het niet altijd makkelijk om hiermee aan de slag te gaan. Het programma Gezonde School stimuleert scholen om een gezonde leefstijl vanzelfsprekend te maken, met een helder stappenplan. Een school kiest zelf een gezondheidsthema en kan door een Gezonde School-adviseur van de GGD ondersteund worden bij de uitvoering. Voorbeelden van thema's zijn voeding, bewegen en sport, mediawijsheid en welbevinden.

Beschikbare ondersteuning

Op dit moment kunnen scholen in het voortgezet en gespecialiseerd onderwijs tot en met 15 april 2024 stimuleringsregelingen aanvragen. Er zijn drie regelingen: ondersteuningsaanbod Gezonde School, stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit en stimuleringsbijdrage Lekker naar Buiten! (Jong Leren Eten). Benieuwd naar de verschillen per regeling, zodat je kunt zien welke regeling het beste bij jouw school past? Bekijk dan dit overzicht: Stimuleringsregelingen op een rij. De stimuleringsregelingen bieden financiële ondersteuning en advies van een Gezonde School-adviseur. Het geld kan worden gebruikt voor taakuren van een Gezonde School-coördinator, voor activiteiten, of als bijdrage in de kosten voor de post-hbo-opleiding Specialist Sportieve en Gezonde School.