Hagoort: ‘Bestuurders moeten werken aan hun eigen kwaliteit en samenwerking’

In zijn toespraak haalde Hagoort het interdepartementale beleidsonderzoek ‘Koersen op kwaliteit en kansengelijkheid’ aan. Een van de conclusies uit dat rapport is dat de rolverdeling tussen overheid, schoolbesturen, schoolleiders en leraren onduidelijk is geworden. Hagoort: ‘De onderwijskwaliteit gaat niet beter worden als we die rolverdeling niet verhelderen, het samenspel niet verbeteren en het vertrouwen in elkaar niet herstellen. Dat is dé opdracht voor een volgend kabinetsperiode. De rol van de overheid is om helderder dan tot nu toe doelen te formuleren en eisen te stellen aan onderwijskwaliteit. De overheid mag zich sturender opstellen, en moet tegelijk bescheidener zijn.’

Het is aan de scholen om de doelen te realiseren en daarover verantwoording af te leggen. Dat vraagt om vertrouwen in schoolbesturen en schoolleiders. ‘Ruimte voor leiderschap,’ is niet voor niets het thema van dit congres, aldus Hagoort. ‘Die ruimte krijgen is geen vanzelfsprekendheid. Het is daarom belangrijk dat we als sector laten zien dat we zelf verantwoordelijkheid nemen voor de professionaliteit en de kwaliteit van ons bestuurlijk leiderschap.’

De voorzitter van de VO-raad noemden drie initiatieven die de vereniging op dit vlag heeft genomen:

• de ontwikkeling van een beroepsprofiel voor bestuurders en het opzetten van een bijbehorend accreditatiestelsel;
• het naar een hoger niveau tillen van de bestuurlijke kwaliteitszorg;
• de start van een onafhankelijke commissie, onder leiding van Geri Bonhof, die de VO-raad adviseert over goed bestuur in de sector. Waar spreken we elkaar in de sector op aan? Zijn er nieuwe of strengere lidmaatschapseisen nodig?
   

Hagoort sloot zijn speech af met een warm pleidooi tegen verregaande segregatie in het onderwijs: ‘Het is een droom van mij, en ik denk van velen met mij, om de trend van clustering te keren. Wat we nodig hebben is meer sociale cohesie en minder segregatie. Wat we willen is juist steeds vaker alle schoolsoorten, van praktijkonderwijs tot en met gymnasium, onder één hetzelfde dak. Zeker in de onderbouw. Niet per se in dezelfde klas, wel in hetzelfde gebouw. De school als mini-samenleving.’

'Community'

Vicevoorzitter Ingrid de Bonth in haar toespraak aan bij de uitspraken van leerling Raphael die eerder met leerling Romaysa het startschot vormden van het jaarcongres. 'Raphael benadrukt op niet mis te verstane wijze het essentiële belang van ‘community’. Het belang om met elkaar een echte en hechte gemeenschap te zijn, waarbinnen we onze leerlingen kunnen geven wat ze nodig hebben om straks met elkaar de wereld van morgen te vormen. De school als gemeenschap van leerlingen, leraren, OOP, ouders, schoolleiders en bestuurders is de onontbeerlijke basis voor het best denkbare onderwijs.'

Bij het creëren van zo’n schoolgemeenschap is de schoolleider vaak de ‘spin in het web’ die alle partijen samenbrengt en met elkaar verbindt, aldus De Bonth.  Speciale aandacht vroeg zij voor de goede wisselwerking tussen schoolleiders en bestuurders. ‘Het is een wisselwerking die je eigenlijk steeds met elkaar moet blijven oefenen. Het is ook een samenspel dat een verdere professionalisering van ons vraagt. In dat verband is het heel mooi dat de VO-academie inmiddels al tien jaar een breed professionaliseringsaanbod verzorgt voor schoolleiders en bestuurders.’ Een tweede belangrijke ontwikkeling is de oprichting van het platform Schoolleiders VO. De Bonth: ‘Om de samenwerking en afstemming tussen schoolleiders en bestuurders optimaal mogelijk te maken is Schoolleiders VO georganiseerd binnen de VO-raad, als zelfstandige eenheid met een eigen jaarplan en budget. Schoolleiders VO en de VO-raad zijn partners die elkaar versterken.’