Verantwoording VOG’s in bestuursverslag

Voorheen was verantwoording in het bestuursverslag niet nodig omdat de instellingsaccountant ieder jaar controleerde of er VOG's ontbraken of later dan de indiensttreding waren afgegeven. Wanneer dat het geval was, gaf de accountant dit door aan de Inspectie van het Onderwijs. De inspectie vroeg vervolgens aan de onderwijsorganisatie om aanvullende informatie over de accountantsmelding aan te leveren.

Verantwoording via bestuursverslag

In het onderwijsaccountantsprotocol 2024 is de verplichte controle op de VOG door de accountant komen te vervallen. Er was namelijk geen wettelijke grondslag om deze werkzaamheden bij de instellingsaccountants te beleggen. Onderwijsorganisaties moeten nu via het bestuursverslag verantwoording afleggen over de (tijdige) aanwezigheid van de VOG door het invullen van een eenvoudige tabel. Deze nieuwe wijze van verantwoording in het bestuursverslag maakt onderdeel uit van het controleobject van de accountant bij de jaarrekeningcontrole.
Schoolorganisaties hebben de mogelijkheid om via een apart, vrijwillig protocol hun accountant te verzoeken de controle op de (tijdige) aanwezigheid van de VOG alsnog uit te voeren.

VOG-verplichting niet veranderd

De VOG-verplichting op zich is niet gewijzigd. Deze is vastgelegd in de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) en de Wet op de expertisecentra (WEC). Om te kunnen worden benoemd, overlegt ieder personeelslid van de school voorafgaand aan zijn benoeming een Verklaring Omtrent het Gedrag. Deze verklaring is op het moment van overlegging aan het bevoegd gezag niet ouder dan 26 weken.

Het gaat om personen in dienst bij de schoolorganisatie, maar ook om personeel niet in loondienst, bijvoorbeeld zzp-ers. Veel onderwijsorganisaties registreren de aanwezigheid en datum van de VOG in het personeels- en salarissysteem. Een vanzelfsprekendheid voor personen met een arbeidscontract. Om ook over de tijdige aanwezigheid van de VOG’s van personeel niet in loondienst te kunnen rapporteren, is het noodzakelijk om deze ook systematisch te registreren. De VO-raad adviseert schoolorganisaties die dit nog doen, dit in hun administratie op te nemen.

Let op: Vanaf 1 januari 2025 dienen ook werknemers in het aanvullend onderwijs – die in contact komen met leerlingen van een school – te beschikken over een recente, geldige Verklaring Omtrent het Gedrag.

Continue screening

Er wordt al langer gepleit voor de invoering van een continue screening van de Verklaring Omtrent het Gedrag in het funderend onderwijs, vergelijkbaar met de kinderopvang. Continue screening biedt betere waarborgen voor de veiligheid en kan de administratieve lasten voor werkgevers verlagen. Staatssecretaris Mariëlle Paul wil het VOG-systeem aanscherpen. Momenteel inventariseert zij hoe en onder welke voorwaarden ze een continue screening in het basis- en voortgezet onderwijs kan invoeren. In het voorjaar verwacht zij daarover de Tweede Kamer en de sectoren te informeren.