Met Design & Technique bereiden we leerlingen voor op de maatschappij van de toekomst

Design & Technique bestaat uit Tech+-lessen in de praktijk op een projectmatige manier aangeboden volgens 20-80 leren. “Het is uniek voor de mavo”, weet teamleider Jerry van Doesburg. “Leren door te doen gebeurt al op het Technasium en is ook gangbaar voor leerlingen vmbo basis en kader, maar de mavogroep valt er precies tussenin. Het is eigenlijk gek dat de manier van techniekonderwijs daar normaliter zo theoretisch is, want op het mbo is het wél praktisch.”

Kennis actief aanbieden

Tijdens visiebijeenkomsten met leraren in het schooljaar 2018-2019 werd de vraag gesteld hoe de school leerlingen naar het juiste niveau op het gebied van techniek en technologie kan brengen. Dat vormde de aanleiding tot Design & Technique. Jerry: “We zagen kansen binnen drie mogelijkheden: projectmatig onderwijs, Tech+ en 20-80-onderwijs. Bij dat laatste besteed je 80 procent van de tijd aan vakinhoudelijk onderwijs en 20 procent aan ‘het leuker maken van de les en doelgericht werken’. Dus: welk doel wil je bereiken en hoe kom je daar? In havo 4 werken we al met 80-20, dus hebben we afgekeken hoe zij het daar doen. Vervolgens hebben collega’s Richard Swarttouw en Jan Valk samen een programma geschreven. Dat was vakinhoudelijk pionierswerk.”

Design & Technique

Tijdens Design & Technique krijgen mavo-1-leerlingen het eerste half jaar één dag in de week les binnen een thema waarin drie vakken gecombineerd worden: techniek, Tech+ en beeldende vorming. De thema’s wisselen elke acht weken. Per thema werken leerlingen aan hun eigen projecten, waarbij ze zelf zorgen voor het formuleren van een leerdoel en daarbij specifiek aandacht besteden aan zelfregulatie. Ze maken een planning, voeren die uit en reflecteren vervolgens op hun handelen. “Het eerste thema was Rotterdam”, licht techniek- en natuurkundedocent Richard toe. “We maakten aan het begin van het schooljaar een stadswandeling door Rotterdam waarin aandacht was voor architectuur en ontwerpen. Vervolgens maakten leerlingen zelf een Monopolyspel, filmpjes over de stad en schetsen van gebouwen. Zo leerden ze over het design in de stad, welke techniek in de bouw komt kijken en hoe je techniek en design combineert. Natuurkunde leren uit een boek is niet zo spannend. Bij Design & Technique kun je kennis op een veel leukere manier aanbieden. Omdat leerlingen de kennis toepassen, begrijpen ze beter waarom die kennis nodig is.”

Bekijk hier het impressiefilmpje van thema 1 Rotterdam/Monopoly:

Bekijk hier het impressiefilmpje van thema 2 Actie-reactie.

Makerspace

Het vroegere technieklokaal is nu een ‘makerspace’ met 3D-printers, presentatieschermen, een scrumbord, magazijn en clean room (een stofvrije kamer). Leerlingen werken in de makerspace onder meer aan ict-basisvaardigheden en computational thinking. Computational thinking is het logisch benaderen van problemen waarbij veel variabelen en informatie betrokken zijn, en die oplossen met computertechnologie. Tijdens de lockdown was het stil in de makerspace. Richard: “Het onderwijs binnen Design & Technique is deels tijd- en plaatsonafhankelijk. Leerlingen kunnen dus ook thuiswerken. Tegelijkertijd zagen we dat we bepaalde noodzakelijke hardware niet gebruikt kon worden. Daardoor misten we essentiële onderdelen van het vak. We hopen dat in het nieuwe schooljaar weer op te pakken.” Toen de school gesloten was, werd het vak Design & Technique via Microsoft Teams gegeven. Jan: “Hierin zetten leraren opdrachten klaar die door leerlingen gemaakt en ingeleverd werden. Vervolgens werden deze met een beoordelingsmatrix beoordeeld. Zo’n rubric is zichtbaar voor leerlingen en geeft aan op welke punten beoordeeld wordt. De opdrachten waren divers, van het maken van een 3D-schets, leren programmeren met Micro:Bit, tot het maken van online quizzen via Microsoft Forms.

21e-eeuwse vaardigheden

Het doel van Design & Technique is om leerlingen voor te bereiden op de maatschappij van de toekomst. Jan: “We hebben gekeken hoe andere scholen te werk gaan in het anders aanbieden van techniek en wat SLO aangeeft. Die richten zich met name op 21e-eeuwse vaardigheden.” Diverse vaardigheden komen in het onderdeel Tech+ van Design & Technique aan bod. “Wij kijken naar die 21e-eeuwse vaardigheden die het dichtst bij ons vak staan zoals kritisch en creatief denken, computational thinking, ict-basisvaardigheden en mediawijsheid”, licht Jan toe. “Soms lijkt het alsof onze leerlingen al veel weten van bijvoorbeeld Android of Apple omdat ze allemaal een smartphone hebben. Maar wanneer je vraagt wat je eigenlijk accepteert wanneer je tijdens het downloaden van een nieuwe app iets aanvinkt, hebben ze geen idee.”

Wat we niet doen

“Omdat je niet alle vaardigheden kunt opnemen in Design & Technique, hebben we in kaart gebracht waar we aan werken zodat we ook weten wat we niet doen”, vertelt Richard. “Die vaardigheden komen terug in andere lessen.” De leraren kregen ontwikkeluren voor het nieuwe vak. Jan: “Die zijn niet voldoende om alle uren te dekken. Maar doordat je je vak op een andere manier aanbiedt, zie je de motivatie groeien bij je leerlingen. Ze doen enthousiast mee. Als je ziet dat het werkt, wil je er meer tijd in steken.”

Programmeren is cool

De reacties van leerlingen zijn positief. Zo roemde een leerling de ruime werkplek. “Ik kan hier mooie dingen maken en leer plannen en ontwerpen. We hebben alle spullen die we nodig hebben.” Een andere leerling is enthousiast over de 3D-workshop: “Ik mocht zelf iets ontwerpen en printen. In het volgende semester mag ik een robot programmeren en ermee rijden en dat vind ik cool!” Jan merkt het enthousiasme ook bij nieuwe aanmelders voor de brugklas. “Er wordt positief over Design & Technique gepraat en de kinderen hebben de impressiefilmpjes gezien.” Komend schooljaar wil het team Design & Technique ook doorvoeren in mavo 2.