Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord

Op de thema's professionalisering en verbetercultuur zijn nog niet overal resultaten zichtbaar, maar ziet het ministerie wel dat er veel gebeurt in de sector en dat er veel in uitvoering is.

De VO-raad herkent dit beeld grotendeels en vindt de waardering voor het werk dat scholen leveren terecht. Het is goed om te zien dat de inspanningen op scholen nu ook in de resultaten op sectorniveau zichtbaar zijn. Als deze lijn doorzet, zal de evaluatie van het akkoord in 2017 ook een positief beeld geven. Dekker vraagt wel speciale aandacht voor een aantal afspraken over de professionalisering van de school als geheel, de schoolleider en de docent. Hij roept scholen op om de middelen uit de Prestatiebox in te zetten voor het realiseren van de (hieraan gekoppelde) ambities uit het sectorakkoord. Bij de evaluatie van het akkoord wordt bepaald welke afspraken na 2017 doorgaan, al dan niet in aangepaste vorm, en welke worden afgerond.

Bekijk de tweede voortgangsrapportage sectorakkoorden en de resultaten per onderdeel (dashboard vo).

Meer maatwerk mogelijk maken voor alle leerlingen

In de voortgangsrapportage valt op dat als het gaat om de basiskwaliteit van het onderwijs het aantal (zeer) zwakke afdelingen opnieuw is afgenomen in het afgelopen jaar. Daarbij zetten scholen steeds meer in op maatwerk en gepersonaliseerd leren. Zo hebben lente- en zomerscholen een steeds groter bereik en blijkt dit een effectief middel te zijn tegen zittenblijven.

Uit de rapportage blijkt dat het aantal toptalenten dat zich verveelt, is afgenomen van 56% naar 24%. Dit stemt tevreden en voldoet aan de doelstelling van OCW. Toch reiken de ambities van veel besturen en scholen verder. De VO-raad pleit er dan ook voor om op scholen meer maatwerk mogelijk te maken en daarmee iedere leerling zoveel als mogelijk uit te dagen. Wetgeving die daarbij belemmerend werkt moet verdwijnen. Dat gebeurt al op scholen die deelnemen aan de pilot regelluwe scholen.

Een goed LOB-beleid is daarbij cruciaal en het plusdocument is een uitstekend middel om inzichtelijk te maken welke ervaringen en vaardigheden een leerling buiten het reguliere curriculum heeft opgedaan. Uit de VO2020-scan blijkt dat scholen hier in toenemende mate op inzetten. In het project Maatwerk biedt de VO-raad scholen mogelijkheden om te werken aan deze ambities. Een duurzame verandering voor gepersonaliseerd leren met ICT wordt in zogeheten Leerlabs op 210 scholen mogelijk gemaakt.

Gemêleerd beeld van professionalisering

Het dashboard dat OCW bij de voortgangsrapportage meestuurt, laat een gemêleerd beeld zien van de professionalisering van scholen, schoolleiders en leraren. Positief is de toename van het aantal geregistreerde bevoegd gegeven lessen en de begeleiding vanuit de school voor startende leraren (89%). Uit de cijfers blijkt echter ook dat de vaardigheden van docenten op het gebied van algemene didactiek en differentiatie, maar ook als het gaat om ICT, niet of nauwelijks toenemen. Dit baart de staatssecretaris zorgen, zo blijkt ook uit de voortgangsrapportage van de Lerarenagenda. Er is aanvullend onderzoek (van de Inspectie) nodig om te achterhalen waarom deze vaardigheden achterblijven. Ook stijgt het aantal masters langzamer dan verwacht. De VO-raad wijst de staatssecretaris erop dat dit een langere adem vraagt; een mastertraject duurt in deeltijd minstens twee jaar. Het is bovendien van belang dat scholen dit onderdeel maken van hun strategisch personeelsbeleid, om de opgedane kennis optimaal in te kunnen zetten op school.

Strategisch personeelsbeleid koppelen aan onderwijsambities

Om de ambities uit het sectorakkoord duurzaam te realiseren, is het volgens de VO-raad van belang om het strategisch personeelsbeleid gerichter vorm te geven en te koppelen aan de onderwijsinhoudelijke ambities (zoals maatwerk, gepersonaliseerd leren en brede vorming). Bijvoorbeeld door in te zetten op verbetering van differentiatie- en ICT-vaardigheden of het inzetten van meer masteropgeleide docenten.

Leidinggevenden zijn cruciaal

Hier ligt niet alleen een opdracht voor de lerarenopleidingen, maar ook zeker voor de schoolbestuurder en schoolleider als werkgever en leidinggevende. De VO2020-tour en het VO-congres zullen dit jaar dan ook in het teken staan van ‘leiderschap bij verandering’. Daarnaast heeft de VO-raad met de VO-academie een aanbod voor bestuurders en schoolleiders om zich verder te professionaliseren en weden scholen binnen het project Stap 2 uitgedaagd om onderwijsvernieuwing vanuit het perspectief van personeels- en organisatieontwikkeling te benaderen.