Mobieltjes in klas alleen voor educatief gebruik
04 juli 2023
De afgelopen tijd was er veel discussie over smartphones in de klas. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat sociale media en andere niet-educatieve apps afleiden van de lesstof en sociale interactie in de klas verstoren. Er kwamen geluiden op voor een landelijk verbod op mobieltjes in alle scholen en er ligt een motie van de Tweede Kamer om dat scenario te onderzoeken. Het is de verwachting van de minister dat de nu geformuleerde sectorafspraken sneller en beter effect sorteren dan een wetswijziging omdat het eigenaarschap dichterbij de scholen en docenten blijft liggen. Het 'nee, tenzij-uitgangspunt' biedt scholen nog steeds de ruimte om zelf de keuze te maken om mobieltjes helemaal uit de school te weren, en scholen die devices educatief inzetten, de mogelijkheid om dit te blijven doen.
Henk Hagoort, voorzitter van de VO-raad: “Niemand wil onnodige afleiding in de klas, en daarom moeten mobieltjes alleen op die momenten gebruikt worden dat het de les ten goede komt en helpend is voor de docent. De scholen hebben de afgelopen tijd niet stilgezeten: op veel plekken is er inmiddels beleid voor mobieltjes, en 30 procent van de scholen heeft de afspraken die er waren onder invloed van de recente discussie hierover verder aangescherpt. We roepen ook de andere scholen op om samen met docenten, leerlingen en ouders hun beleid tegen het licht te houden en te toetsen aan de 'nee, tenzij-afspraak'.”
De afspraken
De organisaties hebben afgesproken zich ervoor hard te maken dat op alle scholen een 'nee, tenzij-beleid' wordt ingevoerd en gehandhaafd: mobiele telefoons en andere apparaten zijn niet toegestaan, tenzij ze educatief worden gebruikt tijdens de les. Onder educatief gebruik wordt verstaan dat (enkel) in specifieke lessen deze devices gebruikt kunnen worden, als dat ten dienste staat van de in die les beoogde leerdoelen. Voor niet-educatief gebruik (zoals het individuele gebruik van sociale media) is op basis van dit uitgangspunt dus geen ruimte. Het is aan de scholen zelf om hiervoor met leraren, ouders en leerlingen de exacte regels af te spreken zodat iedereen in de school precies weet wat wel en niet mag. Waar nodig zullen scholen hierbij ook ondersteund worden.
Uiteraard blijft er ruimte om voor individuele leerlingen, die bijvoorbeeld vanwege medische redenen echt niet zonder hun telefoon kúnnen, aparte afspraken te maken.
Begin juni heeft de VO-raad een peiling gedaan onder schoolleiders en bestuurders, waarmee ruim 31% van de scholen bereikt is. Uit deze peiling blijkt dat het overgrote deel van de scholen al beleid heeft op gebied van smartphones (75%). De meeste scholen hebben telefoontassen of bakken, waarbij het vaak aan de individuele leraar is om te bepalen hoe deze gebruikt worden. Het grootste deel van de scholen vindt dat de omgang met mobieltjes onderdeel moet zijn van schoolbeleid, en is niet voor een landelijk verbod. 30% van de scholen gaat het komende schooljaar strenger beleid toepassen, met meer schoolbrede regels. We zien dus dat de meeste scholen al beleid hebben of dit evalueren en aanscherpen. Dat geeft ons het vertrouwen dat de sector in het komend schooljaar kan werken aan de uitgangspunten van het hoofdlijnenakkoord.
In oktober 2023 vindt vanuit het ministerie van OCW een 0-meting plaats en in juni 2024 een vervolgmeting van het beleid op scholen over mobiele telefoons in de klas.
De hoofdlijnenafspraak is tot stand gekomen tussen OCW, VO-raad, Sectorraad GO, Stichting Platforms vmbo, Sectorraad Praktijkonderwijs, AOb, CNV-onderwijs, FvOV, Ouders en Onderwijs, LAKS en LBVSO.