Aanscherping Code Goed Bestuur over belangenverstrengeling is nodig

In algemene zin gaat het om casussen waarbij een schoolbestuurder of bestuurder van een samenwerkingsverband direct betrokken is – bijvoorbeeld als eigenaar of lid van de Raad van Toezicht – bij een onderwijsadviesbureau. Als dat adviesbureau diensten verleent aan de school/scholen van de bestuurder is er sprake van belangenverstrengeling. Bij veel van de voorbeelden is er geen sprake van een zakelijke relatie, maar zou deze er wel kunnen zijn. Dan is er sprake van de schijn van belangenverstrengeling.

Op basis van het onderzoek van de NOS en Nieuwsuur concludeert de VO-raad dat het nodig is de Code Goed Onderwijsbestuur VO aan te scherpen. Henk Hagoort, voorzitter VO-raad: ‘Ieder voorbeeld kent een eigen context en in de meeste gevallen is er geen sprake van kwader trouw, maar in algemene zin zijn wij wel geschrokken van de voorbeelden die de journalisten beschrijven.’

Onderdeel van de lidmaatschapseisen van de VO-raad, zoals opgenomen in de Code Goed Onderwijsbestuur, is dat ieder lid een integriteitscode heeft en deze publiceert op de website. Ook moeten nevenfuncties van bestuurders en toezichthouders gepubliceerd worden. 94 Procent van de leden heeft een integriteitscode op de website gepubliceerd, blijkt uit onderzoek.

De VO-raad ondersteunt leden door middel van een model-integriteitscode, maar het is uiteindelijk aan de leden zelf om te bepalen hoe zij deze code vormgeven. Aanscherping van dit integriteitsbeleid is echter nodig. Deels gaat dit om verduidelijking van formuleringen. Maar deels gaat het ook om verdergaande, inhoudelijke aanscherping. In zijn reactie op het onderzoek geeft Henk Hagoort aan dat dubbelfuncties van bestuurders die verbonden zijn aan zowel een school als bijvoorbeeld een onderwijsadviesbureau, niet wenselijk zijn. Daarbij gaat het dan om een 'nee, tenzij-beleid'. Er kunnen dwingende redenen zijn om een dubbelfunctie toch toe te staan. In zo’n geval is het aan de Raad van Toezicht om een afweging te maken en deze toe te lichten in het jaarverslag, mét de afspraken die gemaakt zijn om te voorkomen dat er daadwerkelijk belangenverstrengeling plaatsvindt.

Een opdracht voor de actualisatie van de Code Goed Onderwijsbestuur VO wordt in december 2024 aan de Algemene Ledenvergadering voorgelegd. Deze actualisatie was reeds voorzien en daarin zal, mede op grond van de bevindingen van NOS en Nieuwsuur, aanscherping van de eisen op het terrein van belangenverstrengeling worden meegenomen.

Bekijk het item van Nieuwsuur hieronder: