Minister gaat korten op bekostiging samenwerkingsverbanden

14 februari 2023

Minister Dennis Wiersma (primair en voortgezet onderwijs) heeft in een brief aan de Tweede Kamer aangekondigd dat hij een korting gaat toepassen op de budgetten van de samenwerkingsverbanden met een bovenmatige reserve. De VO-raad vindt ook dat bovenmatige reserves afgebouwd moeten worden, maar vraagt in het belang van de leerlingen om meer zorgvuldigheid van de minister.

De minister schrijft dat uit de definitieve jaarcijfers van 2021 blijkt dat de reserves van samenwerkingsverbanden passend onderwijs in 2021 met 29 miljoen euro geslonken zijn. Dat is een stap in de goede richting, maar blijft wel flink achter bij geplande afbouw van 62 miljoen. Net als alle schoolorganisaties hadden ook de samenwerkingsverbanden onder andere te maken  met de gevolgen van het personeelstekort, de extra NPO-gelden en de effecten van COVID-19.

Wat in de afbouw ook niet heeft geholpen, is het feit dat er niet of niet tijdig beschikt kan worden over juiste informatie van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Samenwerkingsverbanden moeten zich baseren op een dashboard met onjuiste informatie en niet goed leesbare kengetallen. Hiermee blijft de overheid in gebreke en belemmert dit de samenwerkingsverbanden bij het inschatten van hun financiële situatie en mogelijke risico’s.

Generieke korting

De minister kondigt in zijn brief aan dat hij in 2023 een generieke korting gaat toepassen op het budget van alle samenwerkingsverbanden. Samenwerkingsverbanden die geen bovenmatig eigen vermogen hebben, worden daarbij gelijktijdig gecompenseerd voor deze korting. Er is nog niets bekend over de hoogte van de korting terwijl ook nog volstrekt onduidelijk is welke gevolgen deze korting heeft voor samenwerkingsverbanden in andere specifieke situaties.

In sommige gevallen kan er een goede reden zijn dat een samenwerkingsverband extra reserves aanhoudt vanwege verhoogde risico’s of verwachte extra uitgaven in de toekomst als gevolg van een hogere verwijzing naar het gespecialiseerd onderwijs. Met het oog op de continuïteit van de ondersteuning aan de leerlingen hoopt de VO-raad dat de minister rekening houdt met deze achtergrond. Dat blijkt echter niet uit zijn brief. Belangrijk is dat elk samenwerkingsverband snel meer duidelijkheid krijgt over de uitwerking van de plannen van de minister omdat het de uitvoering van de begroting en dus realisatie van 2023 raakt. Ook vraagt de VO-raad zich af of het samenwerkingsverband vervolgens bezwaar kan aantekenen tegen de korting op basis van inhoudelijke argumenten, zodat teruggegaan kan worden naar waar de signaleringswaarde ooit voor bedoeld was: de start van het goede gesprek met de Inspectie.

M23

Om stappen te zetten in het afbouwen van bovenmatige reserves hebben het Netwerk LPO, Sectorraad swv vo, de VO-raad en de PO-Raad, zich in 2021 verenigd in de Werkgroep M23. Bovenmatige reserves zijn onwenselijk en moeten weggewerkt worden. Dit vraagt echter meer zorgvuldigheid, maatwerk en een betere informatievoorziening vanuit de overheid. Hierover gaan wij graag in gesprek met de minister.