Voortgangsrapportage Lerarenagenda: doorlopende leerroute kernambitie
28 november 2016
In de voortgangsrapportage werpen de minister en staatssecretaris – meer dan in voorgaande jaren – een blik op de toekomst. De samenwerking tussen overheid, lerarenopleidingen, schoolbesturen en leraren zal zich de komende jaren meer moeten richten op de overgang tussen lerarenopleiding en schoolpraktijk en van ‘startbekwaam’ naar ‘beroepsbekwaam’ leraarschap. De realisatie van een doorlopende leerroute vormt daarbij de rode draad: de bewindslieden verwachten van lerarenopleidingen en scholen dat zij de opleiding van leraren en begeleiding in de school beter op elkaar afstemmen. Opleidingsscholen hebben daar de afgelopen jaren al aanzienlijke stappen in gezet. Bussemaker en Dekker willen van samen opleiden en het begeleiden van startende leraren (in de regio) een speerpunt maken, zodat alle scholen en leraren de komende jaren kunnen profiteren van de opbrengsten van het ‘samen opleiden’.
De VO-raad deelt de ambitie van de bewindslieden voor een doorgaande leerroute voor leraren. Wel is hiervoor een systematische, meer structurele aanpak nodig, waarbij krachtig wordt ingezet op een gelijkwaardige samenwerking en gedeeld eigenaarschap tussen lerarenopleidingen en scholen. Dat bepleitte de VO-raad eerder in het actieplan 'Naar een aantrekkelijk lerarenberoep in een sterke sector' en in de reactie op het eerder verschenen rapport van de Onderwijsinspectie. De voortgangsrapportage Lerarenagenda ziet de VO-raad als een aanmoediging om meer landelijk af te stemmen over een doorgaande leerroute. De komende maanden werkt de VO-raad mee aan een plan waarin betrokken partijen samen meer concrete stappen uitwerken.
Vooruitgang stemt tevreden
In hun brief aan de Kamer stellen de minister en de staatssecretaris dat er de afgelopen jaren op diverse terreinen van het lerarenbeleid veel vooruitgang is geboekt. Er klinkt veel tevredenheid door in de voortgangsrapportage: de positie van de leraar is versterkt en er is een brede beweging van leraren die meer samenwerken, zowel binnen als buiten de school. Sinds de introductie van de Lerarenagenda in 2013 kunnen meer leraren rekenen op een goede opleiding (zie ook de analyse van de NVAO over de tweedegraads lerarenopleidingen), krijgen leraren vaker begeleiding als starter en hebben zij meer mogelijkheden om zich professioneel te ontwikkelen.
Versterking strategisch personeelsbeleid en lerende cultuur
Zoals ook blijkt uit de voortgangsrapportage sectorakkoord, is er nog verdere winst te boeken in de versterking van het strategisch personeelsbeleid (sHRM) door besturen en van een lerende cultuur binnen scholen. Een lerende cultuur en strategisch personeelsbeleid (gekoppeld aan school- en onderwijsontwikkeling) zijn tevens cruciaal voor een doorlopende leerroute, waarbij voortdurende professionele ontwikkeling tijdens de loopbaan centraal staat. In het licht van dat laatste zet de overheid – mede op basis van recent onderzoek naar carrièreperspectieven in het kader van de functiemix – in op de versteviging van carrièrepaden in het onderwijs. Ook scholen zelf worden in de voortgangsrapportage opgeroepen daar werk van te maken.
Weerbarstige kwesties
Hoewel het onderwijs op veel terreinen vooruitgang boekt, blijven er diverse weerbarstige vraagstukken, zo stellen de minister en de staatssecretaris. Het versterken van de differentiatievaardigheden van leraren wordt op een aantal manieren geïntensiveerd. En ook het lerarentekort bij vooral de moeilijk vervulbare vacatures voor specifieke vakken - zoals de bètavakken en de moderne vreemde talen - vraagt om blijvende aandacht van betrokken partijen. In een brief over de onderwijsarbeidsmarkt - die tegelijk met de voortgangsrapportage Lerarenagenda werd gepubliceerd - kondigen de bewindslieden aan dat zij de komende maanden gaan werken aan een integraal 'plan van aanpak lerarentekort' met extra inspanningen om het tekort terug te dringen. Dit plan moet medio februari 2017 gereed zijn.