Vicevoorzitter Raad van State waarschuwt voor te grote ambities en snelheid bij herijking sturing op onderwijs
07 juni 2023
De Graaf hield zijn toespraak over de verhouding tussen overheid en onderwijs tegen de achtergrond van het recente interdepartementaal beleidsonderzoek over sturing in het onderwijs en de aankondiging van minister Wiersma dat een fundamentele herijking van de sturing nodig is.
De Graaf, naast een lange carrière als politicus ook oud-voorzitter van de Vereniging Hogescholen, waarschuwt voor te hoge ambities en te veel haast: ‘Vaak worden er hoge verwachtingen gewekt, weinig geprioriteerd en evenmin voldoende samenhang in wetgeving, beleid en uitvoering gecreëerd. Dat is een bekend fenomeen in de Haagse beleidsdynamiek. Er wordt veel over uitvoering gepraat, maar zelden met de uitvoerders zelf.’
‘Daalt de onderwijskwaliteit nu door een te grote autonomie van de schoolbesturen of door voortdurende overheidsinterenties met tijdelijke maatregelen die het lastig maken om aan de kwaliteit te werken?’. Een helder inzicht hierin moet volgens hem het begin zijn van een gezamenlijk pad naar verbetering. De Graaf citeerde met instemming uit het IBO-rapport: ‘Een sturingsmodel waarin ieder elkaars rol in het verbeteren van het onderwijs accepteert en waarbij men elkaar als serieuze gesprekspartners beschouwt, is essentieel voor effectieve sturing.’
De neiging om zaken ‘dicht te regelen’, sterk in te zetten op controle en een stapeling van gedetailleerde beleidswensen te formuleren is herkenbaar maar onwenselijk, zeker tegen de achtergrond van het lerarentekort: ‘Een sturingsoverload en een capaciteitstekort is een gevaarlijke cocktail die kan resulteren in een flinke kater.’
Accreditatie
Tijdens de algemene ledenvergadering bespraken de aanwezig in rondetafelsessies over de plannen om te komen tot een accreditatiesysteem voor onderwijsbestuurders. Thom de Graaf toonde zich in zijn voordracht een groot voorstander van een accreditatie voor bestuurders: ‘Accreditatie is eigenlijke gewoon een maatschappelijke licence to operate. Wat u van uw medewerkers vraagt, docenten en anderen, vraagt u ook van uzelf, namelijk uw vak bijhouden en daarover verantwoording afleggen. Dat is tegelijkertijd ook een goede remedie tegen al het wantrouwen dat bestuurders zo vaak ontmoeten, in Den Haag en elders.’
- Patrick Eckringa (Voorzitter College van Bestuur Veluwse Onderwijsgroep, categorie leden met meer dan 9000 leerlingen).
- Agnita Mur (Voorzitter College van Bestuur van het Atlas College, categorie leden met 3500 tot 9000 leerlingen).
- Kees Hoogvorst (Voorzitter College van Bestuur van CVO Jan Arentsz e.o., categorie leden tot 3500 leerlingen).
Deze drie vacatures waren ontstaan door het vertrek van Peter Reenalda, Wim Hoetmer en Fridse Mobach.
In één vacature in de categorie Leden met 3500-9000 leerlingen kon helaas nog niet worden voorzien.
Tijdens de ALV wisselden de leden in een rondetafelgesprek van gedachten over het beroepsprofiel en de plannen voor accreditatie voor bestuurders en werden zij bijgepraat over actuele dossiers als de cao-onderhandelingen, de vorming van onderwijsregio’s de ontwikkeling rond een schoolleidersplatform binnen de vereniging en keurden zij het jaarverslag en de jaarrekening over 2022 goed. Ook werden zij via een panelgesprek bijgepraat over de ontwikkelingen rond het normenkader voor informatiebeveiliging.