Meer handen in de klas door samenwerking met studenten

“Vooral bij de bètavakken zien we dat leerlingen vertraging opliepen tijdens de lockdowns”, vertelt schoolleider Ferry Brokers van katholieke scholengemeenschap De Breul. Om met deze onderwijsvertragingen aan de slag te gaan, koos De Breul voor een samenwerking met de Universiteit Utrecht en Studenten helpen Scholieren (SHS). Ferry: “Hierbij worden scholieren gematcht aan een student die ze begeleidt en bijles geeft om scholen te ontlasten.” Het platform is een initiatief van studenten, dat inmiddels begeleiding biedt aan veel scholen.

Kansengelijkheid

Ferry: “Wanneer leerlingen allemaal slechter scoren op een onderwerp, pakt de leraar dit natuurlijk centraal op.” Maar bij specifieke onderwerpen die meer individuele aandacht vereisen, loopt de werkdruk voor de leraren te hoog op. “Een leerling snapt bijvoorbeeld een basisrekenregel niet. Als er dan geen extra aandacht volgt, ontstaat er steeds meer vertraging.” Bij examenleerlingen merkte hij dat er in zulke situaties soms kansenongelijkheid ontstaat. “Sommige ouders kunnen extra examentrainingen betalen, terwijl andere leerlingen hier geen toegang tot hebben”, vertelt Ferry. Volgens de visie van de school is het juist belangrijk dat alle leerlingen dezelfde kansen hebben.

Specifieke hulpvraag

Intussen hoorde Ferry van een oud-leerling over het initiatief Studenten Helpen Scholieren. “Een prachtige en slimme ontwikkeling, we haakten graag aan met onze examenleerlingen”, vertelt Ferry. Voor deze leerlingen was de hulpvraag namelijk het meest urgent. De leerlingen formuleerden samen met hun coach een duidelijke hulpvraag, waarna ze gekoppeld werden aan een student voor begeleiding via SHS. De hulpvraag moest gaan over een specifiek onderdeel van een vak, zoals meetkunde bij wiskunde. Daarna hadden de leerlingen in een blok van tien weken, elke week een uur bijles van hun begeleidende student. Ferry: “De resultaten zijn heel hoopvol, we zagen een verbetering op vakniveau en leerlingen die alsnog een voldoende haalden.”

Waardevolle ervaring

Bij de Universiteit Utrecht en vanuit de VSNU (Vereniging van Universiteiten) waren ze al voor de coronacrisis bezig om te onderzoeken hoe ze studenten in konden zetten om scholen te ondersteunen. “Studenten die bijles geven of leraren ondersteunen, doen zelf ook waardevolle ervaring op. Dat geldt voor ieder vak, niet alleen voor de lerarenopleiding”, vertelt Ralph Meulenbroeks, universitair docent lerarenopleiding Universiteit Utrecht. Hij was samen met de VSNU op zoek naar een manier om dat beter te organiseren toen de coronacrisis kwam en is medeoprichter van overkoepelend platform Studentinzetopschool.nl. “Studenten wilden meteen iets doen en ontwikkelden SHS, zonder winstoogmerk”, vertelt Ralph.

Begeleiding studenten

Die ondersteuning voor studenten bestaat onder meer uit een cursus in bijles geven vanuit de lerarenopleiding: “Studenten gaven aan dat ze het meest behoefte hadden aan scholing over de opbouw van een bijles en daarnaast vooral over hoe je leerlingen motiveert.” Zo leerden ze om een lesplan te maken waarin de leerling zelf ook keuzes heeft. Vooral de relatie die de leerling en student aangingen, bleek essentieel voor het succes van de bijles. Ralph: “Tot de grote verrassing van veel studenten betekent dat bijvoorbeeld eerst een half uurtje bijpraten over hoe het gaat en echt contact maken, zodat beiden een gevoel krijgen bij wie ze voor zich hebben.”

Zingeving

Je kunt je afvragen waarom SHS eigenlijk nodig is, terwijl er al veel organisaties zijn die bijles geven. “Dat klopt, maar die opereren vaak wel vanuit een businessmodel met een flink prijskaartje,” vertelt Ralph. SHS heeft zich volgens hem actief in de markt gezet als sociale onderneming die kansenongelijkheid tegengaat en die bijles juist voor alle leerlingen beschikbaar wil maken. “Je ziet hierin ook heel duidelijk hoe maatschappelijke geëngageerd deze generatie is. Ze zijn op zoek naar zingeving.”

Lerarentekort

Ralph denkt dat het initiatief van SHS ook na coronatijd relevant blijft. “Natuurlijk is het belangrijk iets te doen aan onderwijsvertragingen, maar tegelijk springt SHS ook in op uitdagingen waar we al langer mee zaten, zoals het lerarentekort, kansengelijkheid en de kosten van bijles.” Daarnaast biedt het, volgens Ralph, de studenten zelf ook een leerzame ervaring. Studenten waarderen het namelijk in een enquête met een 8,2. Vooral het gevoel dat ze echt iets nuttigs deden, sprong er bij de studenten uit. Een positief resultaat voor de lerarenopleiding, want door de ervaring overwegen meer studenten om leraar te worden.

Preventief assisteren

Nu scholen vanuit het NPO een gerichte bekostiging per leerling krijgen om coronavertragingen in te halen, maakt Ferry plannen hiermee voor het nieuwe schooljaar: “We weten nu bij welke vakken het risico hoger is. Daar gaan we met deze middelen preventief extra docent-assistenten in de klas inzetten. En dit doen we ook weer in samenwerking met SHS.”