Massaal digitaal: de beste tips en tricks uit binnen- en buitenland
19 maart 2020
Massaal digitaal
De inzet van ‘educational technology’ stond al nadrukkelijk in het nieuwe concept jaarplan van Lyceum Schöndeln en Mavo Roermond. “Maar nu zitten we in een snelkookpan”, ziet Mark van de Mortel, directeur van de twee locaties. “We zijn van een klein percentage digitale lessen in de onderbouw, naar massaal digitaal gegaan.” Mark schreef begin vorige week samen met Vivian van der Wal, docent binnen de Stichting SOML, een uitgebreid overzicht met de beste tips en tricks voor digitaal lesgeven. “Hierin hebben we tips en tricks verzameld en richtlijnen gemaakt.”
Tips en tricks
Dat laatste regelde hij via zijn netwerk in Hong Kong en China. “Erg handig, want daar zijn ze al verder dan wij. In hun richtlijnen staat bijvoorbeeld dat je niet teveel moet plannen in één les en dat je bestaand materiaal kunt gebruiken. Er is namelijk veel moois online te vinden, bijvoorbeeld via LessonUp. Ook hebben we veel aan de lessen die leraren daar al hebben geleerd. Dat we dit voorwerk al hebben gedaan, is nu ons geluk. Toen het bericht op zondag kwam dat de scholen dichtgingen, waren we er klaar voor.” Zelfs de verschillende mails naar ouders, leerlingen en leraren stonden verzendklaar. Op maandag 16 maart bereidden de leraren zich voor, op dinsdag ging het digitaal leren van start.
– Lijst met gratis accounts voor e-learning tools: 3
– Zoekkaart voor e-learning tools: p. 4
– Uitleg en videolinks voor onderdelen G Suite (Forms, Docs, Classroom): p. 5
– Tips en links voor directe en indirecte instructie: p. 6
– Links van instructievideo’s per vak: p. 7/8
– Links van interactieve tools en oefeningen: p. 8/9
– Links voor delen van lesmateriaal en online projecten: p. 10
– Algemene tips en kritische factoren: p. 11
– Hulp en ondersteuning door middel van inspiratiedesk: p. 12
Download de verzameling tips & tricks.
Vallen en opstaan
Dat digitaal leren gaat met vallen en opstaan. Mark: “Zo ontdekten leerlingen bijvoorbeeld dat ze de leraar uit de videoconference kunnen zetten. Je moet daarom aandacht besteden aan ‘net-etiquette’. Aan de andere kant is het mooi dat leraren nieuwe werkvormen ontdekken.” De stichting heeft snel online en offline trainingen geregeld hoe je digitaal lesgeeft. Hoe start je bijvoorbeeld met Google Classroom? “Je ziet dat een normaliter taai proces, ineens noodgedwongen snel verloopt”, vertelt Mark.
Geen persoonlijk contact
Harry Maas is docent geschiedenis aan de Mavo Roermond en werkt al sinds 2007 met digitale lessen. “Normaal doe ik dat in de klas en loop ik langs de tafels voor ondersteuning. Nu is er geen persoonlijk contact. Ik probeer dat op te vangen door snel te reageren op vragen van leerlingen via het systeem, over de lesstof maar ook over digitaal werken. Eén leerling vindt online werken moeilijk bijvoorbeeld. Ik kan mijn scherm projecteren om haar op afstand te helpen.”
Digitale regels
Er zijn parallellen met traditioneel lesgeven, zoals lesvoorbereiding. “Ik doe nu alleen een extra test of alles goed werkt”, zegt Harry. “In het digitale klaslokaal gelden ook regels, net als in de gewone klas. Kinderen kunnen weleens ‘los gaan’ online. Het schept duidelijkheid wanneer alle leraren dezelfde regels hanteren. Bovendien kunnen kinderen niet urenlang naar een scherm staren. Ik houd mijn theorie daarom korter, een minuut of twintig, en laat ze daarna werken aan een opdracht.”
– vink je aanwezigheid aan
– zet je microfoon uit vanwege achtergrondgeluid en kletsen
– vragen stellen kan via de chat, anders wordt het een zootje
– ga elkaar niet digitaal vervelen en zorg voor respect
Voortgang meten
Hoe meet je of een leerling goed meedoet? “Het blijven pubers”, lacht Carry Mobers. Zij is docent aardrijkskunde op het Lyceum Schöndeln. “Je kunt leerlingen vragen foto’s van het gemaakte werk te sturen of online quizjes te maken als test.” “In sommige lessystemen zijn er meer mogelijkheden”, vult Harry aan. “Ik zie precies hoever iedereen is en ook hoe lang leerlingen werken aan een opdracht. Het valt op wanneer iemand twee minuten bezig is met het bekijken van een filmpje van twintig minuten. Zonodig neem ik contact op, of krijgen de ouders een seintje. Ik kan ook een code geven voor een proefwerk. Dan is er de kans dat de leerling op een ander ‘device’ de antwoorden opzoekt. Ik geef ze voor de zekerheid daarom minder tijd.”
Google Forms is erg geschikt om formatieve toetsen te maken. Deze toetsen kun je in Google Classroom toevoegen. De leerlingen kunnen meteen feedback krijgen en zo kijken of ze de stof beheersen. Meer weten: 9 video’s om te leren hoe Google Forms werkt.
Momentum vasthouden
Het uiteindelijke doel is dat leerlingen geen achterstand oplopen. “Hoe lang deze lastige situatie ook duurt, het levert veel kennis en ervaring met educational technology op”, vervolgt Mark. “Dit momentum moeten we vasthouden en ervan leren voor blended learning in de toekomst.” Daar is Harry het mee eens. “Een mooie harmonie tussen digitaal en persoonlijk lesgeven is ideaal. Bovendien heeft digitaal lesgeven meer maatwerkmogelijkheden, zoals een vak volgen op een hoger niveau. Dat kunnen we in de toekomst blijven doen. Zo halen we iets positiefs uit deze negatieve situatie.”