Met relatie, competentie en autonomie ruimte creëren voor ontwikkeling

Relatie, competentie en autonomie

Als je werkt op het Corlaer College vind je het belangrijk om te werken op basis van relatie. Je wilt competent zijn of worden en competentie aanwakkeren bij anderen. En je werkt met elkaar vanuit vertrouwen: je gaat ervanuit dat iemand zijn werk goed wil doen. Deze basisovertuigingen zorgen ervoor dat iedereen op school zich prettig voelt, gemotiveerd is en zich kan ontwikkelen, zo is de visie van de school. Schoolleider Ronald Schaefer: “Ik geef leiding op een manier waarop we willen dat leerlingen leren in de school.”

De deur staat altijd open

Voor de ontwikkeling van leerlingen is het belangrijk dat ze begrijpen dat je anderen nodig hebt. Mensen die je waarderen en goed met je omgaan. Daarom werkt de school aan een goede relatie tussen leerlingen en leraren. Dit begint al bij de relatie tussen de schoolleider en de afdelingsleider. “Mijn relatie met de schoolleider voelt gelijkwaardig. De deur van Ronald staat altijd open. Iedere week zitten we wel een keer een uur om onze gedachten op tafel te leggen en elkaar te adviseren”, vertelt afdelingsleider Peter van Montfrans. Hij wil dit ook weer uitstralen naar zijn team.

Samen zoeken naar een oplossing

Vincent van Polen is een van de leraren uit Peters team. “Als ik advies nodig heb, weet ik zeker dat ik bij Peter binnen kan lopen”, vertelt Vincent. “Ik vind het ook belangrijk dat leerlingen altijd bij mij terecht kunnen.” Dit gebeurt ook veel, want zijn gymles is een echte uitlaatklep voor veel leerlingen. “Over het algemeen heb ik een heel open relatie met mijn leerlingen. Zij mogen vertellen wat er bij hen speelt. Ik vertel wat ik ervan vind. En zo sparren we en zoeken we samen een oplossing.”

Vertrouwen krijgen en geven

Voor de ontwikkeling van leerlingen is het ook belangrijk dat ze geloof hebben in hun kunnen en er plezier in hebben. Daarom werkt iedereen op het Corlaer met elkaar vanuit vertrouwen. Afdelingsleider Peter: “Ik merk dat wij vanuit de directie het vertrouwen krijgen om écht leiding te geven aan het stukje waarvoor we verantwoordelijk zijn.” (Benieuwd hoe de directie dit doet? Lees dan het artikel De rol van de middenmanager.) Dit vertrouwen is ook iets wat Peter probeert door te geven aan zijn eigen team.

Leer-werkteams

Peter zorgt in zijn team voor autonomie en motivatie door te werken met leer-werkteams. “Uit het jaarplan kiezen we de drie belangrijkste thema’s die dat jaar centraal staan. Rondom deze thema’s maken we de leer-werkteams.” In zo’n team zitten ongeveer acht leraren, waarvan één de coach is en de leiding neemt. “Als coach kies ik niet iemand waarvan ik zeker weet dat zij of hij het kan. Ik geef liever iemand vertrouwen die in een bepaalde ontwikkelingsfase zit en wat meer verantwoordelijkheid aankan en daarmee wil experimenteren.”

Mee naar het mt

De leer-werkteams komen vier keer per jaar samen. Zo’n bijeenkomst duurt drie uur en heeft als doel een opbrengst die alle leraren in het team de volgende dag kunnen uitproberen in de les. “Zo heeft een team voor het thema ‘leren leren’ kaarten gemaakt met leerstrategieën voor leraren en leerlingen.” De ideeën worden uitgebreid geëvalueerd en doorontwikkeld binnen de teams. “Heeft een team iets gemaakt wat binnen een thema écht iets oplevert? Dan ga je het met de afdeling bespreken. Als het een succes is, laat ik het natuurlijk zien in het mt-overleg met de vraag: is dit ook iets voor andere afdelingen?”

Individuen laten groeien

Ook op individueel niveau besteedt Peter aandacht aan autonomie. Vincent volgde het afgelopen jaar het teach-leadertraject (een interne opleiding van de Meerwegen scholengroep), waarin hij leerde leiding te geven aan projecten. Peter: “Onze afdeling vmbo basis/kader heeft al heel lang de wens om een eigen plek te krijgen op de tweede verdieping. Dus ik heb Vincent de opdracht gegeven om hiervoor een gaaf plan te maken.”

Kijk niet constant mee

Vincent: “Peter gaf me vertrouwen en liet me vrij bij deze opdracht. Hij was vooral bezig met mij faciliteren. Hierdoor ging ik uit mezelf steeds naar hem toe om te vertellen hoe het ging. En zo was hij – zonder constant over mijn schouder te kijken – alsnog op de hoogte.” Vincent geeft zijn leerlingen op deze manier ook vertrouwen. “Ik stippel weleens voor een aantal weken uit wat ze gaan leren. Ik doe dit op zo’n manier dat elke leerling op zijn eigen niveau kan instappen en doorgroeien. Natuurlijk ben ik wel constant beschikbaar voor hulp en grijp ik in als ik vind dat dit nodig is voor het leerproces.”

‘Wow, hij zag het gewoon’

Er zijn meer manieren waarop Vincent zijn leerlingen motiveert om zich te ontwikkelen. “Als ik aan de ene kant van de zaal sta, zorg ik ervoor dat ik wel zie wat er aan de andere kant gebeurt. En ook als dáár iets goed gaat, brul ik door de hele zaal een compliment. Dan kijken ze heel verrast van wow, hij zag het gewoon. Het vertrouwen dat ik voor iedere leerling oog heb en ze waardering geef, werkt heel motiverend.”

Elke les een nieuwe kans

Pas zei een leerling tegen Vincent: “Meneer, ik vind het altijd zo fijn dat u mij elke les weer opnieuw een kans geeft.” Zo zou het overal moeten zijn in het onderwijs, vindt Vincent. “Elke les is weer een nieuwe kans. Het is aan de leerling hoe hij ermee omgaat. De een pakt ‘m. De ander heeft wat meer lessen nodig voordat hij doorheeft dat leraren helemaal niet zo vervelend zijn.”