Smartphonebeleid op school: in gesprek met het Cygnus Gymnasium

Wat is jullie beleid nu?

Voor nu geldt binnen de school: de mobiele telefoon komt niet meer in de klas - tenzij ruim van tevoren anders aangegeven door de docent voor educatieve doeleinden -  en is ook op de rest van het schoolterrein verboden. Leerlingen moeten hun mobiel aan het begin van de schooldag in hun kluisje doen en halen hem daar aan het eind van de schooldag weer op. Het beleid staat beschreven in een protocol. 

We hebben dit beleid opgesteld in samenspraak met vooral de leerlingenraad en een werkgroep van medewerkers waarin ook de MR is vertegenwoordigd. Die werkgroep komt frequent bij elkaar en heeft mandaat van de schoolleiding en de MR. 

Wat was de aanleiding om dit te veranderen/aan te passen?

Tot afgelopen schooljaar hingen nog telefoontassen in alle klassen. Maar dat beleid bleek onduidelijk, telefoons verschenen toch te vaak nog in de les. En dit gaf weer wrijving tussen leraren en leerlingen, kat-en-muis-gedoe. Daar wilden we vanaf.

Daarnaast verschenen steeds meer wetenschappelijke onderzoeken over de risico’s van het mobieltjesgebruik onder adolescenten. In het protocol hebben we verwezen naar een deel van die onderzoeken die de minnen en onderzoeken die de plussen aanwijzen. Nu betrappen we nog wel af een toe een leerling in de kantine, maar nagenoeg helemaal niet meer in de lessen.

Hoe hebben jullie het aangepakt?

Vorig schooljaar heeft het team met elkaar gesproken over het gedeelde normatieve kader. Dus wat zijn drie dingen waar de meeste docenten zich aan storen en waarvan we vinden dat wij er allemaal op moeten gaan handhaven. Het verbod op de mobiele telefoon kwam daaruit op nummer 1. 70% van de leraren vond dat de telefoon helemaal de school uit moest. Daar hebben we een voorgenomen besluit op geformuleerd met de inachtneming dat dit dossier steeds een ‘work in progress’ zal zijn, dus aan wijzigingen onderhevig. Dat is ingediend bij ouders en leerlingen. De ouders waren dolenthousiast. De leerlingen gematigd enthousiast, mits… en de mits zat erin dat zij niet willen dat steeds verder wordt geëscaleerd op steeds weer nieuwe regels. Dus, zeiden ze, focus op de mobiele telefoon.

Na de zomer ging het beleid ‘thuis of in de kluis’ in met een gedoogperiode tot maandag 2 oktober. Die 2 oktober hebben we er een feestelijke en wat ludieke dag van gemaakt met eten en muziek. Ook hebben we veel spellen ingekocht voor tussenuren en de pauzetijd. Nu is het een zaak van volhouden en handhaven (door iedereen!). Niet verslappen.

Welke uitdagingen kwamen jullie tegen bij de invoering en hoe heb je dat opgelost?

Bij het opstellen van regels kwamen we steeds weer nieuwe mitsen en maren tegen. Dan krijg je ook bijvoorbeeld discussies over oortjes, smartwatches en laptops, en: wat zijn de uitzonderingen, wat te doen bij ziekte, wat doen we als de mobiele telefoons niet in de kluis maar in de broekzak zitten? Dit soort vragen bespreken we in de werkgroep. 

Als je niet oppast, ontstaat er een protocol van tien pagina’s. Dus we houden focus op het primaire doel, dat is de mobiele telefoon uit het schoolbeeld te krijgen. En we werken in stappen. Het protocol is een werkdocument wat we regelmatig aanpassen.

Heb je nog tips voor scholen die hiermee gaan starten?

Doen! Wij zien nu al hele positieve effecten. Maar zorg vooral dat je niet verslapt. Want dan ben je heel snel weer terug bij af. Bewaak ook dat dit geen klus is voor alleen de conciërge, maar van alle medewerkers. En bewaak dat de relatie met de leerlingen overeind blijft. Niet door terug te gaan in het beleid maar door iets anders terug te geven. Bijvoorbeeld door heel goed naar de leerlingenraad te luisteren, zodat zij zich meegenomen weten. En zorg voor alternatieven voor telefoons in de pauzes, bijvoorbeeld spellen.